پیشرو، فناور، ارزش آفرین

گروه صنعتی آتام

Atam industrial group

سبد خرید
فارسی English
انواع مسمومیت در طیور

انواع مسمومیت در طیور

1402/8/28

آشنایی با انواع مسمومیت در طیور و علل آن مقدمه حصول شرایط بهداشتی در داخل سالن‌های پرورشی و تقلیل آثار سوء بیماری‌ها برای دستیابی به بهترین عملکرد و رفاه بهینه پرندگان و تضمین سلامت مواد غذائی ضروری می‌باشد. سموم به سه حالت ماده جامد، مایع و گاز وجود دارند که در صورت تماس با پرنده به هر نحوی سلامتی آن رادچار اختلال می‌کنند. مصرف سموم می‌تواند باعث ایجاد اسهال، حالت تهوع، استفراغ، درد و در نهایت مرگ گردد. به طور کلی درجه سمیت هر ماده ای بستگی به مقدار مصرف مواد دارد. بدلیل عدم وجود پادزهر برای اکثریت سموم بهترین راه حل مقابله در جهت عدم بوجود آمدن آن می‌باشد. علل بروز مسمومیت در پرندگان مسمومیت با سموم جوندگان در مرغ‌ها باعث بی اشتهایی، ضعف تدریجی و افسردگی، دشواری در حرکت کردن و اسهال و در موارد حاد باعث مرگ ناگهانی می‌شود. در کالبدگشایی ورم ریه و تورم روده‌ها و بوی بد محتویات چینه دان و آسیت از علائم مسمومیت با سموم جوندگان است. هنگام باز کردن چینه دان و سنگدان ممکن است بوی کبریت سوخته به مشام برسد.   مسمومیت با نمک به علت عدم تعادل نمک در جیره و آب نمک از دو عنصر سدیم و کلر تشکیل شده است و در تنظیم فشار اسمزی مایعات و برقراری تعادل اسیدی – بازی بدن نقش اساسی دارد. اعمال مکانیسم‌های فیزیولوژیکی به منظور برقراری تعادل الکترولیتی، ممکن است در بعضی شرایط سبب بروز اختلالاتی در سایر فعالیت‌های فیزیولوژیکی بدن شده و موارد غیر طبیعی از جمله بروز دیسکوروندپلازی و آلکالوز تنفس شود. عطش و تشنگی بیش از حد از علایم بالینی مسمومیت با نمک می‌باشد و بیشتر پرندگان دچار فرم مزمن این مسمومیت می‌شوند ولی در فرم حاد آن معمولا علامتی دیده نمی‌شود.   مسمومیت با سرب از علائم مسمومیت می توان به دشواری در حرکات و کاهش وزن ، ضعفِ عضلانی و اسهالِ سبز اشاره کرد.   مسمومیت با سموم  درختان و حشرات علائم مسمومیت شامل عطش شدید، استفراغ، کبودی تاج و ریش، سیانوزه شدن، تشنج و در نهایت مرگ می‌باشد. در کالبدگشایی مری و سنگدان ملتهب است و مخاط روده‌ها پرخون و دارای لکه های خون مردگی می‌باشد. همچنین پوشش داخلی سنگدان از بافت زیرین قابل تفکیک است.   مسمومیت در اثر مصرف سنگ آهک و یا فسفات کلسیم در جیره غذایی از علائم مسمومیت به کلسیم شامل عطش شدید، اسهال همراه با تشنج و انقباض عضلات، کبودی تاج و ریش و لاغری می‌باشد. جوجه‌ها معمولا از مرغ‌های بالغ حساس تر هستند و در کالبدگشایی تورم کلیه‌ها، نقرس احشایی و سنگ مجاری ادراری قابل تشخیص است.   مسمومیت با پرمنگنات مسمومیت با پتاسیم پرمنگنات باعث ایجاد خونریزی و نکروز در چینه دان و حالت مرگ خاموش می‌شود.   مسمومیت با مواد ضد قارچ موجود در جیره غذایی در اثر مسمومیت با ضد قارچ‌ها، جوجه‌ها دچار کاهش رشد، ترس از نور، ضعف در پاها، قدم‌های ناموزون، پیچ خوردگی پنجه‌ها، بزرگ شدن مفصل پا، جابه جا شدن تاندون، خمیدگی استخوان‌های ران و ساق، کاهش تولید و کاهش هچ گله می‌شود.   مسمومیت با ضد عفونی کننده‌ها قرار گرفتن طیور در معرض ضدعفونی کننده‌ها باعث مسمومیت در آن‌ها می‌شود. علائم مسمومیت شامل کاهش تخمگذاری، بی اشتهایی، عطش شدید، و تنگی نفس می باشد. در کالبدگشایی، آسیت یا آب‌آوردگی شکم، افزایش حجم قلب، وجود ترشحات بین الیاف ماهیچه‌ها و تورم کبد نیز قابل روئیت می‌باشد.   مسمومیت با گاز فرمالدئید فرمالدئید باعث تورم بافتِ ملتحمه چشم و بیماری‌های تنفسی می‌شود. قبل از تخلیه کامل گاز در زمان جوجه ریزی باعث بوجود آمدن اینگونه مسمومیت می‌شود. از فرمالین برای جذب آمونیاک در بستر استفاده می شود. این مواد دارای خاصیت پیوند با آمونیاک می‌باشند و سبب جلوگیری از آزاد شدن گاز آمونیاک از بستر می‌شوند که در چنین مواردی باید احتیاط لازم به عمل آید تا گله دچار مسمومیت نگردد.   مسمومیت با ویتامین A رتینول و استرهای آن به میزان 100000 تا 15000000 واحد بین المللی در کیلوگرم غذا برای جیره طیور سمی نیست. رتینول به آسانی در بدن حیوان به اسید رتینوئیک تبدیل  می‌شود. اسید رتینوئیک به میزان حدود 50 تا 100 برابر  حداقل  ویتامین مورد نیاز موجب ایجاد مسمومیت می‌شود. علائم مسمومیت با این ویتامین عبارتند از کاهش وزن، کاهش مصرف غذا، تورم و چسبندگی پلک‌ها ، التهاب دهان  و پوست مجار پاها، کاهش مقاومت استخوان‌ها و بروز سایر ضایعات استخوانی، مرگ و میر. با افزایش تدریجی رتینول در غذا، مقدار ویتامین A موجود در پلاسما و کبد  افزایش می‌یابد. به طوری که اگر میزان آن در جیره 150000000 واحد بین المللی باشد، مقدار ویتامین A موجود  در پلاسما به 1300 واحد  بین المللی در دسی لیتر  پلاسما  و ویتامین A ذخیره شده  در کبد  به 20000 واحد  بین المللی  در گرم می‌رسد. برخلاف  رتیونل، حتی مقادیر بسیار بالای اسید رتیینوئیک  در جیره باعث ذخیره  کبدی نمی‌شوند. افزایش چشمگیر ویتامین A جیره، قبل از اینکه باعث بروز سمیت شود. ممکن است رشد  و تخمگذاری را به دلیل کمبود یک یا چند ویتامین محلول در چربی کاهش دهد.   مسمومیت با گاز آمونیاک آمونیاک از تخمیر باکتریایی اسید اوریک موجود در مواد بستر طیور بوجود می‌آید. گازی بی رنگ وبی بو و متداولترین گازی است که در مرغداری‌هایی که دچار نقص تهویه ای هستند وجود دارد. عواملی مانند عدم تنظیم درجه حرارت سالن‌ها، عدم تجهیز مناسب هواکش‌ها، بسترنامناسب و افزایش یا کاهش رطوبت سالن‌ها باعث تشدید گاز آمونیاک در داخل سالن‌ها می‌شود. در چنین شرایطی میزان آمونیاک موجود در سالن‌ها شدیدا افزایش یافته و منجر به شیوع عوارض تنفسی و مشکلات متعاقب ناشی از آن درگله خواهد شد که ریه‌ها در طیور تحریک شده و موکوس اضافی باعث چسبندگی مژه‌های سطحی می‌شود و بنابراین عملکرد طبیعی آنها دچار اختلال خواهد شد و نسبت به عوامل ویروسی مانند نیوکاسل و برونشیت عفونی و تورم کیسه‌های هوایی در اثر عوامل باکتریایی از جمله باسیلوز حساس و احتمال درگیری صعودی خواهد شد.   مسمومیت با گاز متان متان گازی است بی رنگ و بی بو، به علت نشت گاز از دستگاه‌های حرارتی و یا خاموش شدن آنها به علت کوران و یا علل دیگر گاز در سالن‌ها  متراکم می شود و سبب تنگی نفس و حتی خفگی و مرگ طیور می‌گردد. به علت قابل اشتعال بودن این گاز، تجمع آن در سالن‌ها ممکن است به  انفجار و آتش سوزی منجر شود. اگر چنانچه به عللی غلظت آنها در سالن‌ها افزایش یابد، پرنده را ضعیف نموده و مستعد ابتلا به بیماری‌های تنفسی و تولید سینوسی و سرگیجه و نهایتا مرگ خاموش می‌کند.   مسمومیت با آفلاتوکسین‌ها مایکوتوکسین‌ها یا متابولیت‌های ثانویه قارچ‌ها یک نگرانی جهانی اند. در شرایط هوازی، رشد قارچ در مواد خام خوراک اجتناب ناپذیر است. گونه‌های زیادی از قارچ‌ها وجود دارند که مایکوتوکسین‌ها را تولید می‌کنند، اما اکثر قارچ‌هایی که مایکوتوکسین‌ها را تشکیل می‌دهند، تنها به سه دسته تعلق دارند: آسپرژیلوس (آفلاتوکسین و اکراتوکسین) پنی‌سیلیوم (اکراتوکسین) فوزاریوم (فومونوزین‌ها و تریکوتسن‌ها) اگرچه تعداد زیادی مایکوتوکسین تولید شده توسط این قارچ ها وجود دارد، اما تنها برخی از این مایکوتوکسین‌ها دارای ویژگی‌های بیماری زا هستند. مسمومیت در حیوانات ناشی از خوراک آلوده به مایکوتوکسین‌ها ممکن است از واکنش خفیف تا مرگ متغیر باشد. مایکوتوکسین‌ها بسته به نوع سم یا ترکیبی از سموم موجود در خوراک و همچنین مقدار سم می‌توانند علائم بالینی متفاوتی داشته باشند. علائم عصبی مسمویت با آفلاتوکسین‌ها: عدم وجود رفلکس و موقعیت غیر طبیعی بال، آآسیب سلول‌های خونی (اثرات خون ساز)؛ خونریزی، کم خونی، سندرم پرنده رنگ پریده و تعداد بیشتر کبودی در جوجه‌های گوشتی مشکلات کلیوی: افزایش مصرف آب و اختلال عملکرد کلیه ( بستر مرطوب ) اثرات دستگاه گوارش: اسهال اثرات پوستی و غشای مخاطی: اختلال در پر کردن، ضایعات دهانی و فرسایش سنگدان. کاهش مصرف خوراک و امتناع غذا، کاهش افزایش وزن روزانه، اختلال در FCR و وزن کمتر کشتار. کاهش در تولید تخم مرغ، اندازه تخم مرغ، وزن تخم مرغ، کیفیت پوسته تخم مرغ و قابلیت جوجه ریزی. آسیب کبدی: زردی (زردی پوست)  جهت آشنایی با مایکوتوکسین‌ها می‌توانید مقاله مربوط به مایکوتوکسین‌ها در تغذیه گاو شیری را نیز مطالعه کنید.  

بیشتر بخوانید
عوامل مؤثر بر چربی شیر

عوامل مؤثر بر چربی شیر

1402/8/20

عوامل مؤثر بر چربی شیر در دام امروزه شیر تولیدی گاوداری‌های ایران را بر اساس درصد چربی و مواد جامد در شیر خریداری و قیمت‌گذاری می‌کنند. درصد چربی شیر با مدیریت گله رابطه مستقیم دارد که نقش مهمی درسودآوری گاوداری دارد. همچنین چربی شیر رابطه مستقیمی با ظرفیت گله و نژاد گاو شیری دارد. هلشتاین کم‎ترین و جرسی و گرنزی بیشترین چربی شیر را دارا هستند. ولی میزان تولید شیردرگاوهای هلشتاین نسبت به گاو جرسی و گرنزی بیشتر است و در واقع میزان تولید شیر با درصد چربی آن نسبت عکس دارد. عوامل مؤثر بر درصد چربی شیر به دو قسمت تقسیم می‌شود: عوامل تغذیه‌ای و عوامل غیر تغذیه‌ای الف) عوامل غیرتغذیه‌‎ای: 1) مرحله شیردهی: بیشترین درصد چربی شیر اواخر دوره شیردهی و کمترین درصد آن‎ بعد از زایمان و به ویژه پیک تولید است. 2) سن: از شکم اول تا پنجم، متناسب با افزایش تولید شیر، درصد چربی شیر 2 درصد کاهش می‌یابد. 3) فصل: در فصول گرم و مرطوب کاهش درصد چربی شیر اتفاق می‌افتد و در فصل زمستان افزایش تدریجی در چربی شیر را شاهد هستیم. این تغییرات تحت تأثیر نوع خوراک و نحوه خوراک دادن تعدیل یا افزایش می‌یابد. 4) ورم پستان: ورم پستان چربی و کازویین شیر را کاهش و در مقابل حجم پروتئین خون (گاما گلبولین) موجود در شیر را افزایش می‌‎دهد. میزان سلول‎‌های سوماتیک (SCC) شیر طی ورم پستان زیاد می‎‌شود که باعث می‌شود قیمت خرید شیر تا 2 الی 3 برابر کاهش یابد. در برخی کشورها برای تشویق گاودارها برای کاهش سلول‌های سوماتیک شیر، جایزه قرار داده‌اند.   5) اشتباهات فنی: عواملی مانند اختلال در خنک کردن شیر و مخزن آن، بی‌دقتی و اشتباه در نمونه‌برداری و اشکالات فنی در لوله‌های انتقال شیر باعث کاهش درصد چربی شیر می‌گردد.   7) ژنتیک و وراثت: ژنتیک تا 55 درصد روی چربی شیر در گاوهای مختلف تأثیر دارد. البته نباید محیط و اثرات متقابل بین محیط و ژنتیک را نادیده گرفت. ژن‌های مؤثر در چربی شیر، خیلی بیش‌تر از ژن‌های مؤثر در میزان تولید شیر، قابلیت انتقال دارند.   ب) عوامل تغذیه ای: عوامل تغذیه‌ای مؤثرترین عوامل بر میزان تولید و درصد چربی شیر می‌باشند که عوامل مدیریتی نقش مهمی در آن ایفا می‌کند. به طوریکه کوچکترین تغییر در جیره گاوهای شیری، چربی را دستخوش تغییر می‌کند. برای مثال با تغییر جیره، درصد چربی شیر طی 1 تا 3 هفته تغییر می‌کند در حالیکه پروتئین 3 تا 6 هفته طول می‌کشد تا تغییر کند. 1) منشاء ترکیبات شیر: در اثر هضم میکروبی فیبر جیره  در شکمبه، اسید استیک و اسید بوتیریک تولید می‌شود که منجر به تولید نیمی از چربی شیر می‌شود. نیم دیگر چربی شیر از طریق چربی موجود در جیره و چربی قابل تبادل در بدن تأمین می‌شود. میکروب‌های شکمبه، پروتئین‌های جیره را به پروتئین‌های میکروبی که حاوی اسید آمینه‌های ضروری است تبدیل می‌کنند. غدد پستانی برای تولید پروتئین شیر این اسید آمینه‌ها را مورد استفاده قرار می‌دهند؛ انرژی مورد نیاز برای این مسیر متابولیکی را گلوکز تأمین می‌کند. گلوکز، خود یا از اسید پرپیونیک تولیدی در شکمبه فراهم می‌شود و یا از گلوکز جذب شده از دیواره روده. بنابراین اگر پرپیونات، کم تولید شود، کمی اسید آمینه نیز تولید می‌شود که با واکنش گلیکونئوژنز به گلوکز تبدیل می‌گردد. البته کازئین شیر از اسیدهای آمینه قابل دسترس تولید می‌شود که مجموعاً همراه با آلبومین‌ها و ایمنوگلوبولین‌های خون مترشحه در شیر به عنوان پروتئین شیر محسوب می‌شوند، ولی کیفیت آن به دلیل عدم حضور اسیدهای آمینه ضروری موجود در شیر پایین است. 2) تأثیر شکمبه: بالانس مناسب ترکیبات جیره از قبیل پروتئین خام (CP)، فیبر مؤثر و انرژی حاصل از کربوهیدرات‌های‌ سریع تخمیر، باعث حفظ  درصد چربی شیر می‌شود. 3) مدیریت خوراک دهی: خوراک دهی به دو روش TMR و غیر TMR انجام می‌گیرد. در روش غیر TMR یا دستی، اجزاء جیره به صورت جداگانه در اختیار گاو قرار می‌گیرد و گاو توانایی انتخاب را دارد. در روش TMR که معمولا از دستگاه فیدر میکسر استفاده می‌شود، اجزاء جیره طوری با هم مخلوط می‌شود که گاو توانایی جداسازی را نداشته باشد و تمامی احتیاجات غذایی گاو با مصرف آن تأمین ‌گردد. اشکال روش غیر TMR این است که ممکن است گاو یکی از اجزاء جیره را زیاد خورده و مواد مغذی دیگر را نخورد و باعث بروز اسیدوز، کتوز، چاقی، کاهش تولید و درصد چربی شیر گردد. در روش TMR نیز ممکن است به علت عدم خوشخوراکی جیره، مصرف خوراک کاهش یافته و باعث کاهش تولید و چربی شیر می‌گردد. 4) نمره بدنی مناسب: درگاوهای پا به ماه (کلوزآپ)، چاقی و لاغری بیش از حد باعث کاهش درصد چربی شیر در زمان تولید خواهد شد. در گاوهای تازه زا، کاهش وزن به صورت موقت چربی شیر را افزایش می‌دهد ولی در گاوهای لاغر این اتفاق نمی‌افتد و گاوهای چاق نیز دچار بیماری کتوز می‌شوند. 5) میزان مصرف کنسانتره و بالانس انرژی و پروتئین: اگر جیره انرژی زیاد و فیبر کمی داشته باشد، باعث افزایش پروتئین و کاهش چربی شیر می‌گردد و برعکس. کیفیت پایین علوفه، عدم بالانس جیره از نظر پروتئین و مواد معدنی، کاهش مصرف کنسانتره در جیره موجب کاهش پروتئین و افزایش چربی شیر می‌گردد ولی گاوهای پابه ماه (کلوزآپ) و تازه زا، به پروتئین زیاد با انرژی کمتری نیاز دارند، در حالی که نمی‌توانند کنسانتره و خوراک زیادی استفاده کنند. عدم رعایت این نکته باعث کاهش چربی شیر می‌گردد. بایستی توجه داشت که مازاد پروتئین دفع می‌گردد و بایستی جیره از نظر پروتئین قابل تجزیه و غیر قابل تجزیه در شکمبه، میزان سیلاژ، پروتئین محلول و NPN بالانس باشد، حتی در گاوهای پرتولید، بایستی اسیدهای آمینه جیره را نیز بالانس نمود و اگر کنسانتره و NFC  زیاد و علوفه استفاده شود، سبب افزایش تولید اسید پرپیونیک و کاهش اسید استیک در شکمبه شده و در نتیجه پروتئین شیر افزایش و چربی شیر کاهش می‌یابد. معمولا اگر مقدار38 تا 36 درصد از ماده خشک جیره را NFC تشکیل دهد، درصد چربی شیر در حد مطلوب خواهد بود. 6) علوفه جیره: 45 تا 40 درصد ماده خشک جیره گاوهای شیری را علوفه تشکیل می‌دهد که شامل سیلاژ ذرت وعلوفه‌هایی با درصد فیبر بالا است. اندازه علوفه خرد نباید آنقدر ریز باشد که منجر به تولید بیش‌تر اسید پرپیونیک نسبت به اسید استیک شود؛ همچنین نباید آن‌قدر بلند باشد که از لحاظ فیزیکی برای خوردن خوراک کافی و تأمین احتیاجات دام محدودیت ایجاد کند. اندازه علوفه باید مناسب باشد تا جیره به صورت TMR به گاوها داده شود.  7) چربی یا روغن افزودنی به جیره: اگر چربی جیره از 5 درصد ماده خشک بیشتر شود، باعث آسیب به میکرو ارگانیزم شکمبه وکاهش هضم فیبر می‌گردد. اگردر جیره 7 تا 6 درصد چربی (به ویژه اسیدهای چرب غیر اشباع) استفاده شود، مانع حرکت طبیعی شکمبه می‌شود. اگر کمتر از 5 درصد چربی در جیره استفاده شود، چربی شیر افزایش خواهد یافت. نتیجه گیری  تولید مناسب شیر و درصد چربی به تنظیم جیره‌ای از نظر فیزیکی و شیمیایی متناسب با تمام احتیاجات دام بستگی دارد. آزمایش منظم انرژی، پروتئین و مواد معدنی علوفه، TMR از جهت تأمین تمام احتیاجات دام، ارزیابی اندازه علوفه و TMR، رصد آزمایشات قبلی درصد چربی شیر و بررسی BCS گاوهای شیری از جمله راه‌کارهایی است که دامدار را به موفقیت می‌رساند. اگر گاوهای شیری با علوفه خوب و با کیفیت همراه با مقدار مناسبی از کنسانتره تغذیه شوند، درصد چربی شیر به صورت قابل توجهی افزایش خواهد یافت. ولی استفاده بیش ازحد از علوفه وکاهش  کنسانتره، باعث کاهش تولید و افزایش درصد چربی شیر می‌گردد ولی این درصد چربی زیاد که با کاهش تولید شیر همراه است، مقرون به صرفه نمی‌باشد.   گردآورنده: مهندس بابک ضیایی، کارشناس ارشد تغذیه دام ویرایش: رضا یزدی

بیشتر بخوانید
گلوتاتیون، آنتی اکسیدان مؤثر در طیور

گلوتاتیون، آنتی اکسیدان مؤثر در طیور

1402/8/11

گلوتاتیون پراکسیداز آنتی اکسیدان قوی در طیور مقدمه گلوتاتیون پراکسیداز (GPx) یک آنزیم سیتوزولی است که کاهش پراکسید هیدروژن به آب و اکسیژن و همچنین کاهش رادیکال‌های پراکسید به الکل و اکسیژن را کاتالیز می‌کند. گلوتاتیون پراکسیداز نام کلی یک خانواده آنزیمی با فعالیت پراکسیداز است که نقش اصلی بیولوژیکی آن محافظت از ارگانیسم‌ها در برابر آسیب اکسیداتیو است. گلوتاتیون پراکسیداز به عنوان یک سلنوپروتئین در سال 1973 توصیف شد و از آن زمان، اطلاعات زیادی برای تأیید نقش مهم آن در شبکه دفاعی آنتی اکسیدانی در همه حیوانات، از جمله طیور جمع آوری شده است. ایزوآنزیم‌های گلوتاتیون پراکسیداز چندین ایزوآنزیم درگلوتاتیون پراکسیداز وجود دارد که توسط ژن‌های مختلف کد گذاری می‌شوند. ایزوآنزیم‌ها در جایگاه‌های متفاوتی از سلول قرار گرفته‌اند و دارای ویژگی سوبسترایی متفاوتی هستند. گلوتاتیون پراکسیداز 1 (GPX1) فراوان ترین ایزوآنزیم است و تقریبا در سیتوپلاسم تمام بافت‌های پستانداران وجود دارد و سوبسترای ترجیحی آن پراکسید هیدروژن است. گلوتاتیون پراکسیداز2(GPX2) آنزیم روده ای وخارج سلولی می‌باشد و در لومن روده وجود دارد. گلوتاتیون پراکسیداز 3 (GPX3) نیز خارج سلولی بوده و در پلاسما به فراوانی یافت می‌شود. گلوتاتیون پراکسیداز سلولی در همه بافت‌های بدن حضور دارد اما بیماری‌های مختلف روی فعالیت و سطح آن تأثیرمنفی می‌گذارند. گلوتاتیون پراکسیداز 4 (GPX4) تأثیربالایی بر هیدروپراکسیدهای لیپیدی دارد و تقریبا در تمام سلول‌های پستانداران است اما در سطح بسیار پایین مطرح می‌شود. سنجش فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز می‌تواند ابزار تشخیصی برای تعدادی از بیماری‌ها نیزباشد. واکنش شیمیایی ترکیبات لیپیدی سلول نسبت به رادیکال‌های آزاد حساس هستند و در اثر واکنش، لیپید پراکسید تولید می‌کنند. آنزیم‌های GPX با استفاده از گلوتاتیون، پراکسیدها را به الکل کاهیده و از تشکیل رادیکال های آزاد جلوگیری می‌کنند. در واقع گلوتاتیون پراکسیدازها کاهش پراکسید هیدروژن (آب اکسیژنه) و طیف گسترده ای از پراکسیدهای آلی به الکل و آب را با استفاده از گلوتاتیون سلولی کاتالیز می‌کنند. سلنوسیستئین به طور مستقیم به سوبسترای پراکسیدی الکترون می‌دهد و طی فرآیند، اکسید می‌شود. سپس آنزیم از گلوتاتیون کاهش یافته، به عنوان دهنده‌ی هیدروژن استفاده می‌کند تا سلنوسیستئین بازسازی شود. واکنش اصلی که توسط گلوتاتیون پراکسیداز کاتالیز می‌شود عبارت است از: 2GSH + H2O2 → GS–SG + 2H2O   که در آن GSH نشان دهنده گلوتاتیون مونومر کاهش یافته و GS-SG نشان دهنده گلوتاتیون دی سولفید است. این مکانیسم شامل اکسیداسیون سلنول باقیمانده سلنوسیستئین توسط پراکسید هیدروژن است. این فرآیند مشتق را با یک گروه اسید سلنیک (RSeOH) می‌دهد. سپس سلنیک اسید توسط یک فرآیند دو مرحله ای به سلنول تبدیل می شود که با واکنش با GSH شروع می‌شود تا GS-SeR و آب تشکیل شود. مولکول دوم GSH، واسطه GS-SeR را به سلنول کاهش می‌دهد و GS-SG را به عنوان محصول جانبی آزاد می‌کند. یک نمایش ساده در زیر نشان داده شده است: RSeH + H2O2 → RSeOH + H2O RSeOH + GSH → GS-SeR + H2O GS-SeR + GSH → GS-SG + RSeH گلوتاتیون ردوکتاز سپس گلوتاتیون اکسید شده را کاهش می دهد تا چرخه کامل شود GS–SG + NADPH + H+ → 2 GSH + NADP+ نقش بیولوژیکی و مقابله با استرس اکسیداتیو پیشرفت‌های اخیر در شناسایی و تعیین خصوصیات سلنوپروتئین در رابطه با وضعیت سلنیوم طیور، منابع غذایی سلنیوم و شرایط استرس می‌تواند نقش GSH-Px را در بیولوژی پرندگان روشن کند. ژن NCBI برای ژن GPX3 پروتئین کدگذاری شده توسط این ژن متعلق به خانواده گلوتاتیون پراکسیداز است که اعضای آن کاهش هیدروپراکسیدهای آلی و پراکسید هیدروژن (H2O2) توسط گلوتاتیون را کاتالیز می‌کنند و در نتیجه از سلول‌ها در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت می‌کنند. گلوتاتیون پراکسیداز جهت محافظت ارگانیسم‌ها در برابر آسیب‌های اکسیداتیو عمل می‌کند. GSH-Px با عملکرد بیوشیمیایی باعث کاهش هیدروپراکسیدهای لیپیدی به الکل‌های مربوطه و کاهش پراکسید هیدروژن آزاد به آب می‌ شود. آنزیم‌های GPx با استفاده از گلوتاتیون، پراکسیدها را به الکل کاهیده و از تشکیل رادیکال‌های آزاد جلوگیری می‌کنند. در واقع گلوتاتیون پراکسیدازها کاهش پراکسید هیدروژن (آب اکسیژنه) و طیف گسترده ای از پراکسیدهای آلی به الکل مربوطه و آب را با استفاده از گلوتاتیون سلولی کاتالیز می‌کنند. گلوتاتیون فراوان‌ترین ترکیب تیول دار غیرپروتئینی با جرم مولکولی پایین می‌باشد که نقش مهمی را در دفاع سلولی علیه استرس اکسیداتیو به عنوان کوفاکتور گلوتاتیون پراکسیداز برعهده دارد؛ همچنین گلوتاتیون درتنظیم بیان ژن،‌ انتقال سیگنال، تکثیر و مرگ سلولی، تولید سیتوکین‌ها و پاسخ ایمنی دخیل می‌باشد. نسبت گلوتاتیون احیا به گلوتاتیون اکسید مهمترین شاخص کارایی و سلامتی یک سلول می‌باشد. ساختار شیمیایی گلوتاتیون گلوتاتیون پراکسیداز حاوی چهار اتم سلنیوم است وپس از ویتامین E یک خط دفاعی ثانویه تشکیل می‌دهد. اکثر گلوتاتیون پراکسیدازهای سلولی تترامر هستند و از مونومرهای 22 کیلو دالتونی تشکیل شده‌اند که یک جزء سلنوسیستئین در جایگاه فعال خود دارند. خانواده GSH-Px شامل حداقل هشت عضو است و چهار عضو از آنها (GSH-Px1، GSH-Px2، GSH-Px3 و GSH-Px4) در حیوانات سلنوپروتئین هستند. آنها با ویژگی گونه و بافت در بیان و فعالیت خود مشخص می‌شوند. وضعیت بهینه سلنیوم در بافت‌های بدن برای حداکثر بیان GSH-Px کلیدی است و بنابراین، در تحقیقات پرندگان، فعالیت GSH-Px به طور گسترده به عنوان نشانگر زیستی برای تعیین وضعیت و نیازهای Se استفاده می‌شود. از طرفی GSH-Px یک آنزیم القایی است و فعالیت آن به سطح استرس بستگی دارد و می تواند به عنوان شاخص دفاع آنتی اکسیدانی مورد استفاده قرار گیرد. در پرورش طیور گوشتی دو شکل GSH-Px وابسته به Se (GSH-Px1) و GSH-Px4)) بیشترین توجه را به خود جلب کرده است. چندین ایزوآنزیم از این خانواده ژن، در مهره داران وجود دارد که از نظر مکان سلولی و ویژگی سوبسترا متفاوت است. این ایزوآنزیم به وفور در پلاسما یافت می‌شود و یک سلنوپروتئین است که حاوی اسید آمینه کمیاب سلنوسیستئین (Sec) در محل فعال خود است. Sec توسط کدون UGA کدگذاری می شود که معمولاً سیگنال پایان ترجمه را نشان می‌دهد. سیستم آنتی اکسیدانی مرغ پیچیده و به خوبی تنظیم شده است. گلوتاتیون پراکسیداز (GSH-Px) متعلق به سطوح اول و دوم شبکه آنتی اکسیدانی است و در تنظیم بسیاری از مسیرهای سلولی مهم از جمله حفظ تعادل ردوکس و سیگنال دهی نقش دارد. تنها GSH-Px1 و GSH-Px4 به خوبی مشخص می‌شوند و به عنوان آنزیم های مهم شرکت کننده در سازگاری مرغ با تنش‌های تجاری مرتبط توجه را به خود جلب کرده‌اند. در طیور خانواده GSH-Px شامل چهار شکل وابسته به Se از آنزیم است. در واقع طیف وسیعی از عوامل تغذیه‌ای مختلف (مکمل سل، آنتی اکسیدان‌ها، عصاره‌های گیاهی، پروبیوتیک‌ها، داروها، مایکوتوکسین‌ها) و محیطی (استرس دما، حمل‌ونقل، بیماری) وجود دارد که فعالیت GSH-Px را تعدیل می‌کند. این آنزیم‌های القایی در سازگاری با استرس و مکمل‌سازی سلنیوم در غلظت‌های بهینه نقش دارند که به موجب آن برای حفظ سیستم آنتی‌اکسیدانی در شرایط تنش در تولید تجاری طیور کلیدی هستند. اهمیت بالینی گلوتاتیون آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز به همراه ویتامین  E از سلولها در برابر صدمات اکسیداتیو ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند. رادیکال‌های آزاد ضمن متابولیسم سلولی تشکیل شده و بدلیل توانایی وارد آوردن آسیب در غشاهای سلولی ،آنزیم‌ها و مواد هسته ای سلول برای تداوم حیات حیوان باید به ترکیباتی با فعالیت کمتر تبدیل شود. فعالیت این آنزیم در صورت کمبود مس در کبد و پلاسما کاهش می‌یابد. حفظ تعادل عملکرد ردوکس سلول برای تعیین سرنوشت سلول کلیدی است. در سیستم ردوکس حیاتی سلول‌ها، گلوتاتیون پراکسیداز (GPX) برجسته‌ترین خانواده پروتئین‌ها با عملکرد چندوجهی است که تقریباً بر تمام فرآیندهای سلولی تأثیر می‌گذارد. در مجموع گلوتاتیون پراکسیدازها مدت‌هاست به عنوان آنزیم‌های آنتی اکسیدانی برای ایفای نقش مهمی در مبارزه با استرس اکسیداتیو و حفظ تعادل ردوکس استفاده می شوند. با این حال، هر یک از اعضای خانواده GPX مکانیسم عمل و مکان عمل متفاوتی در حفظ تعادل ردوکس دارند. GPX1 وGPX4 از سلنوسیستئین به عنوان مرکز فعال برای کاتالیز کردن کاهش H2O2 یا هیدروپراکسیدهای آلی به آب یا الکل‌های مربوطه استفاده می‌کنند و در نتیجه سمیت آنها را کاهش می‌دهند و تعادل ردوکس را حفظ می‌کنند. GPX4 علاوه بر کاهش H2O2 و هیدروپراکسیدهای مولکولی کوچک، توانایی کاهش ترکیبات لیپیدی پیچیده را نیز دارد. این تنها آنزیمی از خانواده GPX است که به طور مستقیم هیدروپراکسیدهای لیپیدی را کاهش و از بین می‌برد. با درک عمیق از نقش اعضای خانواده GPX در توسعه سلامت و بیماری، تعادل ردوکس به هسته عملکردی خانواده GPX تبدیل شده است.   نگارنده: دکتر محمدرضا قهرمانیان، متخصص تغذیه طیور ویرایش: رضا یزدی

بیشتر بخوانید
اهمیت بهداشت دام و دامداری

اهمیت بهداشت دام و دامداری

1402/8/4

اهمیت بهداشت دام و دامداری در سلامتی گله و بهبود بازده در این مقاله قصد داریم بطور خلاصه اهمیت بهداشت دام و دامداری و تأثیر آن بر سلامت گله و بهبود بازده و افزایش سود را مورد بررسی قرار دهیم. دامداری‌ها به سه فرم سنتی، نیمه صنعتی و صنعتی تقسیم می‌شوند و در هر سه نوع باید جایگاه و محیط نگهداری دام به خوبی ضدعفونی و سمپاشی شود. رعایت بهداشت دام و جایگاه دام چه بازخوردهایی خواهد داشت؟ تأمین سلامت دام   افزایش سود دامداری (با افزایش تولید میزان شیر و گوشت و افزایش میزان باروری)   سالم ماندن محیط زندگی انسان با رعایت بهداشت جایگاه دام   تامین مواد غذایی و پروتینی سالم برای مصرف   کنترل و پیشگیری از انتقال بیماری از دام به انسان   منظور از بهداشت دام و دامداری مقابله و ازبین بردن میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا می باشد که شامل شستشوی تجهیزات با آب و صابون و یا استرلیزه کردن با با بخار خشک و تحت فشار به همراه مواد شیمیایی که منجر به حذف کامل عامل میکروبی گردد. اقدامات بهداشتی که در نظر گرفته می‌شود شامل موارد زیر است: بهداشت پرسنل: شستشو و ضدعفونی کردن دست‌ها  و چکمه‌ها در سالن شیردوشی و گوساله دانی بهداشت مکان زندگی: دفع حشرات و کنه‌ها بهداشت دستگاه شیردوشی: دستگاه شیردوشی منبع عفونت می‌باشد که منجر به افزایش ورم پستان و کاهش کیفیت شیر می‌شود. دستگاه شیردوشی باید پس از هر بار دوشیدن با شوینده‌های اسیدی یا قلیایی تمیز شود. بهداشت سالن شیردوشی: تمیز کردن کف سالن از مدفوع و ادرار به علت تراکم گاوها بهداشت گوساله و گوساله دانی: چون سیستم ایمنی گوساله هنگام تولد کم می‌باشد پس ضرورت دارد که بهداشت گوساله دانی و محل زایش گاو بررسی گردد. قبل از زایمان باید کمی کاه و کلش خشک در کف سالن ریخته و دما نیز بین 30-20 درجه ی سانتی‌گراد باشد. ساختمان زایشگاه باید به گونه ای طراحی شود که امکان ورود کوران و جریان شدید هوا به این قسمت به خصوص در زمستان وجود نداشته باشد. وسایل و ابزار اولیه نظافت، ضدعفونی کننده، دستکش مامایی، طناب مخصوص کشیدن گوساله و وسایل جراحی برای زایمان در شرایط سخت زایی از جمله وسایلی هستند که حتما باید در زایشگاه وجود داشته باشند. پس از اتمام زایمان حتما باید کاه و کلش زیر گاو همراه با جفت و مایعات جنین و خونابه از محل خارج شوند و بعد از تمیز کردن زایشگاه، کف و دیوارها باید با ترکیبات شیمیایی و شعله افکن ضددعفونی شوند. پس از انتقال گوساله به گوساله دانی باید آن را در جایگاهی تمیز و خشک نگه داشت. ضدعفونی کردن بند ناف، جمع کردن روزانه بستر، از بین بردن شاخ‌ها، قطع سرپستانک‌های اضافی و واکسیناسیون از جمله اقداماتی است که باید در زمان‌های مناسب و با رعایت نکات بهداشتی در مورد گوساله‌ها انجام شود. بهداشت پستان دام: مهمترين آلاينده اوليه شير، بيماري ورم پستان است. واژه ورم پستان به التهاب غده پستاني بدون توجه بعلت آن اطلاق مي‌شود كه به وسيله تغييرات فيزيكي-شيميايي و معمولا ميكروبي شير و همچنين تغييرات حاصل از بيماري در بافت غده پستاني مشخص مي‌شود. بیماری ورم پستان که شایع‌ترین بیماری‌های موجود در دامداری‌ها است که در هنگام شیردوشی و بعد از شیردوشی و در دوره خشکی ممکن است دام درگیر شود. بنابراین رعایت بهداشت از جمله ضدعفونی وسایل و تجهیزات از بروز این بیماری جلوگیری می‌کند. بهداشت سُم: لنگش از لحاظ وارد نمودن خسارات اقتصادی پس از ناباروری و ورم پستان در رده سوم قرار دارد. خسارات اقتصادی لنگش عمدتاً به علت عوارض ناشی از آن و نه به واسطه هزینه درمان لنگش، رخ می‌دهد. عمده‌ی ضررهای اقتصادی شامل: کاهش عملکرد تولید ‌مثلی، کاهش میزان تولید شیر، شیر دور ریخته شده، افزایش میزان حذف­‌های ناخواسته (اجباری)، افزایش اقدامات مدیریتی جهت مراقبت از گاوهای لنگ، از دست دادن وزن بدن، هزینه‌های دامپزشکی و دارو، افزایش روزهای باز و افزایش خطر ابتلا به ورم پستان است. جراحات منجر به لنگش به دو دسته جراحات غیر‌عفونی و عفونی تقسیم‌بندی می‌شوند که زخم کف سم، جراحات خط سفید، زخم پاشنه، زخم پنجه، درماتیت انگشتی، درماتیت بین‌انگشتی و نکروباسیلوز بین‌انگشتی از اصلی‌ترین این جراحات هستند.

بیشتر بخوانید
ضریب تبدیل چیست و چه عواملی بر آن مؤثر است؟

ضریب تبدیل چیست و چه عواملی بر آن مؤثر است؟

1402/7/29

عوامل مؤثر بر ضریب تبدیل خوراک در مرغ گوشتی   ضریب تبدیل چیست؟ نسبت ضریب تبدیل خوراک معیاری است برای ارزیابی چگونگی عملکرد خوب یک گله که میزان مصرف خوراک به وزن زنده را ارائه می‌کند و شاخصی از عملکرد مدیریت ارائه می‌دهد. خوراک حدود 70 درصد از کل هزینه تولید در تولید طیور را به خود اختصاص می‌دهد، از این رو ضریب تبدیل خوراک اهمیت اقتصادی قابل توجهی برای مرغدار دارد. هر چیزی اعم از برنامه ریزی درست و مدیریت صحیح که بر وزن زنده، مصرف خوراک یا اتلاف خوراک مؤثر باشد در ضریب تبدیل نهایی  تأثیر گذار خواهد بود. شیوه‌های مدیریت خوب در طول دوره رشد نقش کلیدی در اخذ ضریب تبدیل مناسب دارند. نسبت تبدیل خوراک به سادگی به عنوان رابطه ریاضی بین خوراک مصرفی پرنده و وزنی که با مصرف خوراک به دست می‌آورد، تعریف می‌شود. نسبت تبدیل خوراک معیاری برای تعیین بهره وری و کارایی یک حیوان است. فرآیندهای بیولوژیکی زیربنایی پیچیده هستند و تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند آب و هوا، خواص خوراک، فلور روده و استعداد ژنتیکی فردی قرار دارند. اگر جوجه‌ها به خوبی مدیریت شوند، به طور مداوم کارایی بالایی خواهند داشت. کلید دستیابی به یک ضریب تبدیل خوب این است که بتوانیم عوامل اساسی را بیابیم که می‌توانند بر عملکرد تأثیر بگذارند و روش‌های مدیریتی را که می‌توانند به بهینه‌سازی ضریب تبدیل کمک کنند، به کار بگیریم. نحوه محاسبه ضریب تبدیل خوراک برای محاسبه ضریب تبدیل، مقدار خوراک مصرفی و وزن زنده پرنده باید مشخص باشد. فرمول محاسبه ضریب تبدیل  به صورت زیر است: هرچه ضریب تبدیل خوراک کمتر باشد، حیوان در تبدیل خوراک به گوشت یا محصولات دیگر کارآمدتر است.   عوامل مؤثر بر ضریب تبدیل و نحوه بهبود آن برنامه‌های مدیریتی برنامه‌های مدیریتی پرورش مرغ گوشتی در سال های اخیر دستخوش پیشرفت‌های قابل توجهی شده است. این بخش از تولید با پیشرفت‌های فنی و بهبود در سیستم‌های تهویه، تأمین خوراک و آب، مدیریت بستر و گله، پیشگیری از بیماری، کارایی واکسیناسیون و پروتکل‌های پیشگیری از بیماری مرتبط است. به این ترتیب مدیریت گله تأثیر بسزایی در کاهش هزینه‌های تولید و کارآمدتر ساختن پرورش مرغ گوشتی دارد. 1-1- مدیریت دما دما یک مقوله اصلی است که بر ضریب تبدیل خوراک تأثیر گذار خواهد بود. پرندگان حیواناتی خونگرم هستند آن‌ها بدون توجه به دمای محیط، دمای بدن خود را از نظر متابولیکی تنظیم و در نهایت تثبیت می‌کنند. در دمای پایین‌تر جوجه‌ها غذای بیشتری برای کسب انرژی بیشتر مصرف می‌کنند این انرژی برای تولید گوشت مصرف نخواهد شد بلکه  در راستای حفظ دمای بدن خواهد بود. دمای مطلوب به جوجه‌ها این امکان را می‌دهد که به جای استفاده از انرژی مواد غذایی برای تنظیم دمای بدن، به منظور افزایش وزن استفاده کنند. می‌توانید مقاله مرتبط با اقدامات لازم در مرغداری در فصل سرما را مطالعه بفرمایید. اگر دمای بدن جوجه‌ها بسیار بالا باشد، خوراک کمتری مصرف می‌کنند و آن را با کارایی کمتری تبدیل می‌کنند، زیرا مکانیسم خنک‌کننده بیولوژیکی آنها (هموستاز) در هوای گرم به انرژی نیاز دارد، درست مانند مکانیسم گرمایشی که در هوای بسیار سرد استفاده می‌کنند. زمانی  که پرندگان غذا مصرف می‌کنند، دمای بدن بر اساس فرآیند متابولیکی که در طول هضم انجام می‌گیرد افزایش می‌یابد. به همین دلیل نباید در ساعات گرم روز به جوجه‌ها غذا داد. بهتر است صبح زود و هنگام غروب که دما معمولاً کمی خنک‌تر است، برنامه تغذیه‌ای اعمال شود انجام این امورات باعث بهبود ضریب تبدیل و همچنین کاهش محسوس در تلفات گله خواهد شد. بنابراین باید کنترل‌های لازم برای به دست آوردن دمای بهینه در فارم اعمال شود. می‌توانید مقاله مرتبط با استرس گرمایی را مطالعه بفرمایید.   1-2- مدیریت تهویه تهویه نقش کلیدی در مصرف خوراک و ضریب تبدیل خوراک دارد. آلاینده‌های هوا مانند دی اکسید کربن، مونوکسید کربن و آمونیاک از جمله بر سطوح تنفسی، گوارشی و متابولیک طیور تأثیر گذارند. بنابراین، ضریب تبدیل خوراک می‌تواند تحت شرایط تهویه نامناسب تحت تأثیر قرار گیرد. دما و تهویه بعنوان مکمل یکدیگر هستند. یک سالن با تهویه نامناسب می‌تواند محل تجمع زیادی از آمونیاک و سایر گازهای سمی باشد و تأثیر منفی سطح آمونیاک بیش از 25 ppm بر ضریب تبدیل در بسیاری از مطالعات نشان داده شده است. نیازهای تهویه ممکن است بسته به تراکم گله، شرایط بستر، رطوبت و غیره متفاوت باشد. اگر بوی آمونیاک به استشمام می‌رسد، باید فوراً بستر تعویض گردد  و تهویه افزایش پیدا کند تا بوی آمونیاک از بین برود. 1-3- مدیریت کیفیت خوراک کیفیت خوراکی که به حیوان داده می‌شود تأثیر زیادی بر ضریب تبدیل خوراک دارد. خوراک باید به درستی انبار شود تا از اکسید شدن، کپک زدگی و آلودگی جلوگیری گردد. سیستم تغذیه باید روزانه بررسی گردد تا از احتمال هدر رفتن خوراک ممانعت به عمل آید. همچنین سطح خوراک را در داخل دانخوری‌ها تنظیم کنید تا جوجه‌های جوان جذب شوند، اما با رشد آن‌ها، باید سطح غذا را پایین بیاورید تا از اتلاف خوراک جلوگیری کنید. با رشد جوجه‌ها بایستی ارتفاع دانخوری‌ها افزایش پیدا کند تا دسترسی به دان راحت‌تر صورت گیرد. تمیز نگه داشتن سیلوهای خوراک ضروری است. سیلوهای شسته نشده اغلب منجر به رشد کپک‌هایی می‌شود که مواد مغذی با ارزش غذا را مصرف می‌کنند و مایکوتوکسین تولید می‌کنند. خوراک کپک زده برای طیور سمی است. به خصوص در شرایط اقلیمی و شرجی رشد کپک بیشتر است، بنابراین باید مراقبت‌های لازم جهت جلوگیری از کپک زدگی صورت پذیرد. صاحبان مزارع باید سیلوها را به صورت دوره‌ای بازرسی کنند  تا از تمیز بودن آن‌ها مطمئن شوند بعد از انجام این امورات افزودن بایندر مایکوتوکسین و یک بازدارنده کپک کمک زیادی خواهد کرد تا از روند تصاعدی رشد کپک‌ها ممانعت بعمل آید.   1-4- مدیریت آب آبی که به پرندگان داده می‌شود باید تمیز و تازه باشد. یک سیستم تأمین آب بسته معمولا ضریب تبدیل  را در مقایسه با سیستم  باز که درمعرض آلودگی  قرار دارد، بهبود می‌بخشد. آب سیستم‌های باز معمولاً دارای باکتری‌های متعددی است که باعث جذب ضعیف، اسهال و سایر بیماری‌ها در طیور می‌شود. تأمین آب تمیز در طیور منجر به اخذ ضریب تبدیل بهتر می‌شود. همچنین تأمین فضای آشامیدنی کافی ضروری است. کاهش در مصرف آب و عدم تعادل در میزان آبخوری در طیور منجر به کاهش مصرف خوراک و افزایش ضریب تبدیل می‌شود. می‌توانید مقاله اهمیت آب در پرورش طیور را مطالفه فرمایید.   1-5- مدیریت برنامه تغذیه غذا را می توان 3-5 بار در روز برای جوجه‌ها در نظر گرفت. بین زمان تغذیه باید فواصل زمانی وجود داشته باشد (مثل 2-3 ساعت). این امر به منظور هضم غذای موجود در محصول و افزایش اشتهای پرندگان برای گرفتن غذای جدید در زمان تغذیه بعدی است. پرندگان معمولاً زمانی که دانخوری خالی است استراحت می‌کنند و ضریب تبدیل خوراک آنها بهبود پیدا می‌کند زیرا بدن در حالت استراحت است تا خوراک در بدن هضم و جذب شود.   1-6- مدیریت نور پرندگان تحت نور ثابت تمایل به مصرف بیش از حد خوراک دارند که باعث افزایش سرعت عبور غذا می‌شود. با توجه به اینکه پرندگان با حداکثر پتانسیل ژنتیکی یا نزدیک به آن تغذیه می‌شوند، خوراک اضافی که طیور مصرف می‌کند زمان محدودی برای تعامل با آنزیم‌های گوارشی را دارد و در نتیجه قابلیت هضم غذا پایین می‌آید. از این رو، یک برنامه نوری مناسب به پرندگان این اجازه را می‌دهد تا غذای خود را در هنگام استراحت به طور کامل هضم و جذب کنند که باعث بهبود کارایی تغذیه می‌شود و فرصت اتلاف انرژی از پرنده گرفته می‌شود. رعایت فضاهای دانخوری کافی برای همه طیور در اجرای برنامه نوری الزامی است تا بتوانند به طور همزمان تغذیه شوند. سطوح مختلف نور در سالن نیز می‌تواند بر ضریب تبدیل جوجه‌ها، به ویژه نیمچه‌های گوشتی تأثیر گذار باشد. نور روشن، فعالیت پرندگان را تحریک می‌کند و همچنین به آنها کمک می‌کند تا غذا و آب را پیدا کنند.   1-7- مدیریت بیماری‌ها و دارو سلامت پرنده بر ضریب تبدیل تأثیر گذار است، زیرا جوجه‌های بیمار به خوبی رشد نمی‌کنند. علائم اصلی بیماری باید زودتر مد نظر قرار گیرد تا  جوجه‌های بیمار به سرعت درمان شوند. مرغداران گرامی از واکسن‌ها و داروها با دقت استفاده کنید زیرا واکسن‌های ناشی از تجویز نادرست می‌تواند بر افزایش وزن و ضریب تبدیل تأثیر گذار باشد.   1-8- مدیریت تنش و استرس پس از تمدید یا تکرار دوره‌های استرس، پرندگان ضعیف و خسته می‌شوند؛ آنها اغلب تسلیم استرس شده و بدنبال آن شاهد افت تولید و افزایش ضریب تبدیل غذایی خواهیم بود. بنابراین کاهش هرگونه استرسی در گله باعث افزایش راندمان تولید و حصول نتایج ایده آل در طول دوره پرورش خواهد شد. پرندگانی که در یک محیط خوب و آرام از آن‌ها مراقبت می‌شود در مقایسه با پرندگانی  که در یک محیط پر سر و صدا پرورش پیدا می‌کنند ضریب تبدیل مناسبی اخذ می‌کنند. استرس بیش از حد باعث می‌شود جوجه‌ها انرژی بیشتری را صرف کنند و در نتیجه رشد و ضریب تبدیل خوراک تحت تأثیر قرار گیرد. هنگام انجام برخی امورات در سالن باید محتاط عمل کرد  تا از ایجاد صدای بلند ممانعت بعمل آید و سعی شود مزاحمتی برای طیور ایجاد نشود. فعالیت‌های غیرضروری باعث می‌شود جوجه‌ها انرژی را که باید برای افزایش وزن صرف می‌کردند، هدر دهند.   1-9- مدیریت کنترل بیماری‌ها وضعیت سلامت طیور نیز نقش کلیدی در ضریب تبدیل خوراک دارد. پیشگیری از بیماری‌هایی که منطقه را تحت تأثیر قرار می‌دهند ضروری است، زیرا همه آنها بر ضریب تبدیل خوراک تأثیر می‌گذارند. فرآیندهای بیماری نیاز به انرژی دارند و باعث از بین رفتن مواد مغذی (الکترولیت ها، مواد معدنی، پروتئین‌ها) و افزایش هزینه‌های درمان و مرگ و میر می‌شوند. 2- ژنتیک و انتخاب سویه برخی از جانوران این توانایی طبیعی را دارند که نسبت به سایر حیوانات از همان گونه، خروجی بیشتری از خوراک کمتر تولید کنند. مرغ‌های تخمگذار تجاری می‌توانند به مراتب بیشتر از نژادهای محلی تخم مرغ تولید کنند. جوجه‌های گوشتی مدرن از نظر ژنتیکی اصلاح شده و توسعه یافته‌اند تا با سرعتی بسیار سریع و با استفاده از تمام مواد مغذی به طور مؤثر وزن اضافه کنند. از یک سو، بهبود در ژنتیک تأثیر قابل توجهی بر کارایی تولید جوجه‌های گوشتی داشته است. این پیشرفت‌ها در صنعت طیور در لاین‌های ژنتیکی مرغ‌های گوشتی بسیار کارآمد شناسایی شده‌اند. بنابراین دانستن تأثیر ضریب تبدیل خوراک در این پرندگان و اینکه چه راهکارهایی برای بهبود آن اعمال می‌شود بسیار مهم است. انتخاب سویه مناسب جهت جوجه‌ریزی در واحدهای پرورشی حائز اهمیت بوده و در بهبود ضریب تبدیل غذایی یک عامل کلیدی محسوب می‌شود.   3-امنیت زیستی و اجرای برنامه واکسیناسیون حفاظت از گله‌های طیور در برابر میکروارگانیسم‌های عامل بیماری بخش بسیار مهمی از فرآیند تولید تجاری طیور است. جمعیت بالای گله‌های بزرگ طیور تجاری شامل جوجه‌های گوشتی، لاین‌ها و سایر گونه‌های طیور در مناطق خاص، به طور قابل توجهی خطر بروز و انتقال بیماری‌ها را افزایش می‌دهد. بیوسکیوریتی (امنیت زیستی) یک برنامه بهداشتی دفاعی است که می‌تواند به عدم انتشار بیماری در فارم‌ها کمک کند. واکسینه کردن طیور برای بیماری‌های واگیر، فراهم کردن بستری مناسب جهت جلوگیری از هر نوع تنش بیماری موجب بهبود راندمان تولید و ضریب تبدیل خوراک می‌گردد. هر مرغدار باید گله خود را برای بیماری‌های واگیر واکسینه کند. اجرای برنامه واکسیناسیون، با نظر دامپزشک‌های متخصص منطقه‌ای اثر قابل توجهی بر یکنواختی گله و سرعت رشد و بهبود ضریب تبدیل خواهد داشت. در این رابطه توصیه می‌گردد مقاله مرتبط با امنیت زیستی در مرغداری مطالعه گردد. 4- سن کشتار عامل دیگری که ضریب تبدیل را تعیین می‌کند، سن حیوانات مزرعه است. حیوانات جوان سریع‌تر از حیوانات بالغ رشد می‌کنند، بنابراین ضریب تبدیل کمتری دارند. حیوانات جوان به غذای غنی از پروتئین بسیار مغذی نیاز دارند. به عنوان مثال، یک جوجه گوشتی جوان به رژیم غذایی بیشتری نسبت به یک جوجه گوشتی بالغ نیاز دارد. به همین دلیل است که حیوانات جوان ضریب تبدیل کمتری دارند. بنابراین پایین بودن سن کشتار جهت اخذ ضریب تبدیل ایده آل و تولید گوشت با کیفیت یکی از مواردی است که باید صاحبان مزارع و مرغداران آن‌ را مد نظر قرار دهند.   7- سلامت دستگاه گوارش سلامت دستگاه گوارشی باعث می‌شود که در آن جوجه‌های گوشتی بیشترین مقدار مواد مغذی موجود در خوراک را جذب کنند و میزان دفع را کاهش دهند. این مورد شامل تعادل بهینه میکروارگانیسم‌های باقی مانده در دستگاه گوارش طیور و استفاده از افزودنی‌های غذایی برای بهبود فیزیولوژی گوارش است و رفاه روده در طیور را تضمین می‌کند. میکروارگانیسم‌ها یک جامعه میکروبی پیچیده هستند که در هر پرنده یافت می‌شوند و بر سلامت، رشد و فیزیولوژی روده در راستای افزایش جذب مواد مغذی و کاهش ضریب تبدیل تأثیر می‌گذارند. 6- محیط پرورشی برای دستیابی به بهترین ضریب تبدیل، فراهم کردن محیط مناسب برای دام بسیار مهم است. راحتی گله‌ها و دسترسی آنها به آب و خوراک باید در نظر گرفته شود. عدم توجه مناسب به این امر می‌تواند منجر به افزایش قابل توجهی در ضریب تبدیل شود. اکثر توصیه‌ها در رابطه با تراکم با هدف جلوگیری از ازدحام بیش از حد انجام شده است، زیرا در تراکم بالا، سرعت رشد به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد و طیور در تامین آب و غذا دچار تنش خواهند شد.   7- جوجه کشی شرایط در طول فرآیند جوجه‌کشی بر روی نرخ رشد روده تأثیر گذار است. به عنوان مثال، گرمای بیش از حد در دستگاه جوجه کشی اثر مضر بر رشد روده و هضم و جذب مواد مغذی جنین خواهد داشت. همچنین می‌تواند رشد اولیه جوجه و ضریب تبدیل گله نهایی را دچار اختلال کند.   8- استفاده از تجهیزات مناسب سرمایه‌گذاری روی تجهیزاتی که هدر رفت خوراک را به حداقل می‌رساند و استفاده از نوع مناسب خوراک این امکان را به پرورش دهنده می‌دهد تا از هدر رفتن خوراک جلوگیری کرده و در نتیجه به بهبود ضریب تبدیل کمک نماید. تجهیزات ناکافی می‌تواند منجر به هدر رفتن غذا شود که در نهایت بر ضریب تبدیل خوراک تأثیر گذار خواهد بود. علاوه بر این، تمیز نگه داشتن دانخوری‌ها، قرار دادن آنها در فاصله صحیح و توزیع دانخوری با توجه به تعداد پرنده ضروری است. تعداد پرندگان برای استفاده از هر دانخوری نباید زیاد باشد. آبخوری‌ها نباید خیلی نزدیک به دانخوری‌ها قرار گیرند، زیرا می‌تواند باعث فساد غذا شود. هنگام قرار دادن دانخوری و آبخوری باید فاصله صحیحی رعایت شود تا از عدم دسترسی هر کدام ممانعت به عمل آمده و باعث دسترسی آسان پرنده‌ به آن‌ها و در نتیجه بهبود در ضریب تبدیل غذایی شود.   نتیجه گیری صنعت طیور برای کارآمدتر کردن تولید مرغ گوشتی پیشرفت‌های چشمگیری داشته است. این هدف به دنبال افزایش عرضه گوشت برای رویارویی با تقاضای فزاینده پروتئین حیوانی و در عین حال تلاش برای کاهش هزینه‌های تولید بوده است. برای این منظور، پیشرفت‌های قابل توجهی در مدیریت طیور، ژنتیک، خوراک و ضریب تبدیل خوراک حاصل شده است. بنابراین ضریب تبدیل خوراک یکی از نکات مهم در پرورش طیور می‌باشد. این شاخص میزان خوراک مصرفی طیور برای افزایش وزن زنده آن‌ها را تعیین می‌کند. از این رو در پی آن بوده است که پرنده غذای کمتری مصرف کند و وزن بیشتری داشته باشد. این بهبود هزینه‌های تولید را کاهش می‌دهد، اثرات زیست محیطی را کاهش می‌دهد و به توسعه مرغداری کمک می‌کند.   گردآوری: دکتر قهرمانیان، متخصص تغذیه طیور ویرایش: رضا یزدی  

بیشتر بخوانید
نقش سلنیوم در تغذیه دام

نقش سلنیوم در تغذیه دام

1402/7/16

اهمیت سلنیوم در تغذیه دام در مقاله اهمیت سلنیوم در تعذیه طیور، عنصر سلنیوم و تأثیر آن در سلامت طیور را مورد بررسی قرار دادیم، در این مقاله قصد داریم اهمیت این عنصر در سلامت دام را مورد بررسی قرار دهیم. سلنیوم در گیاهان یافت می‌شود! عنصر سلنیوم در خاک یافت می‌شود و بسته به گونه‌های گیاهی، مصرف کود و میزان بارندگی در سطوح مختلف توسط گیاهان جذب می‌شود بنابراین گاوها وقتی علوفه می‌خورند سلنیوم مصرف می‌کنند. سلنیوم برای مدت کوتاهی در بدن و عمدتاً در کبد ذخیره می‌شود، بنابراین عرضه مداوم سلنیوم در رژیم غذایی، بهترین تولید ممکن را تضمین می‌کند. خطرات کمبود سلنیوم در صورت کمبود سلنیوم، رادیکال‌های آزاد مضر تولید می‌شوند. رادیکال‌های آزاد به بافت‌های عضلانی قلب و اندام‌ها (عضلات اسکلتی) آسیب می‌رسانند. این اختلال دیستروفی عضلانی تغذیه‌ای (NMD) یا بیماری ماهیچه سفید نامیده می‌شود. سلنیوم همچنین در حفظ سیستم ایمنی سالم بسیار مهم است، بنابراین گاوهایی که دچار کمبود سلنیوم هستند، ممکن است بیشتر مستعد ابتلا به برخی از بیماری‌های عفونی رایج باشند. تنوع فصلی قابل توجهی در تغذیه سلنیوم دام‌های در حال چرا وجود دارد که کمترین میزان آن در بهار و تابستان رخ می‌دهد.   علائم بالینی کمبود سلنیوم در دام 1-تولید شیر غیر بهینه 2-باروری کمتر از حد مطلوب در گاوهای بالغ 3-ورم پستان 4-گوساله‌های نارس، ضعیف، مرگ پری ناتال و سقط جنین. در مکان‌هایی که کمبود شدید سلنیوم دارند، علائم بالینی زیر نیز ممکن است رخ دهد:   در گاوهای جوان: 1-نرخ رشد ضعیف، اسهال مزمن و ماندگاری پوشش زمستانه 2-دیستروفی عضلانی تغذیه ای حاد   در گوساله های جوان: 3-سقوط ناگهانی یا مرگ گوساله‌ها طی 2 تا 3 روز پس از تولد 4-نرخ مرگ و میر بالا 5-دیستروفی عضلانی تغذیه‌ای تحت حاد   در گوساله‌های مسن (1 تا 4 ماه): 6-راه رفتن با پاهای سفت 7-ضعف و ناتوانی در ایستادن گاوهایی که بدون استفاده از مکمل در مراتع چرا می‌کنند، مانند گاوهای دیر شیرده یا خشک و تلیسه‌ها نسبت به گاوهای نگهداری شده با جیره‌های معدنی متعادل، علائم کمبود سلنیوم را بیشتر نشان می‌دهند. در گوساله‌ها، بیماری عضله سفید نشانه قطعی کمبود سلنیوم است. ضایعات در عضله اسکلتی و یا قلب رخ می‌دهد. علائم بالینی بیماری عضله سفید با توجه به گروه‌های عضلانی خاصی که تحت تأثیر قرار می‌گیرند متفاوت است. گروه‌های عضلانی اسکلتی که معمولاً تحت تأثیر قرار می‌گیرند عبارتند از آنهایی که در اندام‌های جلویی و عقبی قرار دارند و حیوانات مبتلا، با پاهای سفت راه می‌روند یا قادر به ایستادن نیستند. ضایعات در عضله قلب ممکن است منجر به مرگ ناگهانی شود و در عضلات بین دنده‌ای ممکن است باعث ناراحتی تنفسی شود. در گاوهای مسن‌تر، کمبود سلنیوم اغلب با بیماری‌های دیگری از جمله باقی ماندن غشاهای جنینی، تخمدان‌های کیستیک، آنتروس، مرگ زودرس و دیررس جنین، ورم پستان و افزایش تعداد سلول‌های بدنی مرتبط است. در این موارد، کمبود سلنیوم تنها با علائم بالینی تشخیص داده نخواهد شد. نمونه خون سطح سلنیوم را مشخص می کند. مکمل سدیم سلنیت با تجویز خوراکی یا تزریقی از علائم بالینی کمبود سلنیوم و تلفات حیوانی در حیوانات نشخوارکننده و غیرنشخوارکننده جلوگیری می‌کند. همچنین طبق تحقیقات گلوله‌های سنگین حاوی سلنیوم عنصری برای قرار دادن در شکمبه مؤثر بوده است. به طور کلی، اشکال آلی سلنیوم نسبت به ترکیبات معدنی راحت‌تر توسط حیوانات جذب می‌شوند. نیازهای غذایی برای سلنیوم و متابولیسم آن تحت تأثیر بسیاری از روابط متقابل مواد مغذی از جمله برهمکنش آن با گوگرد، لیپیدها، ویتامین E، پروتئین‌ها، اسیدهای آمینه و چندین عنصر ریز است. مسمومیت زایی با سلنیوم اثرات سمی سلنیوم برای اولین بار در دهه 1930 زمانی که دام‌ها گیاهان خاصی از برخی ماشک‌های وحشی از جنس Astragalus را خوردند، کشف شد. گیاهان مقادیر سمی سلنیوم را از خاک دریافت می‌کردند. شناسایی گونه‌های گیاهی تجمع‌دهنده سلنیوم (برخی از گونه‌های گون) در محیط، نشانه‌ای از این است که علف‌ها و سایر علوفه‌ها نیز سلنیوم انباشته‌شده‌ای دارند و بنابراین برای دام‌های در حال چرا خطرناکند. افزودن بیش از حد سلنیوم به خوراک‌، استفاده نادرست از سلنیوم حاوی علوفه تزریقی یا خوراک دام یا خوراک رشد یافته در خاک‌های غنی از سلنیوم می‌تواند منجر به مسمومیت با سلنیوم شود (هچ، 1982). تیواری و همکاران (2006) مسمومیت حاد ناشی از سلنیوم آلی (سلنومتیونین) موجود در گیاهان را با سموم ناشی از شکل غیر آلی و مکمل سلنیوم (سلنیت سدیم) مقایسه کرد و گزارش کردند که در مواجهه حاد خوراکی، سلنیوم حاصل از سلنومتیونین دو برابر بیشتر در دسترس زیستی است ولی سمیّت آن کمی کمتر از سلنیت سدیم می‌باشد. بره هایی که 2، 3 و 4 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به عنوان سلنیت سدیم و 4، 6 و 8 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به عنوان متیونین سلنیوم دریافت کردند، شواهد قابل مشاهده‌ای از کاهش مصرف خوراک، افسردگی، بی میلی به حرکت داشتند. مسمومیت با سلنیوم باید به طور کلی بر اساس علائم بالینی مختلف از جمله کاهش وزن، سرعت رشد ضعیف، لنگش، رشد معیوب سم، برجستگی یا ترک‌های افقی در دیواره سم، ریزش مو، ناباروری و مرگ‌های حاد مشکوک شروع شود. تجزیه و تحلیل علوفه ای که در آن سطوح سلنیوم بیشتر از 5ppm باشد باید برای سلامت دام خطرناک در نظر گرفته شود. گیاهان انباشت کننده سلنیوم ممکن است حاوی 15000ppm سلنیوم باشند. گیاهان چرای دام که در خاک‌های حاوی بیش از 0.5ppm رشد می‌کنند در معرض خطر ابتلا به سلنوزیس هستند (روزنفلد، 1964).آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA)، آستانه سمیّت مزمن محیطی را 5 میکروگرم در لیتر در آب تعیین کرده است. سمیت سلنیوم در حیوانات با بروز علائم عصبی و عضلانی در گاو در طول دهه 1930 شناسایی شد. این بیماری را به طور مختلف بیماری قلیایی یا تلو تلو خوردن کور می نامیدند. ویژگی های بالینی تلو تلو خوردن کور شامل از دست دادن یا اختلال بینایی، راه رفتن تصادفی، تغذیه ضعیف و فلج است. در بیماری قلیایی، ریزش مو، تغییر شکل و لخت شدن سم، فرسایش مفاصل، کم خونی و همچنین اثرات قلبی عروقی، کبدی و کلیوی وجود دارد. گردآورنده: دکتر قهرمانیان - مدیر پشتیبانی و خدمات پس از فروش ویرایش: رضا یزدی

بیشتر بخوانید
نقش سلنیوم در تعذیه طیور

نقش سلنیوم در تعذیه طیور

1402/7/8

نقش تغذیه ای سلنیوم در پرورش طیور محتوای کم سلنیوم در مواد اصلی خوراک طیور یک مشکل رایج در سراسر جهان است و مکمل‌های سلنیوم در رژیم غذایی روش رایج در تغذیه طیور و دام محسوب می‌شود. سلنیوم یک عنصر ضروری برای حیوانات است که برای رشد و کمک به مقاومت در برابر بیماری‌ها و تولید آنتی بادی ضروری بوده و در کشتن میکروارگانیسم‌های غرق شده توسط ماکروفاژها استفاده می‌شود. سلنیوم در تمام سلول‌ها و بافت‌های بدن در غلظت‌هایی وجود دارد که با توجه به بافت و مقدار شیمیایی اضافه شده در رژیم غذایی متفاوت است. سلنیوم و ویتامین E سلنیوم به همراه ویتامین E نقش اساسی در درمان و پیشگیری بسیاری از بیماری‌های دام و طیور دارد. نقش این مواد معدنی زمانی مشخص گردید که عوارض ماهیچه ای در گوسفندان و گاوها و ترشح آب زیر پوستی با تأثیر مثبت سلنیوم به همراه ویتامین E مشاهده گردید. سلنیوم منجر به کاهش نیاز به مصرف ویتامین E  از طریق جذب طبیعی این ویتامین می‌گردد. سلنیوم به ابقای ویتامین E در پلاسما با کاهش این ویتامین در غشای سلولی کمک می‌کند. با این حال سلنیوم یک عنصر سمی تلقی می‌گردد که استفاده از آن در جیره بعنوان ماده مغذی مستلزم دقت بیشتری است. این عنصر جزئی از گلوتاتیون پراکسیداز است که نقش آن تخریب پراکسید هیدروژن بوده که از صدمات اکسیداتیو غشای سلولی را محافظت می‌کند. کمبود سلنیوم در طیور سلنیوم یک ماده معدنی ضروری برای نگهداری، رشد، توسعه ایمنی و عملکردهای تولید مثلی در طیور است. کمبود سلنیوم در جوجه‌های گوشتی باعث تحلیل ماهیچه‌ای و ترشح آب زیر پوستی می‌شود. همچنین کمبود سلنیوم می‌تواند رشد اندام‌های لنفاوی اولیه را مهار کند، تولید تخم را کاهش دهد، باعث آسیب کبدی و کاهش جوجه درآوری شود. در سلامت حیوانات، مکمل سلنیوم همچنین اثرات محرک ایمنی مانند افزایش تکثیر لنفوسیت‌های T فعال، فعال‌سازی سلول‌های کشنده طبیعی و فاکتورهای توموری را نشان داده است. به عنوان یک افزودنی خوراک، سلنیوم باعث افزایش رشد، باروری و سلامت در صنعت طیور می شود. عوامل زیادی با این ماده معدنی مرتبط هستند، مانند نسبت تبدیل غذایی بهتر(ضریب تبدیل)، زنده ماندن، تولید مثل و به طور کلی پاسخ بهتر سیستم ایمنی. این ماده معدنی بخش مهمی از حداقل 25 پروتئین مؤثر در انواع عملکردهای فیزیولوژیکی از جمله افزایش مقاومت در برابر استرس اکسیداتیو، ترمیم DNA و بهبود عملکرد تولید مثل و عملکرد ایمنی است. سلنیوم در جیره طیور علیرغم این واقعیت که نیاز به سلنیوم پرندگان را می توان با رژیم غذایی ذرت و سویا تأمین کرد، سلنیت سدیم جیره تا حداکثر 0.5 میلی گرم در کیلوگرم برای بهبود سلامت پرندگان و عملکرد تولیدی بسیار توصیه می‌شود. با این حال، تعامل با سایر مواد معدنی، احتباس ضعیف و راندمان رسوب پایین‌تر، ترکیب سلنیت سدیم در رژیم غذایی را زیر سوال می‌برد. سلنیوم و کیفیت تخم مرغ ویتامین E آنتی اکسیدان اصلی در لیپید زرده تخم مرغ است که زنجیره پراکسیداسیون لیپیدی را با واکنش با پراکسیدهای لیپیدی خاتمه می‌دهد و آن‌ها را پایدار می‌کند. مکمل رژیم غذایی با ویتامین E و سلنیوم می‌تواند عملکرد و کیفیت تخم مرغ را بهبود بخشد و مزایای سلامتی را برای مرغ‌های تخمگذار فراهم کند. رژیم‌های غذایی با کمبود ویتامین E و سلنیوم می‌تواند منجر به انواع اختلالات در طیور از جمله آنسفالومالاسی، دیاتز اگزوداتیو و دیستروفی عضلانی شود. کمبود ویتامین E و سلنیوم ممکن است باعث بیماری بالینی در جوجه‌های جوان و بوقلمون‌هایی شود که در سلول پرورش می‌یابند. علائم بالینی معمولاً در چند هفته اول زندگی ظاهر می‌شود. در مرغ‌های بالغ، هیچ علامت ظاهری بیماری ظاهر نمی‌شود. با این حال، قابلیت جوجه درآوری در تخم مرغ‌ها کاهش می‌یابد. بیشتر موارد کمبود سلنیوم در پرندگانی رخ می‌دهد که با جیره‌های سرشار از چربی‌های غیراشباع چندگانه (مانند روغن کبد ماهی و روغن سویا) تغذیه می‌شوند. علائم بالینی کمبود سلنیوم در انسفالومالاسی، علائم عصبی معمولاً بین 15 تا 30 روزگی شروع می‌شود. با این حال، شروع علائم بالینی در جوجه‌های 7 روزه و تا اواخر 56 روزگی مشاهده شده است. علائم ممکن است شامل آتاکسی (از دست دادن تعادل و افتادن به عقب)، اپیستوتونوس، تورتیکولی، میوکلونوس (انقباضات مکرر عضلات پاها)، فلج و سجده باشد. پرندگانی که علائم عصبی نشان می‌دهند اغلب به خوردن خوراک ادامه می‌دهند. در دیاتز اگزوداتیو در جوجه‌ها، دیواره‌های مویرگی به طور غیر طبیعی نفوذپذیر می‌شوند و ادم زیر جلدی ایجاد می‌شود. این ادم اغلب در امتداد شکم قفسه سینه، شکم و زیر فک پایین قرار دارد. این ادم ممکن است به دلیل تجزیه هموگلوبین گلبول‌های قرمز خون که نشت می‌کند، کمی رنگ آبی متمایل به سبز داشته باشد. اگر ادم گسترده ایجاد شود، ممکن است پرندگان در راه رفتن مشکل داشته باشند و پاهای خود را از هم باز کنند. در بوقلمون‌هایی که با رژیم‌های غذایی کمبود ویتامین E و سلنیوم تغذیه می‌شوند، ممکن است ناهنجاری‌هایی در پاهای آن‌ها ایجاد شود. در سن 2 تا 3 هفتگی ممکن است لک‌های بزرگ و تعظیم ایجاد شود. علائم ممکن است تا 6 هفتگی ناپدید شوند. اما اگر کمبود اصلاح نشود، این اختلال به شکل شدیدتر در 14-16 هفتگی دوباره ظاهر می‌شود. با شروع فصل سرد، مقالات زیر جهت مطالعه پیشنهاد می‌شوند: بیماری آنفولانزای طیور بیماری نیوکاسل در طیور   گردآورنده: دکتر قهرمانیان، مدیر ارتباط با مشتریان ویرایش: رضا یزدی

بیشتر بخوانید
رابطه دما و رطوبت در پرورش جوجه گوشتی

رابطه دما و رطوبت در پرورش جوجه گوشتی

1402/7/4

دما و رطوبت در پرورش جوجه گوشتی دمای مناسب و رطوبت کافی از مؤلفه‌های اصلی موفقیت در پرورش جوجه گوشتی به حساب می‌آیند. هر کدام از این شاخصه‌ها اگر در حالت استاندارد نباشد می‌تواند عارضه‌های استرس گرمایی و سرمایی، مشکلات تنفسی، درماتیک  و افزایش گاز آمونیاک در مرغداری به دنبال داشته باشد. دما و رطوبت چه مفهومی دارند؟ اگر بخواهیم تعریف مختصری از این دو مولفه ارائه بدهیم باید گفت: 1- دما یک کمیت فیزیکی هست که معیاری از گرما و سرمای محیط می‌باشد و با دماسنج اندازه گیری می‌گردد. 2- مقدار بخار آب موجود در واحد حجم از هوا را رطوبت مطلق یا نسبت رطوبت می‌گویند. واحد آن گِرم بر متر مکعب یا میلی‌گرم در لیتر است. به زبان ساده تر به مقدار بخار آب موجود در هوا، رطوبت گفته می‌شود. هر چقدر هوا گرمتر شود بخار آب بیشتری در هوا ذخیره می‌شود و بالعکس، اما باید توجه داشت به طور کلی ظرفیت ذخیره بخار آب در هوا محدود است. یک تعریف دیگر از رطوبت بدین سان است: هوایی که ما در آن زندگی می‌کنیم ترکیبی از هوای خشک و بخار نامرئی است. به مقدار بخار موجود در  همین هوای خشک، رطوبت گفته می‌شود. رابطه بین دما و رطوبت مقدار بخار آب (رطوبت) موجود در هوا با مکان و زمان تغییر می‌کند یعنی با افزایش ارتفاع و کاهش فشار هوا میزان نگهداری رطوبت هوا نیز تغییر خواهد کرد. دما یکی دیگر از عوامل مؤثر در در نگهداری رطوبت هوا محسوب می‌شود. در جدول زیر نسبت نگهداری رطوبت در دماهای متفاوت ذکر گردیده است. همانطور که مشاهده می‌کنید نگهداری رطوبت در دمای حدودی 80 درجه به بعد ثابت می‌ماند و این همان ظرفیت محدود نگهداری است که مطرح گردید. میزان رطوبت هوا به میزان دمای آن بستگی دارد، بطوری که در دمای بالاتر میزان نگهداری رطوبت بالاتر می‌رود و در یک محاسبه تقریبی به ازای هر 11 درجه افزایش دما نگه داری رطوبت دو برابر می‌شود. دمای مناسب، رطوبت کافی مرغ گوشتی یک موجود خونگرم است و دارای غدد عرق نیست و از طرفی محدودیت در تنظیم دمای بدن موجب می‌شود تنش سرمایی یا گرمایی اثرات مخربی در پرورش جوجه گوشتی داشته باشد. رطوبت مناسب برای جوجه گوشتی رطوبت نسبی هست که پرنده تبادل تنفسی خوبی داشته باشد. چنانچه درهفته اول پرورش رطوبت نسبی پایین‌تر از 50 باشد، با خشک شدن بدن جوجه مواجه خواهیم شد. نصب مهپاش می‌تواند موجب جلوگیری از خشکی بدن جوجه گردد. اما باید دقت کرد که از 18 روزگی به بعد رطوبت بالا باعث رطوبت بستر و مشکلات دیگر خواهد شد. به منظور تنظیم دما و رطوبت بصورت استاندارد با بخش پشتیبانی فنی گروه صنعتی آتام (مهردانه) در ارتباط باشید. دستگاه تنفسی طیور میزان تبادل بالایی از گاز کربنیک و اکسیژن نسبت به جانوران دیگر دارد. رطوبت پایین در اوایل پرورش طیور باعث دهیدراته شدن جوجه‌ها و در نتیجه اخلال در جذب کیسه زرده می‌شود. از طرفی رطوبت کافی بر خنک شدن پرنده از طریق له له زدن تأثیر مثبت دارد. تعادل در دما و رطوبت در مرغداری علاوه بر افزایش عملکرد پرنده بر صرفه جویی در انرژی هم بسیار تأثیر گذار است. نکته: از مشکلات واحدهای جوجه‌کشی عدم تعادل بین دما و رطوبت است. استان‌هایی که در شمال کشور قرار دارند مانند مازندران و گیلان نسبت به سایر استان‌ها از شرایط دما و رطوبت مناسب‌تر برخوردار هستند به همین دلیل جوجه با کیفیت‌تری دارند. رعایت رطوبت و دما حین حمل جوجه نیز از اهمیت برخوردار است.   جدول زیر رابطه بین دما و رطوبت را نشان می‌دهد: سن پرنده 0-3 4-7 8-14 15-21 22-28 25-35 35 به بعد دما (سانتی گراد) 31-33 28-31 28-31 27-28 23-27 20-23 18-20 رطوبت(%) 60-70 60-70 50-60 50-60 50-60 50-60 50-60   گردآورنده: مهندس روح الله نصیری ویرایش: رضا یزدی

بیشتر بخوانید
معرفی تصویری مهر پروتئین آتام

معرفی تصویری مهر پروتئین آتام

1402/6/26

معرفی شرکت مهر پروتئین آتام گروه صنعتی آتام به همراه شرکای تجاری خود اقدام به تأسیس شرکت مهر پروتئین آتام در سال 1402 نموده است. این شرکت با هدف ارائه خدمات بیشتر به مشتریان، شامل عرضه جوجه یکروزه، مشارکت در پرورش، خرید مرغ زنده، قطعه بندی و فروش مرغ تأسیس شده و در حال حاضر کشتارگاه صنعتی سحر مرغ (با نام جدید مهر پروتئین آتام)، مرغ مادر واقع در جاده مراغه-هشترود، فارم‌های اجاره ای و مشارکتی پرورش جوجه گوشتی و فروشگاه‌های عرضه مرغ و محصولات پروتئینی جزو این شرکت محسوب می‌شوند. در تیزر زیر بطور مختصر شرحی از فعالیت‌ها و اهداف شرکت مهر پروتئین آتام، معرفی می‌گردد.  

بیشتر بخوانید
نکات مهم بهداشت تخم مرغ در مرغ مادر و جوجه‌کشی

نکات مهم بهداشت تخم مرغ در مرغ مادر و جوجه‌کشی

1402/6/26

بهداشت تخم مرغ در مرغ مادر عوامل مختلفی بر قابلیت جوجه درآوری و کیفیت جوجه یک روزه تأثیر گذار است که یکی از این عوامل بهداشت تخم مرغ می‌باشد. در ذیل مواردی که می‌توانند بر بهداشت تخم مرغ اثر بگذارند، بررسی خواهد شد. انتقال تله‌ها در زمان مناسب به داخل سالن پرورشی در واحدهایی که از تله‌های تخمگذاری دستی استفاده می‌شود، بایستی یک هفته بعد از آخرین واکسیناسیون و قبل از شروع شارژ نوری تله‌ها وارد سالن شده و بصورت یک در میان بر روی بستر و پایه، تله گذاشته شود تا مرغ‌ها جهت ورود به داخل تله و تخمگذاری داخل آن‌ها عادت کنند. این کار باعث می‌شود تا درصد تخم مرغ‌های بستری داخل سالن کاهش یافته و به دنبال آن آلودگی نیز کاهش یابد. تعیین زمان‌های جمع آوری تخم مرغ جمع‌آوری تخم مرغ در زمان‌های مناسب اهمیت زیادی دارد. در صورتیکه انتقال تله در زمان مناسبی انجام نشود، ورود به برخی از تله‌ها بیشتر از سایر تله‌ها بوده و تعداد تخم مرغ داخل آنها نیز زیاد می‌شود و در صورتیکه در زمان مناسبی جمع آوری انجام نشود، سبب شکستگی تخم مرغ‌ها می‌شود. در برخی مواقع بعضی از گله‌ها در زمان‌های متفاوتی پیک تولید دارند که بایستی جمع‌آوری تخم مرغ در این زمان‌ها نیز مدیریت گردد. نحوه جمع‌آوری تخم مرغ باید توجه داشته باشیم که پرسنل بگونه‌ای آموزش دیده باشند که ابتدا تخم مرغ‌های داخل تله‌ها را جمع‌آوری کرده و سپس تخم مرغ‌های روی بستر را بصورت جداگانه جمع‌آوری کنند. چون در صورت جمع‌آوری تخم مرغ بستری امکان آلودگی و انتقال به سایر تخم مرغ‌ها نیز وجود دارد. پوشال‌دهی در زمان‌های مناسب و استفاده از کفی چمنی با توجه به اینکه کفی داخل تله‌ها از جنس گالوانیزه می‌باشد، لذا بهتر است در زمان‌های مناسب داخل تله‌ها پوشال‌دهی شوند تا در هنگام تخمگذاری احتمال شکستن تخم مرغ کاهش یابد و از بروز و انتقال آلودگی جلوگیری شود. البته استفاده از کفی‌های چمنی که بصورت پلاستیکی هستند، توصیه می‌گردد که بایستی آنها را نیز در زمان‌های معین از داخل تله خارج کرده و کفی چمنی‌ دیگری را جایگزین کنیم. چون در صورت شکستگی تخم مرغ، کفی چمنی سفت شده و سبب شکسته شدن سایر تخم مرغ‌ها و افزایش درصد تخم مرغ شکسته شده و از طرفی دیگر نیز به عنوان منبع آلودگی می‌تواند باشد. انتقال تخم مرغ به سر سالن پس از جمع آوری تخم مرغ از داخل سالن، بایستی آنها را به سر سالن‌ها انتقال دهیم. رعایت نکات بهداشتی و همچنین دمای مناسب سر سالن اهمیت زیادی در حفظ قابلیت جوجه در آوری و انتقال بیماری‌ها دارد. انتقال تخم مرغ به اتاق گازدهی باید توجه داشته باشیم در صورتیکه انتقال تخم مرغ از سالن‌ها به اتاق گازدهی از مسیر باز باشد، بایستی تخم مرغ‌ها را در شرایطی به دور از تابش مستقیم نور خورشید و بارش باران به این اتاق انتقال دهیم. گازدهی بایستی توجه داشته باشیم که در زمان گازدهی دمای داخل اتاق گاز بایستی 25 درجه سانتی گراد باشد و مدت زمان گازدهی 15 الی 20 دقیقه باشد. در صورتی که از پرمنگنات پتاسیم و فرمالین جهت گازدهی استفاده شود، انتخاب نسبت مناسب پرمنگنات و فرمالین نیز بسیار اهمیت دارد. برای هر متر مربع 7 گرم پرمنگنات پتاسیم و 40 سی سی فرمالین در نظر می‌گیریم. در صورتی که غلظت گاز داخل اتاق کمتر یا بیشتر از حد نرمال باشد، سبب مرگ جنین می‌شود. بعد از اینکه عمل گازدهی انجام شد، جهت اطمینان از صحیح بودن کار، بایستی باقی مانده بصورت خمیری باشد. انتقال تخم مرغ به اتاق گرید در داخل اتاق گرید، تخم مرغ‌ها تحت عنوان تخم مرغ‌های قابل جوجه کشی، شکسته و دو زرده، خوراکی و تک لک (کثیف 30%) جدا می‌شوند. باید توجه داشت که جهت تمیز کردن تخم مرغ‌ها نباید از آب استفاده شود و بهترین روش جهت تمیز کردن آنها، استفاده از چاقو است که بایستی بگونه‌ای تمیز شوند که تخم مرغ‌ها نشکنند. همچنین بایستی تخم مرغ‌های بالای 48 گرم جهت جوجه کشی ارسال گردند. انتقال تخم مرغ‌ها به داخل سردخانه بعد از جداسازی تخم مرغ‌ها، آنها را جهت انبار کردن و بارگیری به داخل اتاق سردخانه منتقل می‌کنیم. تخم مرغ نباید بیش از 3 تا 4 روز در داخل سردخانه بماند چرا که سبب افت وزن و کاهش جوجه درآوری می‌شود. همچنین دمای داخل سردخانه بایستی بین 18 تا 22 درجه باشد و بایستی از عدم حضور جوندگان اطمینان حاصل کرد. نتیجه گیری رعایت بهداشت تخم مرغ، جهت تولید جوجه سالم یکی از نکات مهم دراخذ نتیجه مناسب در پرورش جوجه گوشتی است. اگر جوجه سالم و با کیفیت در اختیار پرورش دهنده قرار نگیرد حتی در صورت با کیفیت بودن دان و مدیریت صحیح، اخذ نتیجه مطلوب و ضریب تبدیل مناسب با مشکل مواجه خواهد شد. سایر عوامل مانند رعایت بهداشت آب، استفاده از دان با کیفیت، واکسیناسیون، برنامه روشنایی مناسب و... در کنار جوجه سالم می‌تواند به اخذ نتیجه مطلوب در پایان دوره منتهی گردد.   گردآوری: دکتر نامدار کامرانی - کارشناس پشتیبانی فنی تدوین: رضا یزدی  

بیشتر بخوانید
تأثیر طول روز بر عملکرد جوجه گوشتی

تأثیر طول روز بر عملکرد جوجه گوشتی

1402/6/18

آیا افزایش طول روز موجب افزایش بهره‌وری جوجه گوشتی می‌شود؟ به طور سنتی، فرض بر این است که روشنایی طولانی برای جوجه‌های گوشتی نرخ رشد را به حداکثر می‌رساند. با این حال، تحقیقات اخیر که رابطه بین طول روز و طیف وسیعی از ویژگی‌ها را در جوجه‌های گوشتی تجاری بررسی کرده است، نشان داده است که این همیشه درست نیست. این سند، اطلاعات به روز شده‌ای در مورد واکنش جوجه‌های گوشتی به مدت روشنایی ارائه می‌دهد.   طول روز بر کدام موارد در پرورش جوجه گوشتی اثر می‌گذارد؟ Feed to Gain (مرگ و میر اصلاح شده) در صنعت، ارزیابی کارایی خوراک با نسبت خوراک به افزایش وزن انجام می‌شود. اما در علم، بررسی F:G (مرگ و میر اصلاح شده) برای وزن مرگ و میر مفید است. در این روش، وزن مرده و پرندگان معدوم شده به وزن زنده اضافه می‌شود. بنابراین، ارزیابی FG مستقل از بروز مرگ و میر است. نتایج نشان می‌دهد که جوجه‌های گوشتی که طول روز کمتری دارند، بر اساس ارزیابی FG کارآمدتر هستند. داده‌ها نشان می‌دهد که طول روز تأثیر خطی بر مرگ و میر دارد و کاهش طول روز منجر به کاهش مرگ و میر و کشتار کمتر می‌شود. اما کاهش طول روز به زیر 17 ساعت تأثیر بیشتری در کاهش مرگ و میر ندارد. تفاوت در مرگ و میر در اصل به دلیل بروز سندرم مرگ ناگهانی، ضعف پا و عفونت باکتریایی است. در گله‌های جوجه گوشتی، طول روز و مرگ و میر دارای ارتباط قوی هستند. افزایش طول روز باعث افزایش مرگ و میر به صورت خطی می‌شود. همچنین، روشنایی طولانی نیز باعث کاهش رفاه و افزایش مرگ و میر می‌شود. داده‌های تولید و مرگ و میر نشان می‌دهند که رشد سریع تنها عامل اصلی افزایش مرگ و میر نیست و عوامل متابولیک نیز نقش دارند. خوراک مصرف خوراک در جوجه‌های گوشتی تحت تأثیر طول روز قرار دارد. جوجه‌هایی که در طول روز بیشتر نور دریافت می‌کنند، معمولاً بیشتر خوراک می‌خورند. اما تحقیقات نشان می‌دهد که افزایش طول روز به تنهایی منجر به افزایش مصرف خوراک نمی‌شود و جوجه‌های گوشتی رفتار غذایی خود را برای تعادل طول روز کوتاه‌تر تنظیم می‌کنند. همچنین افزایش وزن جوجه‌های گوشتی در روزهای کوتاه و شب‌های طولانی‌تر باعث بهبود بازده خوراک می‌شود. بازده گوشت روشنایی تأثیر مهمی بر عملکرد و کیفیت گوشت جوجه‌های گوشتی دارد. با افزایش طول روز، عملکرد لاشه و تولید گوشت سینه افزایش می‌یابد. رابطه بین طول روز و عملکرد گوشت با سن جوجه‌ها تغییر می‌کند. هر چند که افزایش طول روز باعث افزایش عملکرد گوشت سینه می‌شود، اما تأثیر آن بر چربی لاشه مشخص نیست. پوشش سینه می‌تواند به عنوان یک شاخص برای چربی لاشه مورد استفاده قرار گیرد، اما طول روز بر روی آن تأثیری ندارد. بهره وری خوراک نسبت خوراک به سود یک روش استفاده شده در صنعت جوجه‌های گوشتی برای ارزیابی کارایی خوراک و بهره‌وری است. تحقیقات نشان می‌دهد که طول روز کوتاه تأثیر مثبتی بر این نسبت دارد. جوجه‌هایی که در طول روز کوتاه رشد می‌کنند، به طور کلی عملکرد بهتری دارند. این تأثیر می‌تواند به عواملی مانند تغییرات در نیازهای نگهداری، تغییرات در متابولیسم و حتی کاهش نیاز به نگهداری مرتبط با متابولیسم پایین نسبت داده شود. هرچند دلایل دقیق این تأثیر هنوز مشخص نیست، اما تحقیقات نشان می‌دهد که طول روز کوتاه می‌تواند بهبود قابل توجهی در نسبت خوراک به سود داشته باشد. نرخ رشد تعداد ساعات طول روز تأثیر زیادی بر نرخ رشد دارد و تأثیرات آن به سن جوجه‌ها بستگی دارد. در 32.33% ساعات روز، وزن بدن با افزایش طول روز به صورت درجه دوم افزایش می یابد. با کاهش طول روز به کمتر از 20 ساعت، وزن بدن کاهش می‌یابد. طی یک آزمایش، برای جوجه‌هایی که تا 38 الی 39 روز رشد می‌کنند، روند مشابهی وجود داشت. هنگامی که جوجه‌ها در وزن‌های سنگین‌تر رشد می‌کردند، افزایش خاموشی موجب بهبود عملکرد و وضعیت سلامت آنها می‌شد. ضعف پا ضعف پا در جوجه‌های گوشتی می‌تواند مسئله‌ای مهم در تولید تجاری باشد. این مشکل می‌تواند باعث درد و تأثیرات منفی بر روی تغذیه و آشامیدن جوجه‌ها شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد که طول روز نیز تأثیری بر میزان مرگ و میر و تلفات ناشی از ضعف پا دارد. پرندگانی که در طول روز کمتر از 23 ساعت رشد می‌کنند، بیشترین شیوع ضعف پا را دارند. برای ارزیابی این مسئله می‌توان از روش "امتیاز راه رفتن" استفاده کرد که با توجه به توانایی پرندگان در راه رفتن، امتیازدهی می‌کند. فعالیت پیاده روی و دویدن در جوجه‌های گوشتی با 17 ساعت نور بیشتر می‌شود. افزایش طول روز بیش از 17 ساعت منجر به کاهش قابل توجه فعالیت راه رفتن و دویدن شد و فعالیت پیاده روی و دویدن در پرندگانی که 23 ساعت نور داشتند کمترین میزان را دارد. داده ها نشان می دهد که این عدم حرکت بیشتر به فقدان "میل" به حرکت مربوط می‌شود. رفتار مشاهدات رفتار پرندگان در دوره‌های روشن و تاریک نشان می‌دهد که نور تأثیر مستقیمی بر رفتار آن‌ها در طول روز دارد. پرندگان در طول روز بیشتر در حال استراحت و خواب بودند، به خصوص در سن 42 روزگی. پرندگانی که نزدیک به نور قرار داشتند، بیشتر از 85 درصد زمان را در حالت استراحت سپری می‌کنند. در مقایسه با جوجه‌های گوشتی، پرندگان در 14 روزگی بیشترین زمان استراحت را دارند. این نتایج نشان می‌دهد که طول روز و میزان نور، تأثیر قابل توجهی بر رفتار پرندگان دارند. رفتار حرکتی رفتارهای تحرکی پرندگان برای سلامت و تندرستی آن‌ها بسیار مهم است. آن‌ها باید بتوانند در اطراف دانخوری‌ها و آبخوری‌ها حرکت کنند و با سایر پرندگان تعامل داشته باشند. تحرک نشانگر قدرت و توانایی پرندگان است و در رشد و نمو جوجه‌های گوشتی نقش مهمی دارد. طول روز و نور می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر رفتار پرندگان داشته باشد. پرندگان در دوره‌های نوری طولانی، کمتر در حالت راه رفتن و دویدن بوده و بیشتر در حال استراحت هستند. این ممکن است به دلیل ضعف پا و نداشتن انگیزه برای حرکت باشد. همچنین، محرومیت از خواب می‌تواند تأثیر بر رفتار پرندگان در طول روز داشته باشد. رفتارهای بلع رفتارهای بلع، خوردن و آشامیدن برای تأمین مواد مغذی ضروری برای زندگی حیوانات بسیار مهم است. این انگیزه به ویژه در جوجه‌های گوشتی که برای رشد سریع و تأمین مواد مغذی بیشتر انتخاب می‌شوند، بسیار قوی است. طول روز نیز بر زمان صرف غذا تأثیر می‌گذارد، به طوری که با افزایش طول روز، زمان صرف غذا کاهش می‌یابد. در مورد پرندگان، زمان تغذیه در طول روز کمتر از زمان تاریکی است. علاوه بر این، مشاهدات نشان می‌دهد که زمان صرف شده برای تغذیه با مقدار مصرف شده مطابقت ندارد. این نشان می‌دهد که رفتارهای مشاهده شده می‌توانند زمان صرف شده در فیدر را نشان دهند، اما میزان مصرف خوراک را نشان نمی‌دهند. سوالات مطرح شده نشان می‌دهند که پرندگان با طول روز کوتاهتر، از رفاه بالاتری برخوردارند. همچنین، طول روز طولانی‌تر می‌تواند حداکثر دسترسی بصری به فیدرها را فراهم کند، اما در عین حال باعث کاهش درصد زمان صرف شده در فیدر می‌شود که ممکن است نشان‌دهنده وجود مشکلات باشد.   نتیجه‌گیری تأثیر طول روز بر تولید جوجه‌های گوشتی و عملکرد گوشت بسیار مهم است. استفاده از طول روز در برنامه‌های روشنایی می‌تواند تأثیرات مهمی بر رشد و عملکرد گوشت جوجه‌های گوشتی داشته باشد. همچنین، طول روز می‌تواند بر رفاه و سلامت جوجه‌ها تأثیر بگذارد. به علاوه، با افزایش طول روز، مرگ و میر نیز افزایش می‌یابد. برای عملکرد بهینه، طول روز باید با توجه به سن جوجه‌ها تنظیم شود. اهلی کردن حیوانات و تولید آنها برای استفاده انسانی نیاز به مراقبت دارد. مسئولیت مراقبت از حیوانات و تأمین رفاه آنها بر عهده پرورش دهندگان است. در مورد جوجه‌های گوشتی، درک تأثیر طول روز بر رفاه جوجه‌های گوشتی نیز مهم است. رفاه حیوان زمانی تحت تأثیر قرار می‌گیرد که نتواند با محیط خود یا استرس‌ها کنار بیاید و ممکن است تغییرات فیزیولوژیکی و رفتاری نشان دهد. برای تخمین احساسات حیوانات، ارزیابی رفتاری می‌تواند مفید باشد. اگر حیوانات رفتارهایی که اجداد وحشی‌شان انجام می‌دادند را نداشته باشند، رفاه آنها به خطر می‌افتد. اندازه گیری رفاه ممکن است دشوار باشد و نیاز به ارزیابی معیارهای مختلف دارد.   همچنین جهت دریافت اطلاعات تکمیلی می‌تواند مقاله زیر را مطالعه بفرمایید: تأثیر برنامه نوری بر عملکرد جوجه گوشتی   گردآورنده: دکتر رهبر نژاد کارشناس تحقیق و توسعه

بیشتر بخوانید
نمایشگاه دام و طیور تبریز در سال 1402

نمایشگاه دام و طیور تبریز در سال 1402

1402/6/18

تصاویر منتخب بیست و یکمین نمایشگاه بین المللی دام و طیور تبریز در سال 1402   بازدید مدیران و مسئولین جهاد کشاورزی، دامپزشکی و اداره صمت استان از غرفه گروه صنعتی آتام       بازدید جناب آقای دکتر متفکر آزاد، نماینده محترم مردم تبریز از غرفه گروه   بازدید جناب آقای دکتر ازغدی، مدیریت محترم شرکت فرتاک از غرفه گروه   بازدید مسئولین اتحادیه مرغداران مرغ تخمگذار استان آذربایجان شرقی   بازدید مرغداران، نمایندگان و مشتریان پیشروی شمالغرب کشور   اعطای تقدیر نامه تعاونی آنا به گروه صنعتی آتام   اعطای لوح تقدیر مشارکت در نمایشگاه   تصویر دسته جمعی همکاران و دست اندر کاران غرفه

بیشتر بخوانید
تب شیر در گاو و راه‌های مقابله با آن

تب شیر در گاو و راه‌های مقابله با آن

1402/6/2

  تب شیر، شایع‌ترین بیماری گاو تازه‌زا شایع‌ترین بیماری گاوهای تازه‌زا، تب شیر می‌باشد و در اثر کمبود کلسیم در بدن گاو تازه‌زا ایجاد می‌گردد.  نیاز روزانه  به کلسیم در گاو خشک آبستن روزانه حدود 18 گرم و در گاو تازه‌زا 50 گرم و در گاو پرتولید 80 گرم می‌باشد و کمبود کلسیم بایستی از طریق سوخت و ساز بدن تأمین شود. اگر کلسیم بدن به سرعت یا به حد کافی تأمین نشود، باعث  هیپوکلسمی می‌شود که ممکن است تا 50٪ از گاوهای شیرده دچار تب شیر نماید، بطوریکه ابتدا دام‌های پرتولید و سپس گاوهایی که در پیک تولید هستند،  دچار تب شیر می‌شوند. در اوایل درگیری بیماری تب شیر، گاوها علائم قابل مشاهده‌ای ندارند اما اگر کاهش سطح کلسیم خون همچنان ادامه یابد، می‌تواند منجر به شکل بالینی بیماری شود. با این وجود، تأثیر بیماری در همه گاوها به طور یکسان نمی‌باشد و در گاوهای چند شکم زایش و شکم دوم به بعد، بیماری به سرعت تشدید می‌یابد. عوامل احتمالی ایجاد کننده تب شیر چه مواردی هستند؟ نیاز به کلسیم بیشتر: گاوهای چند شکم زایش، تولید شیر بیشتری داشته در نتیجه نیاز بیشتری به کلسیم دارند. حساسیت کمتر به مکانیسم‌های تنظیم کننده کلسیم: گاوهای مسن حساسیت کمتری به مکانیسم‌های تنظیم کننده کلسیم نشان می‌دهند و این می‌تواند موجب بروز علائم تب شیر گردد. تیپ بدنی (BCS) زیاد (گاوهای چاق) : دام‌هایی با نمره تیپ بدنی بالاتر(چاقتر)در مقایسه با گاوهایی با نمره تیپ بدن (BCS)  مطلوب دارند، بیشتر به تب شیر مبتلا می‌شوند.  ضعف در مدیریت عوامل خارجی: عوامل خارجی و مدیریتی نیز می‌توانند خطر ابتلا به تب شیر را افزایش دهند. این عوامل  شامل : اشکال در مدیریت خوراکدهی و جیره‌نویسی مشکل در مدیرت گاوهای خشک و دوره انتقال مدیریت نادرست بیماری‌ها و درگیری‌های گله   عواقب کمبود کلسیم دام‌های مبتلا به تب شیر بالینی، علائم قابل مشاهده‌ای دارند، که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: راه رفتن لرزان یا سخت پاها و گوش‌های سرد کاهش دفعات نشخوار تغییر رفتارهای هنگام استراحت  عدم توانایی در ایستادن   علائم  فوق بیانگر نقش مهم کلسیم در انتقال پیام‌های تحریکی در عضلات و سیستم عصبی می‌باشد و در صورت کمبود کلسیم در بدن، سیستم عضلانی دچار فلجی شده که نهایتا موجب آسیب به عضلات خواهد شد. همچنین اگر کلسیم خون از یک میزان معین کمتر شود خطر ابتلا به سایر بیماری‌ها به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. یکی از عوامل تشدید کننده بیماری در تب شیر، آسیب عضلانی است که عمکرد عمومی بدن گاوها را مختل می‌کند. به طور مثال، اگر کلسیم خون 25 درصد کاهش یابد، باعث می‌شود تا فعالیت شکمبه به صورت کامل متوقف شود و این موجب کاهش جذب مواد مغذی مورد نیاز گاوهای تازه زا می‌گردد و خطر ابتلا به بیماری را افزایش می‌دهد.  همواره پیشگیری بهتر از درمان است پس اقدامات پیشگیری از تب شیر بسیار مهم بوده و آن را می توان به سه دسته تقسیم کرد: روش‌های پیشگیری از تب شیر در بلند مدت در مرحله اول باید جیره دام بالانس ‌شود به عنوان مثال، می‌توان با محدود کردن مقدار کلسیم در جیره گاوهای خشک، متابولیسم باز جذب کلسیم را برای تأمین آن بهینه کرد تا برای دوره‌های با نیاز بیشتر کلسیم (شیردهی) آمادگی بیشتری را داشت. این امر مستلزم اطلاعات دقیق‌تری از مواد تشکیل دهنده جیره می‌باشد.  ولی متغیر بودن سطح کلسیم در نهاده‌های مورد استفاده در جیره‌های گاو شیری، تنظیم میزان کلسیم را سخت می‌کند. استفاده از نمک‌های اسیدی یک راه کار خوب است. این امر باعث ایجاد اسیدوز متابولیک خفیف در حیوان می‌شود که مکانیسم‌های تنظیم کننده کلسیم را نیز بهینه می‌کند. میزان نمک مصرفی باید کاملاً کنترل شود. به دلیل خوش طعم نبودن، مقادیر بیش از حد نمک می‌تواند منجر به کاهش مصرف خوراک شود. در عین حال، کاهش بیش از حد مقدار pH خون نیز از نظر تغذیه‌ای منطقی نیست. این استراتژی را می توان با سطوح مختلف کاتیون‌ها و آنیون‌های موجود در جیره و با بررسی مقدار pH در ادرار حیوانات کنترل کرد. این موارد یک چشم انداز عالی از تعادل کاتیون و آنیون و تنظیم آن در حیوان را به ما ارائه می‌دهد. استراتژی‌های حمایت کننده میان مدت در میان مدت، می‌توان تلاش نمود تا مصرف خوراک را در گاوهای تازه‌زا افزایش داد. این امر باعث بهبود میزان دریافتی مواد مغذی توسط دام می‌شود، همچنین موجب تنظیم شاخص وضعیت تیپ بدنی دام‌ها در زمان زایمان می‌گردد(BCS ایده آل گله های شیری از 3.25 تا 3.5 می باشد). کنترل هر دوی این اقدامات دارای این مزیت هستند که می‌توانند در پیشگیری از بیماری‌های دیگر نیز مفید باشند. حائز اهمیت است که این‌ها فقط استراتژی‌های پشتیبانی کننده هستند و به تنهایی قادر به کاهش خطر ابتلا به تب شیر نمی‌باشند. اقدامات کوتاه مدت  اقدامات کوتاه مدت طیف متنوعی از گزینه‌های حمایتی را ارائه می‌دهند. در گاوهای مبتلا به بیماری بالینی، تزریق کلسیم برای رفع سریع کمبود کلسیم ضروری است، همچنین استفاده از تزریق ویتامین D3  نیز با طیف وسیعی انجام می‌شود. ویتامین D3 نقش اساسی در متابولیسم کلسیم دارد و جذب بالاتر و تثبیت کلسیم را تضمین می‌کند. با توجه به اینکه، زمان و دوزهای تزریقی استعمال شده از اصلی‌ترین عوامل تأثیر گذار است، از این رو اگر تزریق خیلی زود یا خیلی دیر انجام شود، اثر آن از بین می‌رود. ثابت شده است که تجویز این موارد 2 تا 5 روز قبل از زایمان بهترین اثرگذاری را دارد. مقدار دوز تجویز شده نیز یک چالش محسوب می‌شود. اگر مقدار آن خیلی کم باشد، اثر گذاری مورد نظر حاصل نمی‌شود. همچنین اگر خیلی زیاد باشد، خطر هیپرویتامینوز(مسمومیت ویتامینی) وجود دارد. به عنوان یک راهکار کاربردی، توصیه می‌شود کلسیم را به صورت خوراکی تجویز کرد. مصرف خوراکی این محصولات به سرعت تاثیرگذاری خود را نشان می‌دهد و می‌تواند از اهداف مدیریتی ما در گله‌های شیری حمایت کند. این امر به میزان کلسیم تجویز شده، نوع منابع کلسیم و روش مصرف بستگی دارد. واضح است که منابع مختلف تأثیرات متفاوتی بر سطح کلسیم خون دارند و این بدان معنی است که آنها به طور متفاوتی در جلوگیری از تب شیر بالینی نقش دارند. همچنین به اثبات رسیده است  که ترکیب چندین فرم کلسیم در محصولات کلسیم خوراکی مؤثرتر است . آیا تب شیر ریشه‌کن شده است؟ به هیچ وجه! اگرچه بیماری تب شیر بسیار مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است، اما هنوز یک موضوع بسیار مهم است و با افزایش سطح عملکرد گاوهای شیری، حادتر خواهد شد. شرایط پاتوفیزیولوژیک بیماری و مشکلات مربوط به آن تا حد زیادی شفاف شده است اما هنوز استراتژی‌های مربوط به پیشگیری و کنترل این بیماری به توسعه و تکامل خود ادامه می‌دهند. به طور کلی، اقدامات مختلف پیشگیری باید برای هر گله به طور جداگانه مناسب باشد. به عنوان مثال، تنظیم و کنترل جزئیات جیره برای هر گله امکان پذیر نیست.  در عین حال، ممکن است استراتژی‌های انفرادی حیوانات به تنهایی راه حل بهینه برای گله‌های بزرگ نباشد. در بسیاری از موارد، کنترل یا تنظیم عوامل خارجی در کوتاه مدت غیرممکن است به همین دلیل با اتکاء به شدت معضل در گله مربوطه، ترکیبی از راهکارهای مختلف توصیه می‌شود.  هدف از هرگونه پیشگیری و کنترل تب شیر باید کاهش دفعات و شدت درگیری دام‌ها باشد. این تنها راه تضمین کننده سلامت و تولید پربازده حیوانات است که این امر در نهایت باعث افزایش سود اقتصادی می‌شود. گردآوری: مهندس بابک ضیائی، کارشناس تغذیه دام ویرایش و جمع‌بندی: رضا یزدی منبع:biochem

بیشتر بخوانید
سه عامل مؤثر در یکنواختی گله‌های طیور

سه عامل مؤثر در یکنواختی گله‌های طیور

1402/5/26

یکنواختی گله چه مزایایی دارد؟ همان طور که در مقاله هفت توصیه مهم برای هفته اول پرورش مطالعه کردیم، یکنواختی گله می‌تواند کمک شایانی در رشد و وزن‌گیری جوجه‌­ها داشته باشد. لازمه یکنواختی گله، داشتن وزن‌هایی در بازه­ 10+ تا 10- می‌باشد. بالا بودن یکنواختی گله سبب می‌شود تا جوجه­‌های ضعیف‌ در رقابت با جوجه‌­های سنگین‌تر شانس کمتری برای تغذیه داشته باشند و هر روز ضعیف‌تر شده و مستعد انواع بیماری‌ها شوند و این تهدید بسیار جدی برای سایر پرنده‌­ها و گله محسوب می‌شود. در مقابل، جوجه­‌های سنگین‌تر روز به روز افزایش وزن خواهند داشت که در مناطق مرتفع، شانس بروز آسیت و سکته قلبی را افزایش می‌دهد. دمای ستر و هچر جنین با نرخ رشد بالا نسبت به تغییرات دما، حساس است و انحراف (حتی به مقدار کم) از دامنه مطلوب دمایی، تأثیرات منفی بر قابلیت جوجه درآوری و کیفیت جوجه دارد. تغییرات دمایی بیش از حد در ستر و هچر، اثر منفی بر کیفیت جوجه داشته که به واسطه این تأثیرات منفی، عملکرد جوجه‌ها هنگام پرورش و کشتار، تحت تأثیر قرار می‌گیرد. مدت زمان انتقال جوجه‌ها به واحد پرورشی بایستی مدت زمان انتقال جوجه‌ها از جوجه‌کشی به واحد پرورشی را مد نظر قرار دهیم، چرا که بطور تقریبی و تجربی به ازای هر 10 الی 15 ساعت توقف در انتقال جوجه‌ها به واحد پرورشی، 1 گرم کاهش وزن مشاهده خواهد شد و در فصول گرم به دلیل دهیدراته شدن جوجه‌ها، کاهش وزن می‌تواند بیشتر از 1 گرم باشد. دما و رطوبت سالن پرورشی در سنین ابتدایی پرورش، اگر رطوبت سالن کم باشد، بایستی دمای سالن را افزایش دهیم. با توجه به اینکه جوجه در این سن توانایی تنظیم دمای بدن را ندارد، در صورت پایین بودن دمای سالن به منظور گرم نگه داشتن بدن، جریان خون را به قسمت‌های داخلی مثل کبد و طحال انتقال می‌دهد که موجب پرخونی در این نواحی می‌شود.  همچنین در صورت سرد بودن سالن، پرنده‌ها در یک نقطه جمع می‌شوند و  در این حالت، هنگام تنفس کرک‌های موجود در هوا وارد کیسه‌های هوایی شده و سبب بروز التهاب می‌گردد. پس تنظیم دما و رطوبت از اهمیت بالایی برخوردار است و عدم تعادل این دو، سبب جلوگیری از رشد و وزن گیری مناسب پرنده می‌گردد.

بیشتر بخوانید
هفت توصیه مهم برای هفته اول پرورش جوجه گوشتی

هفت توصیه مهم برای هفته اول پرورش جوجه گوشتی

1402/5/21

مقدمه هفته­ طلایی نامی است که به هفته اول پرورش اطلاق می‌گردد، با مدیریت صحیح هفته اول می‌­توان حداکثر سود اقتصادی را کسب کرد که نشان دهنده­ عملکرد مناسب واحد مرغداری می‌باشد. لازمه­ داشتن گله­ ای یکنواخت، کسب وزن ایده­‌آل و کنترل بیماری‌های رایج، داشتن مدیریت صحیح در هفته اول است. مطالعات نشان می­‌دهد، هر پرنده بایستی بطور استاندارد در پایان هفته اول، حداقل 4 برابر وزن جوجه ریزی را کسب بکند که با مدیریت صحیح و تغذیه مناسب میسر می­‌گردد.     در این مقاله به عوامل مختلفی که می‌­توانند هفته­ اول پرورش را تحت الشعاع قرار دهند، اشاره می‌کنیم: هفت توصیه مهم درهفته اول پرورش جوجه گوشتی یکنواختی گله یکنواختی گله می‌تواند کمک شایانی در رشد و وزن‌گیری جوجه‌­ها داشته باشد. لازمه یکنواختی گله، داشتن وزن‌هایی در بازه­ 10+ تا 10- می‌باشد. بالا بودن یکنواختی گله سبب می‌شود تا جوجه­‌های ضعیف‌ در رقابت با جوجه‌­های سنگین‌تر شانس کمتری برای تغذیه داشته باشند و هر روز ضعیف‌تر شده و مستعد انواع بیماری‌ها شوند و این تهدید بسیار جدی برای سایر پرنده‌­ها و گله محسوب می‌شود. در مقابل، جوجه­‌های سنگین‌تر روز به روز افزایش وزن خواهند داشت که در مناطق مرتفع، شانس بروز آسیت و سکته قلبی را افزایش می‌دهد.     عوامل مختلفی که می‌توانند سبب برهم زدن یکنواختی گله شوند، عبارتند از: الف) دمای ستر و هچر: جنین با نرخ رشد بالا نسبت به تغییرات دما، حساس است و کمی انحراف از دامنه مطلوب دمایی، تأثیرات منفی بر قابلیت جوجه درآوری و کیفیت جوجه دارد. تغییرات دمایی بیش از حد در ستر و هچر، اثر منفی بر کیفیت جوجه داشته که به واسطه­ این تأثیرات، عملکرد جوجه­‌ها هنگام پرورش و کشتار، تحت تأثیر قرار می‌گیرد. ب) مدت زمان انتقال جوجه­‌ها به واحد پرورشی: توقف در انتقال جوجه­‌ها به واحد پرورشی بطور تقریبی و تجربی به ازای هر 10 الی 15 ساعت، موجب 1 گرم کاهش وزن جوجه خواهد شد که البته در فصول گرم این کاهش وزن می‌تواند بیشتر از 1 گرم باشد و این به دلیل دهیدراته شدن جوجه‌ها در فصول گرم است. ج) دما و رطوبت سالن پرورشی: تنظیم دما و رطوبت در طول دوره و مخصوصا هفته­ اول پرورش بایستی بصورت جدی مد نظر قرار داده شود. در سنین ابتدایی، اگر رطوبت سالن کم باشد، بایستی دمای سالن را افزایش دهیم. با توجه به اینکه جوجه در این سنین توانایی تنظیم دمای بدن را ندارد، در صورت پایین بودن دمای سالن، به منظور گرم نگه داشتن بدن، جریان خون را به قسمت­های داخلی مثل کبد و طحال انتقال می‌دهد که در هنگام کالبدگشایی، پرخونی در این نواحی مشاهده می‌گردد. همچنین در صورت سرد بودن سالن، پرنده­‌ها در یک نقطه جمع می‌شوند که در اینصورت، هنگام تنفس کرک­های موجود در هوا وارد کیسه‌­های هوایی شده و سبب بروز التهاب می‌گردند که هر دو این عوامل سبب جلوگیری از رشد و وزن گیری مناسب پرنده می‌شود. سطح ایمنی بدن بایستی در نظر داشته باشیم که سیستم ایمنی بدن در سنین ابتدایی بطور کامل تشکیل نیافته و همچنین ایمنی انتقال یافته از بدن مادر به جوجه، در روزهای نخست پرورش کارایی دارد. لذا با افزایش سن، بایستی به کمک انجام واکسیناسیون­های دقیق طبق نظر دامپزشک و همچنین با توجه به شرایط جغرافیایی، ایمنی را در بدن پرنده ایجاد کنیم تا گله در طول دوره از هر گونه بیماری در امان باشد. در کنار برنامه‌­های دقیق واکسیناسیون، میتوان از دستکاری جیره نیز جهت انجام هماهنگی فلور میکروبی کمک گرفت که در سنین پایین نیز  فلور میکروبی قابل شکل‌گیری است. تراکم گله در هنگام جوجه­‌ریزی، بایستی به منظور تأمین آسایش پرندگان، حداکثر وزن مورد نظر در پایان دوره مد نظر قرار داده شود و با توجه به این وزن، فضای دانخوری، آبخوری و تهویه در نظر گرفته شود. در صورت کم بودن فضای دانخوری، آبخوری و تهویه، جوجه­‌ها پلکانی می‌شوند و این موجب برهم خوردن یکنواختی گله می‌گردد. بهتر است تراکم جوجه­‌ریزی، 34 کیلوگرم وزن زنده در هنگام کشتار برای هر متر مربع در نظر گرفته شود. فضای دانخوری عدم توزیع مناسب دان در بین جوجه‌­ها سبب برهم خوردن یکنواختی گله می‌شود. بایستی توجه داشته باشیم که فضای دانخوری به مقدار کافی در اختیار جوجه­‌ها قرار داده شود تا بتوانند سرانه دان تعریف شده را به راحتی مصرف کرده و ضریب تبدیل مناسبی نیز داشته باشند. همچنین برای دسترسی مطلوب پرنده به دان باید ارتفاع لبه دانخوری هم طراز با پشت پرنده باشد. نامناسب بودن ارتفاع دانخوری باعث افزایش پرت دان می‌شود که در این حالت ضریب تبدیل غذایی نیز افزایش خواهد یافت. در صورت مصرف دان خارج از دانخوری احتمال آلودگی قارچی و باکتریایی نیز بیشتر می‌شود. با توجه به نوع دانخوری­ها، تعداد آنها نیز متفاوت می‌باشد. به عنوان مثال، در صورت استفاده از دانخوری ناودانی یا تراف، 3 الی 5 سانتی متر برای هر پرنده در نظر گرفته می‌شود و اگر از دانخوری گرد با قطر 33 سانتی متر استفاده گردد، هر دانخوری برای 45 الی 55 پرنده کفاف می‌کند. فضای آبخوری در صورتی که پرنده آب مصرف نکند، تمایلی به مصرف خوراک هم نخواهد داشت و رشد نیز با مشکل مواجه خواهد شد. پس ضروریست تا فضای آبخوری به مقدار کافی در اختیار پرنده قرار داده شود. آبخوری­‌ها نیز انواع مختلفی دارند که هر کدام مزایا و معایبی دارند. به عنوان مثال در آبخوری­‌های زنگوله‌­ای با اینکه احتمال سر ریز شدن آب وجود دارد ولی به تنظیم رطوبت سالن کمک می‌کند و در مقابل در واحدهایی که آبخوری نیپل استفاده می‌شود امکان سرریز شدن آب کم است ولی بستر خشک بوده و رطوبت بیشتری تأمین نمی‌شود. مقدار مورد نیاز هر کدام از آبخوری­ها به شرح زیر می‌باشد: 1- در صورت استفاده از آبخوری کله قندی (با ظرفیت 4 لیتر)، برای هر80 جوجه یک عدد در نظر گرفته شود. 2- در صورت استفاده از آبخوری پستانکی (نیپل) برای هر 12-8 جوجه یک عدد پستانک در نظر گرفته شود. 3- در صورت استفاده از آبخوری گرد آویز (به قطر 33 سانتیمتر) برای هر 100-80 جوجه یک عدد در نظر گرفته شود. تایم خاموشی در رابطه با تایم خاموشی سه عامل مدت، شدت و رنگ نور مطرح است. تجربه اثبات کرده است، کاهش شدت نور و افزایش مدت زمان خاموشی می‌تواند سبب بهبود عملکرد جوجه‌­های گوشتی گردد. توصیه­‌های نوری طبق تجربه به قرار زیر است: 1- دو روز اول بدون خاموشی (شدت نور 60 لوکس، این امر باعث می‌شود تا جوجه­‌ها کمتر بخوابند و فرصت کافی برای بسته شدن بند ناف فراهم گردد) 2- روز سوم تا وزن 180 گرم، روزانه یک ساعت خاموشی با روشنایی لامپ‌های یک در میان (شدت نور 30 لوکس) 3- وزن 180 گرم به بعد، افزایش روزانه یک ساعت خاموشی و رسیدن به 8 ساعت خاموشی (شدت نور 5 لوکس با لامپ‌­های دو خط سبز و یک خط آبی). توصیه می‌گردد خاموشی 8 ساعته طی ۲ مرحله ۴ ساعته اعمال شده و در حد فاصل 2 خاموشی، 3 الی 4 ساعت روشنایی اعمال شده و دان در اختیار جوجه­‌ها قرار داده شود. تغذیه مناسب سویه‌های متفاوت نیازهای تغذیه‌ای متفاوتی دارند. با توجه به اینکه بیشترین نیاز متابولیکی جوجه‌­ها در طی هفته اول می‌باشد، لذا احتیاجات تغذیه‌­ای در این بازه زمانی نیز متفاوت است. یک جیره ایده آل جیره‌ای است که علاوه بر تأمین انرژی و پروتئین، دارای مواد معدنی، ویتامین‌ها و همچنین ترکیبات پری‌بیوتیک و پروبیوتیک باشد. در جیره نویسی نوین، بجای اینکه تمرکز بر روی پروتئین خام باشد، بر روی تعادل اسیدهای آمینه متمرکز شده است. بنابراین، توصیه می‌شود از متخصصین جیره نویس و فرمولاسیون خوراک، برای متعادل‌سازی جیره­‌ها بهره گرفته شود.   گردآورندگان: مهندس محمدرضا قهرمانیان، مدیریت پشتیبانی فنی و ارتباط با مشتریان دکتر نامدار کامرانی، کارشناس پشتیبانی فنی و ارتباط با مشتریان

بیشتر بخوانید
چه عواملی موجب امنیت زیستی در مرغداری می‌گردد؟

چه عواملی موجب امنیت زیستی در مرغداری می‌گردد؟

1402/5/15

  امنیت زیستی شامل هر اقدامی است که خطر ابتلا به بیماری را کاهش می‌دهد و می تواند در سلامت گله نقش اساسی ایفا کند.  پیشگیری از شیوع بیماری گام مهمی جهت جلوگیری از رسیدن بیماری به واحد می‌باشد. در این بین رعایت امنیت زیستی در واحدهای نزدیک به فارم نیز از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که موجب کاهش احتمال ابتلا به بیماری می‌گردد.   دستورالعمل های لازم برای امنیت زیستی در مرغداری حفظ فاصله  تشکیل و ایجاد موانعی بین مناطق پاک و نیمه پاک و محصور کردن مرغداری در منطقه تمیز و دور از آلودگی و جلوگیری از ورود پرندگان و حشرات به واحد پرورشی  تمیز کردن و شستشوی وسایل مرغداری: شستشو و ضدعفونی لباس‌ها با ماشین لباسشویی و کفش‌های مورد استفاده در داخل سالن پرورشی طبق برنامه روتین ضدعفونی لباس‌ها و کفش‌های مورد استفاده در محوطه مرغداری زدودن مواد آلی توسط فرچه‌های مخصوص (گل و لای) استحمام قبل از ورود به سالن پرورشی و تولیدی تمیز نگهداشتن قفس‌ها و تجهیزات مرتبط با مرغ‌های پرورشی اسکوپ، بیل و چنگ زدن کودهای آغشته شده به خاک سوزاندن و دفع کودها و زباله‌ها جلوگیری از انتقال آلودگی به مرغداری: ضدعفونی لاستیک ماشین، کامیون و کلیه تجهیزات حاوی آلودگی در صورت ورود به واحدهای دیگر و رعایت مسائل قرنطینه ای، شستشو و ضدعفونی کردن و عدم مخلوط سازی پرندگان با سنین مختلف و گونه ها و منابع متفاوت در حفظ امنیت زیستی حائز اهمیت است. عدم انتقال آلودگی‌ از سایر مرغداری‌ها جهت حفظ امنیت زیستی: از اشتراک‌گذاری تجهیزات و پرندگان با سایر واحدها  خودداری کنید. لوازم مرغداری قبل از اینکه به واحد برسد، تمیز و ضدعفونی گردد. هرگز وسایلی مانند پالت چوبی، کارتن و شانه تخم مرغ را بدلیل داشتن خلل و فرج به اشتراک نگذارید. شناسایی علایم هشدار دهنده در بسیاری از بیماری‌ها: افزایش ناگهانی مرگ و میر عطسه و نفس نفس زدن و سرفه  و ترشحات بینی اسهال آبکی و سبز رنگ کمبود انرژی و کم اشتهایی کاهش تولید و پوسته نرم تخم مرغ تورم اطراف چشم و گردن و سر تغییر رنگ تاج و ریش لرزش و افتادگی بال چرخش و پیچ خوردگی گردن گزارش بیماری پرنده در صورت بروز علایم غیر معمول بیماری منتظر تلفات غیر منتظره نباشید و جهت جلوگیری از پیشرفت درگیری به دامپزشک منطقه مراجعه نمائید. عوامل موثر جهت حفظ امنیت زیستی در مرغداری‌ها 1- احداث واحد پرورشی در موقعیتهای مکانی مناسب با در نظر گرفتن فاصله مناسب بین واحدها و دیوار چینی و فنس کشی و محصور کردن واحد. 2- عدم تاسیس سالن در جهت بادهای منطقه ای 3- اجرای برنامه‌های واکسیناسیون مناسب گله 4- اجرای آزمایشات سرولوژیک روتین در گله جهت پیشگیری و بررسی موفقیت برنامه واکسیناسیون در طول پرورش و تولید 5- جوجه‌ریزی همزمان و اجتناب از نگهداری طیور با سنین متفاوت 6- مبارزه با حیوانات و حشرات و پرندگان ناقل بیماری: در صورت تمیز نگهداشتن مزرعه از آلودگی‌ها و ریزش دان از جذب حیوانات و پرندگان به محوطه ممانعت بعمل می‌آید. همچنین از تجمع آب ایستاده وهمچنین هر نوع غذای ریخته شده در محوطه باید جلوگیری گردد. عوامل بازدارنده با طعمه گذاری و بدام انداختن جوندگان باعث جلوگیری از ازدیاد آن‌ها و انتشار در محوطه مرغداری می شود. استفاده از فلاترها و چراغ‌های چشمک زن و مترسک‌ها برای جلوگیری از تردد پرندگان و همچنین استفاده از توریهای 5 میلی برای جلوگیری از ورود جوندگان و پرندگان به سالن‌ها و انبار دان الزامی است. 7- ممانعت از تردد افراد غیر مسئول به مرغداری 8- شستشو و ضد عفونی وسایل نقلیه ضروری قبل از ورود به مرغداری: احداث و استفاده از حوضچه‌های ضد عفونی در ورودی واحد و امکان استفاده از کارواش ضروری می‌باشد، در این رابطه باید اطمینان حاصل شود که دستگاه ضدعفونی کننده بدون نقص باشد. به هنگام استفاده از مواد ضدعفونی کننده باید به آلودگی‌های دوره‌‌ی پیش، میزان سختی آب، دمای محیط اطراف و سطح رطوبت توجه کرد، همچنین به هنگام آماده‌سازی ضد عفونی کننده‌ها می‌بایستی به توصیه کارخانه سازنده و دامپزشک توجه کنید.   9- عدم نگهداری طیور غیر مرتبط در مرغداری جهت رعایت امنیت زیستی 10- معدوم سازی تلفات طول دوره در مرغداری 11- انتقال کود به خارج از مرغداری بعد از اتمام دوره پرورشی 12- شسشوی وسایل، تجهیزات و سالن‌های پرورشی در طول دوره آماده سازی مرغداری 13- دریافت مجوزهای لازم جهت جوجه ریزی و رعایت فواصل جوجه ریزی با توجه به هدف پرورش پرنده در واحد و برحسب بیماری‌های منطقه‌ای 14- احداث سرویس بهداشتی و دوش در ورودی مرغداری 15- رعایت جوجه ریزی بر حسب پروانه بهره برداری 16- استفاده از لاشه سوز و چاه تلفات در مرغداری 17- احداث اتاقک کالبد گشایی و نمونه برداری در مرغداری 18- تهیه دستگاه شعله افکن و سمپاش مناسب 19- داشتن چاه فاضلاب مناسب و سرپوشیده 20- تهیه یخچال نگهداری واکسن و دارو وکنترل دمای یخچال با استفاده از دماسنج تعبیه شده در یخچال 21- مسیر تردد باید فاقد قسمت خاکی باشد سیمان کاری و یا آسفالت کاری محوطه بیرونی و داخلی مرغداری بطوری که سطوح صافی جهت شستشو و ضد عفونی ایجاد کند. 22- نصب توری‌های مناسب بر روی پنجره‌ها 23- تهیه رطوبت سنج و حرارت سنج برای سالن‌های پرورشی و انبار دان 24- احداث مناسب انبار دارای توری و کاشی کاری و سیمان کاری جهت جلوگیری از تردد جوندگان و پرندگان 25- تهیه لباس کار مناسب و تجهیزات بهداشتی برای کارگران و بازدید کنندگان: باید اطمینان حاصل گردد که هنگام ورود به مرغداری‌ها یا اماکن داخل مرغداری، لباس و کفش‌های تمیز پوشیده شود. با تعویض لباس‌ها و کفش‌های تمیز هنگام جابجایی بین گله یا سوله از انتشار آلودگی‌ها به مزرعه ممانعت بعمل می‌آید.  کارکنان و بازدید کنندگان باید ملزم به استفاده از لباس و کفش ویژه مرغداری باشند. بعد ازاستفاده کارکنان و بازدیدکنندگان از واحد باید لباس‌های آنها دور ریخته و یا در آب 60 درجه در حضور دترجنت‌ها شستشو و ضدعفونی گردد. 26- نصب و راه اندازی تهویه و هواکش‌های مناسب برای سالن‌ها 27- جمع آوری اطلاعات و سوابق مرگ و میر و تولید: کلیه اطلاعات پرورشی هر دوره باید نگهداری و بایگانی شوند. همچنین کلیه اطلاعات مربوط به واحد اعم از ساختمان‌ها، تجهیزات، مصرف آب و سطح مصرف خوراک و تخم مرغ دوره قبل، باید جمع آوری و بایگانی گردد. 28- احداث اتاق گاز مناسب جهت گازگذاری اقلام و نهاده‌های وارده 29- جلوگیری از مصرف مواد اولیه متفرقه و بدون مشورت با افراد متخصص وعدم مصرف بی رویه دارو بدون نظر دامپزشک 30- همکاری با ماموران دامپزشکی جهت نمونه برداری‌ها 31- دریافت مجوزهای لازم جهت جوجه ریزی 32- عدم استفاده از وسایل و لوازم مرغداری‌های مشترک و عدم تبادل آنها جهت جلوگیری از انتشار آلودگی‌ها 33- قطع ارتباط مستقیم با منابع آلودگی اعم از کلینیک‌ها و داروخانه‌های دامپزشکی و مرغداری‌های آلوده 34- عدم استفاده از نهاده‌های دامی باقی مانده از دوره‌های قبل و عدم انتقال از سایر واحدهای پرورشی 35- انجام آزمایشات آب بصورت دوره ای از سنجش بار میکروبی و سختی آب 36- انجام آزمایشات بهداشت فردی برای کلیه پرسنل شاغل در مرغداری جهت پیشگیری از انتشار بیماری‌های مشترک بین انسان و طیور مثل سالمونلا 37- تعبیه دوش و استخر ضدعفونی و یا پاویون قبل از ورود به منطقه پاک واحد پرورشی 38- عدم استفاده از سرنگ‌های تزریق مشترک بین مرغداری‌ها و همچنین عدم استفاده از سرنگ‌های مشترک مورد استفاده توسط کلینیسین‌ها 39- جمع آوری اطلاعات مرتبط با تردد:  سوابق بازدیدکنندگان و وسایل نقلیه ای که وارد مزرعه می‌شوند اعم از اطلاعات شخصی، تاریخ و زمان تردد ثبت شود. ثبت زمان آخرین بازدید از آخرین واحد این اجازه را صادر می‌کند تا در سرعت بخشی و ردیابی منبع آلودگی بهره جست. همچنین توصیه می‌گردد تعداد بازدید کنندگان و تردد وسایل نقلیه محدود نگه داشته شوند. 40 اطمینان خاطر از پرسنل و بازدید کنندگان جهت استفاده از شوینده‌ها و ضدعفونی‌ها 41- شستشوی مناسب خطوط آبخوری بصورت مداوم   گردآورندگان: مهندس محمدرضا قهرمانیان، مدیر تیم پشتیبانی و خدمات پس از فروش دکتر نامدار کامرانی، کارشناس پشتیبانی و خدمات پس از فروش  

بیشتر بخوانید
مایکوتوکسین‌ها در تغذیه گاو شیری

مایکوتوکسین‌ها در تغذیه گاو شیری

1402/1/27

  مایکوتوکسین چیست؟ مایکوتوکسین‌ها سموم قارچی هستند که برای انسان و حیوانات خطرناک می‌باشند. با این حال حضور آنها عملا در خوراک دام اجتناب ناپذیر است. با مدیریت درست سموم، می توان از گاوهای شیری در برابر کاهش عملکرد محافظت نمود و از این طریق از کاهش حاشیه سودآوری جلوگیری کرد. توکسین ها درواقع سموم ارگانیکی هستند که از طریق باکتری‌ها ، گیاهان، قارچ‌ها و یا به هنگام مرگ باکتری‌ها تولید می‌شوند و به شدت می توانند بر سلامت و عملکرد پرورش دام تأثیر بگذارند. اما کدام سموم در عمل برای گاوهای شیری دارای اهمیت هستند و چه راهبردهایی برای مقابله مناسب با آنها باید به کار گرفته شود.   مایکوتوکسین‌ها و دست کم گرفتن خطر آن درگاوهای شیری در گذشته، هنگامی که مردم در مورد اهمیت مایکوتوکسین‌ها در گاوهای شیری صحبت می کردند، عمدتاً نگران خطر انتقال متابولیت آفلاتوکسین AFM1 به شیر بودند.  AFM1  بسیار سرطان ‌زا و آسیب رسان به کبد انسان است و بنابراین برای مصرف‌کنندگان شیر، یعنی انسان‌ها ، بسیار حائز اهمیت است. اما در مورد حیوانات، از آنجا که تصور برآن بود، مایکوتوکسین‌ها تا حد زیادی توسط میکروارگانیسم‌های شکمبه تجزیه شده و در نتیجه سم زدایی می‌شوند، از این رو توجه کمتری بر اثرات مخرب و مضر مایکوتوکسین بر روی دام صورت پذیرفت. البته این تنها تا حدودی درست می‌باشد ولی در موارد ورود بیشتر آفلاتوکسین‌ها و تحت شرایط خاص که منجر به کاهش ظرفیت تخریب مایکوتوکسین‌ها توسط شکمبه می‌شود، مایکوتوکسین‌ها می توانند همان اثرات مخرب را که در حیوانات تک معده ای دارند در دام نیز داشته باشند. خطر بالای ورود مایکوتوکسین‌ها از راه خوراک در هنگام مد نظر قراردادن اجزاء خام مورد استفاده در تهیه جیره گاوهای شیری، باید به این امر توجه داشت که تقریباً تمامی این اجزاء در خطر آلودگی به مایکوتوکسین هستند. آلودگی به مایکوتوکسین ممکن است در مزرعه و یا هنگام انبار کردن در سیلو اتفاق بیفتد. به عنوان مثال ذرت ممکن است قبلاً در مزرعه به قارچ Fusarium آلوده شود که این موجب می گردد حتی قبل از برداشت، مایکوتوکسین تولید شود. این مایکوتوکسین‌های نامرئی، در برابر حرارت و اسید بسیار پایدار هستند، بنابراین در فرآیند سیلو کردن بعدی بدون آسیب، فعال باقی می‌مانند. همچنین احتمال آلودگی با قارچ‌های آسپرژیلوس یا پنی سیلیوم، پس از برداشت و در طی فرآیند سیلو کردن و همچنین نگهداری در پشته وجود دارد. اینها به نوبه خود می‌توانند مایکوتوکسین‌های دیگری مانند آفلاتوکسین، اوکراتوکسین A یا روکوفورتین تولید کنند.    احتمالات متنوع برای آلودگی سیلوی غلات سیلوی علف و علوفه سبز نیز می‌توانند با دئوکسی نیوالنول، آلکالوئیدهای ارگوت یا سایر مایکوتوکسین ها آلوده شوند. به طور کلی، انواع خطرات از مایکوتوکسین های مختلف و از منابع مختلف وجود دارد که با افزایش مصرف علوفه توسط یک گاو شیری تشدید می شود و در نتیجه منجر به افزایش میزان مصرف  مایکوتوکسین‌ها توسط حیوان می گردد. کاهش یا عدم کفایت سم زدایی در شکمبه دام همانطور که قبلا اشاره شد، یکی دیگر از مشکلات احتمالی، کاهش تخریب مایکوتوکسین‌ها در شکمبه است. مطالعات علمی نشان داده است که همبستگی آشکاری بین مایکوتوکسین‌ها و کیفیت میکروبیوم شکمبه و عملکرد آن وجود دارد. اگرچه تخریب مایکوتوکسین‌ها در حیوانات شیرده به دلیل افزایش فعالیت میکروبیوم شدت بیشتری دارد، اما کاهش مقادیر pH و همچنین کاهش زمان عبور تأثیر منفی بر تجزیه مایکوتوکسین‌ها خواهد داشت. هر دو وضعیت غالبا در گاوهای پرتولید مشاهده شده است  و به شدت تحت تأثیر فرمول جیره قرار دارند . حتی بعضی از مایکوتوکسین‌ها بعد از تجزیه، خطرات بیشتری نسبت به سم اولیه دارند. یکی از این نوع مایکوتوکسین‌ها زیرالنون (ZEA) است که گاها زمانی که تجزیه می‌شود، تاثیرات منفی شدیدتری نسبت به مولکول اولیه دارد.   تأثیر سموم قارچی بر سلامت و عملکرد دام عدم تجزیه مقادیری از مایکوتوکسین‌ها در شکمبه خطر بسیار قابل توجهی را در بردارد که این امر بطور کلی منجر به کاهش عملکرد و سلامت حیوان می‌شود. از دیدگاه بالینی ورود سموم قارچی باعث مسمومیت درون سلولی و همچنین استرس‌های متابولیکی می‌شود. بنابراین، مایکوتوکسین‌ها می‌توانند موجب ایجاد اختلالات متابولیکی پیچیده و بیماری‌های التهابی شوند. لامینیت (التهابات لایه های حساس بافت) یک مثال خوب است. لامینیت یک بیماری متابولیکی چند عاملی است که منجر به التهاب آسپتیک کوریم سُم می‌شود و خود را به صورت لنگش دردناک نشان می‌دهد. این بیماری از طریق تأثیر متقابل بسیاری از عوامل مستعد کننده ایجاد می‌شود که منجر به اختلال در میکروسیرکولاسیون کوریوم سُم و تغییر دستگاه نگهدارنده استخوان سم می‌گردد. در این زمینه می توان به عوامل مستعد کننده زیر اشاره کرد: تغذیه (مصرف جیره با تراکم بالای انرژی) زایمان بیماری‌های سیستمیک مانند اسیدوز شکمبه، ورم پستان، جفت ماندگی، اندومتریت، جابجایی شیردان، سندرم کبد چرب مشکلات سلامتی سُم و شرایط بد جایگاه پرورش و نگهداری   مایکوتوکسین‌ها و تشدید سایر عوامل بیماری‌زا افزایش بار اندوتوکسین (سموم باکتریایی) غالبا در این عوامل مختلف نقش مهمی را ایفا می‌کنند. اندوتوکسین‌ها اجزای دیواره سلولی باکتری‌های گرم منفی هستند و هنگامی که وارد جریان خون می‌شوند می توانند منجر به بروز واکنش التهابی شوند. از آنجایی که مایکوتوکسین‌ها، حتی در مقادیر کم به یکپارچگی دیواره گوارشی آسیب می‌رسانند، جذب اندوتوکسین‌ها از مجرای روده افزایش می‌یابد. بنابراین، مشخص می‌شود که تعامل سموم مختلف و بیماری‌های متابولیکی چقدر پیچیده هستند . مقابله با مایکوتوکسین‌ها عوارض پیچیده معمولاً به رویکردی به همان اندازه پیچیده نیاز دارند. بنابراین، بعید است که یک اقدام واحد راه حلی برای همه مشکلات ارائه دهد. از اینرو اجتباب از قرار گرفتن در معرض عوامل منفی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌شود. یکی از این عوامل منفی مایکوتوکسین‌ها هستند. خوشبختانه، راه‌های متقابل مؤثر و ویژه‌ای به شکل توکسین بایندر برای مقابله با سموم قارچی وجود دارد.  توکسین بایندرها می‌توانند نقش مهم و مؤثری در مدیریت خوب اندوتوکسین‌ها ایفا نمایند. مورد دیگر استفاده ازافزودنی‌های خوراک است که به طور مثبت بر محیط شکمبه و همچنین کل میکروبیوم (جمعیت میکروبی) تأثیر می‌گذارند که این مورد شامل مخمرهای زنده (پروبیوتیک) است. افزودنی‌های متعددی که از عملکرد کبد و متابولیسم گاو شیری حمایت می‌کنند نیز می‌توانند جزء ارزشمندی از چنین بینشی باشند.   نتیجه گاوهای شیری مدرن دارای پتانسیل ژنتیکی تولید و باروری برجسته ای هستند که برای رسیدن به این پتانسیل ژنتیکی باید نیازمندی‌های آنها تامین شود. در کنار مدیریت خوب، تغذیه و سلامتی، مهار و کنترل مایکوتوکسین‌ها و سایرعوامل منفی نقش مهمی دارند. علاوه بر این اثرات مضر، مایکوتوکسین‌ها با استرس اندوتوکسین و همچنین با بسیاری از بیماری‌های متابولیکی رابطه مستقیم دارند. مدیریت مؤثر سموم موجود در خوراک گاوهای شیری این حیوانات را از تأثیرات منفی محافظت می‌کند. بنابراین  توکسین بایندر‌ها نقش کلیدی در ایجاد شرایط تولید ایده آل، سلامت حیوانات و عملکرد بیولوژیکی پایدار دارند.   تهیه و ترجمه: بابک ضیائی کارشناس تغذیه دام ویرایش: رضا یزدی منبع : وبسایت بایومین  

بیشتر بخوانید
اقدامات قبل از جوجه ریزی

اقدامات قبل از جوجه ریزی

1402/1/22

اصول کلی شرایط واحدهای پرورشی مرغ گوشتی جهت جوجه­‌ریزی مقدمه بعد از اتمام هر دوره­ پرورشی و تخلیه کامل سالن از طیور، لازم است تا واحد پرورشی برای جوجه‌­ریزی بعدی، آماده­‌سازی گردد. در آماده­‌سازی سالن جهت جوجه‌ریزی، ابتدا باید کلیه امورات مربوط، شامل تخلیه کامل کود، جاروکشی، شست و شوی اولیه، شست و شوی دترجنت و ضدعفونی اولیه بصورت صحیح انجام گرفته و برنامه عملیاتی بهداشتی باقیمانده، شناسایی و به منظور مدیریت صحیح و روان شدن عملیات در فارم، تسلسل کارها در فرمتی ثبت و اجرا گردد. همیشه مجموعه­‌ای از کارهای ساده است که یک پدیده یا کلیتی بزرگ و پیچیده را ایجاد می­کند. بنابراین با توجه به اهمیت مطالب ذکر شده، رعایت موارد زیر از جانب مرغدار، قبل از جوجه­‌ریزی ضروری می‌­باشد:   ضدعفونی محوطه­ اطراف واحد پرورشی و اعمال برنامه­‌ قرنطینه‌ای سفت و سخت جهت مقابله با ورود هر گونه آلودگی   الف) مرغداری­‌های با محوطه خاکی خاکروبی مقابل درب ورودی   فنس کشی اطراف محوطه تردد   ترمیم ناهمواری­‌های محوطه   جمع­‌آوری نخاله­‌ها و بقایای مصالح ساختمانی و اشیاء   سوزاندان علف­‌های هرز اطراف سالن­‌ها   شعله افکنی محل­‌های تردد   تخلیه­ سپتیک و شست و شو با آب فشار قوی   جهت جلوگیری از هجوم جوندگان به درون سالن­‌های پرورشی، پیشنهاد می‌­شود که شن بادامی به ضخامت 30 سانتی­متر، در اطراف سالن­‌های با محوطه خاکی به فاصله یک متر، شن­ریزی گردد.   ب) محوطه سیمانی و آسفالت نظافت و جاروکشی مسیر تردد   جمع‌­آوری نخاله و کلیه وسایل مازاد مزرعه از محوطه   شست و شوی مسیر تردد با پمپ کارواش حصول اطمینان از اثربخشی ضدعفونی کننده­‌ها با توجه به پرورش جوجه گوشتی بر روی کف سالن‌­های واحدهای پرورشی، لذا احتمال آلودگی پرنده با باکتری­‌های مختلف وجود دارد که حتی بدون نشان دادن علائم بیماری می­‌تواند این عامل به انسان نیز منتقل گردد. بنابراین پس از ضدعفونی، نمونه‌­برداری از قسمت­‌های مختلف سالن پرورش جهت حصول اطمینان از اثربخشی ضدعفونی­‌کننده‌­ها، ضروری می‌­باشد که در این زمینه رعایت نکات زیر الزامی است: بهتر است دو الی سه روز پس از ضدعفونی واحد پرورشی، جهت نمونه‌­برداری اقدام شود.   نمونه‌­برداری از محل‌­های خشک انجام شود که عاری از رطوبت هستند.   جهت اطمینان از اثربخشی ضدعفونی‌­، شمارش کلی باکتری­‌های زنده باید انجام شود.   نمونه‌­برداری به کمک سواپ انجام می‌­گیرد که می­‌تواند حداقل 4 نمونه از کف سالن، دیوارها، ستون­‌ها و پایه­‌ها باشد.   آماده­‌سازی بستر جوجه­‌ها در طول دوره پرورش، نیاز به بستری نرم و راحت دارند. از مواد مختلفی مثل پوشال، خاک اره، رول کاغذی، سبوس برنج، خزه، کلش و… می­‌توان به عنوان بستر استفاده کرد. در هنگام انتخاب بستر برای جوجه‌­های یک روزه، باید توجه داشته باشیم که بستر انتخابی حتما ویژگی­‌های زیر را داشته باشد: وزن زیادی نداشته باشد.   جاذب رطوبت باشد.   قابلیت خشک شدن سریع   قیمت کمی داشته باشد.   عاری از هر گونه آلودگی­‌های قارچی باشد.   در صورت پوشال بودن، باید فاقد خاکه چوب، چوب و اشیاء زاید باشد.   در صورت پوشال بودن، باید فاقد پر و فضولات پرندگان باشد.   در فصول مختلف سال، بسـتر بـایستی ضخامـت مناسـب داشته باشد. عمـق بسـتر بایستی حداقـل 5 ســانتیمتر باشــد. آماده­‌سازی ضدعفونی­‌ جهت تردد در سالن‌­ها زمان انجام این عملیات، بعد از انجام کلیه امورات مربوط به آماده­‌سازی سالن­‌ها و قبل از دود دهی سالن­، صورت می­‌پذیرد. حوضچه­‌های ضدعفونی پا و تشت ضدعفونی در این نوع حوضچه­‌ها که در ورودی سالن­‌های پرورشی تعبیه می­‌شود، ضدعفونی­‌های طویل المدت ریخته شده و جهت ضدعفونی کف دمپایی­ یا چکمه‌­های کارکنان مورد استفاده قرار می­‌گیرد. لازم به ذکر است خطای این نوع ضدعفونی‌­ها 50% به بالا می‌­باشد و این امر بدلیل مدت زمان تأثیر ضدعفونی بر سطوح آغشته شده و عدم پوشش نواحی مختلف توسط ضدعفونی می­‌باشد که توصیه می­‌گردد دمپایی­‌ها و چکمه­‌های محوطه با داخل سالن متفاوت باشند.   استفاده از افشان­‌ها و یا سطل‌­های ضدعفونی این نوع ضدعفونی­‌ جهت پاکسازی آلودگی از دست‌ها می‌­باشد. بدلیل خطای بالای ضدعفونی با افشان­‌ها (کلیه سطوح دست آغشته نمی‌­شود)، استفاده از سطل‌­های آویزان جهت ضدعفونی دست‌­ها توصیه می­‌گردد.   تعبیه اتاق فیلتر قبل از ورود به سالن­ توصیه اکثر کارشناسان و متخصصان این است که یک اتاقک فیلتر قبل از ورودی سالن­‌ها تعبیه گردد تا دمپایی‌­ها، چکمه­‌ها و لباس­‌های محوطه در آن قسمت با لباس‌­ها، چکمه­‌‌ها و دمپایی­‌های سالن تعویض گردد و احتمال نشتی و انتقال آلودگی­ از بیرون به داخل سالن­‌ها کاهش پیدا کند.   استفاده از لباس­‌های مناسب کارگری با در نظر گرفتن انتقال افقی برخی از بیماری­‌ها از دوره­‌ای به دوره دیگر، در صورت عدم تهیه‌­ البسه نو، لباس‌های قدیمی حتما با آب 60 درجه و با شست و شو کننده­‌های صنعتی پاکسازی شوند ولی در هر حال بهترین روش، خریداری لباس‌­های نو بصورت دوره­‌ای می‌­باشد تا از احتمال انتقال هر گونه آلودگی ممانعت بعمل آید. دود دهی سالن­‌ها دود دهی سالن‌­ها بایستی بگونه­‌ای باشد که قبل از ورود جوجه به داخل سالن، حداقل ۴۸ ساعت دود در داخل سالن حبس شده و ۴۸ ساعت بعدی نیز هواکش‌­ها روشن و پنجره­‌ها یا اینلت­‌ها، باز باشند تا دود به طور کامل تخلیه شود که این مرحله همراه با گرم کردن سالن و ایجاد رطوبت و تخلیه پلکانی انجام می­گیرد. به منظور دود دهی سالن‌­های مرغداری از ماده پرمنگنات پتاسیم و فرمالین استفاده می­‌شود که ابتدا پرمنگنات پتاسیم را داخل ظرفی ریخته و سپس فرمالین را روی آن می‌ریزیم، ترکیب این دو ماده سبب تولید گاز فرمالدئید می­‌گردد که یک ضد عفونی­‌کننده بسیار قوی است. باید بدانید که این واکنش گرما زا بوده و برای تهیه آن نباید از ظروف پلاستیکی استفاده کنید. برای اینکه گازدهی سالن با فرمالدئید به خوبی اثر کند، باید دمای سالن ۲۵ درجه و رطوبت نسبی آن ۶۵ درصد باشد. باید توجه داشته باشیم که ریختن پرمنگنات پتاسیم روی فرمالین سبب ایجاد انفجار می­‌گردد. همچنین دود ایجاد شده به هنگام گازدهی با فرمالین، کاملا سمی و مرگ آور است که در صورت عدم رعایت موارد ایمنی و عدم داشتن تجربه­ کافی، باعث مرگ فوری انسان می‌­شود، بنابراین توصیه می­‌گردد که به هنگام گازدهی با فرمالین، از مسئول فنی، دامپزشک فارم و کارگران باتجربه، کمک بگیریم. چنانچه تجربه­ کافی در این زمینه ندارید، توصیه می­‌شود که آموزش­‌های لازم و کافی را در این زمینه ببینید.   تنظیم دمای سالن بعد از خروج کامل گاز فرمالیــن از داخل ســالن و 24 ســاعت قبــل از ورود جوجه­‌هــا، بایستی از صحت عملکرد هیترهــا اطمینان حاصل کنیم. در اوایل روزهـای پـرورش، با توجه به عواملی همچون فقدان پر، و عدم کنترل بدن توسط مغز در روزهای اولیه، جوجه­‌هـا تا سن یک هفتگی قادر نیسـتند درجه حرارت بدنشـان را تنظیـم کنند. با توجه به حساسیت بالای ریه جوجه‌­ها نسبت به گازهای مونواکسید کربن و … در طول هفتـه اول پـرورش، توصیه می­‌شود جهت تأمیـن دمـای مـورد نیـاز جوجه­‌هـا، از سیسـتم­‌های حرارتی مناسب اسـتفاده شـود. اگر رطوبـت نسـبی سـالن در حد استاندارد باشد(75-55)، بایستی دمای سالن در حـدود 32  درجه سـانتیگراد تنظیم گردد. در صورتی که رطوبت سـالن کـم باشـد، دمای مـورد نیـاز جوجه­‌ها افزایـش خواهد یافـت. در این خصـوص باید بـه نحـوه رفتـار و پراکنـش جوجه­‌ها در فضای بسـتر سـالن توجه شـود. به منظور تنظیم دقیق دما و رطوبت، لازم است تا از دماسنج­‌های ماکزیمم و مینیمم و دستگاه رطوبت سنج در چند نقطه از سالن، استفاده گردد.   تنظیم رطوبت سالن همانطور که در قسمت بالا توضیح داده شد، استاندارد رطوبت برای جوجه­‌ها، حـدود 55 تـا 75 درصـد اسـت که به واسطه‌­ی آبپاشـی سـر سـالن و قســمت­‌های خالــی ســالن یــا مهپــاش انجام می‌­شــود، البتــه باید بــگون‌ه­ای باشد کــه از ریزش آب بر سر جوجه­‌ها خودداری شود تا جوجه­‌هــا ســرما نخورنــد. رطوبـت نسـبی سـالن بسـیار مهـم اسـت و رابطه معکوس بـا درجـه حـرارت مؤثــر دارد بگونه­‌ای که به ازای 10 درصد افزایش در رطوبت، 2 درجه دمای سالن کاهش می‌یابد.   اطمینان از تهویه مناسب سالن با توجه به حساسیت بالای مخـاط تنفسـی جوجـه­‌ها در سنین پایین، توصیه می‌گردد از زمان ورود جوجه­‌ها به داخل سالن، مسئله­ تهویه کاملا جدی گرفته شود، چرا که در صورت تجمع گازهایی مثل دی اکسید کربن و آمونیـاك در سـالن، مخاط آسیب دیده و به تبع آن در هفته­‌های بعدی شاهد عفونت خواهیم بود. به منظور جریــان بهتــر هــوا در بیــن جوجه‌­هــا، حصــار استفاده شـده در داخـل سـالن تـا حـد امـکان بایستی تـوری باشـد. لازم به ذکر است، عملکرد سیستم هوادهی تونلی و اینلت در فصول مختلف سال متفاوت می‌­باشد.   نور سالن روز اول جوجه‌­ریزی نور بصورت کامل و 24 ساعت روشنایی بوده و شـدت نـور در سطح سالن نیز بایـد 30 تـا 40 لوکـس باشـد که در واقع معادل 3 الـی 4 وات بـه ازای هـر مترمربـع از سـطح سـالن می­‌باشد و از روز دوم تـا زمان رسیدن به وزن زنده­ 180-200 گرم، روزانـه یـک سـاعت خاموشـی داده شـود. اعمال ساعات خاموشی بعد از وزن­‌گیری مناسب، بستگی به شرایط استفاده از دان مصرفی دارد. اختــلاف شــدت نــور در مناطــق پرنــور و کم نــور ســالن بایــد کمتــر از 20 درصــد باشــد. آماده کردن آبخوری­‌ها به محض ورود جوجه­‌ها بایستی آب تازه در اختیار آنها قرار داده شود، بنابراین قبــل از ورود جوجه­‌هــا، آبخوری‌­هــا بــا آب تاز پــر شده تــا اندکــی گرمتــر شــود. بهتر است در هفته اول از آبخوری­‌های اولیه و کله‌­قندی استفاده کرده و پس از گذشت یک هفته، تقریبا بیش از نیمی از آبخوری­‌های کله‌­قندی را برداشته و در عوض آبخوری­‌های خودکار را جایگزین کنیم تا جوجه­‌ها به نوشیدن آب از آنها عادت کنند. هر آبخـوری زنگولـه‌­ای برای 50 تـا 60 پرنـده، کافی بوده و در صـورت اسـتفاده از آبخـوری نیپلـی در چنـد روز اول ، بهتر است از آبخوری‌­هـای کله قنـدی کمکـی اسـتفاده شـود. رعایت سطح آب در آبخوری­‌های زنگوله­ای و تنظیم فشار در آبخوری­‌های نیپلی، حائز اهمیت می‌­باشد.   آماده کردن دانخوری­‌ها توصیه می‌­شود به منظور جلوگیـری از بسترخواری جوجه‌­هـا، در چند روز ابتدایی جوجه‌­ریزی، از رول­‌هــای مقوایــی بــه همــراه ســینی اســتفاده شــود. علاوه بر جلوگیـری از بسترخواری، استفاده از رول­‌هــای مقوایــی مزیت­‌های دیگری نیز دارد. به عنوان مثال باعــث ایجــاد صــدای خشخــش می‌­شــود و دیگـر جوجه­‌هـا را بـرای فعالیـت تحریـک می­‌کنـد و دسترسی به خوراک را نیز تسهیل می­کند. رول­ها بعد از دو وعده غذایی بایستی تعویض گردد تا از آلودگی‌­های قارچی ممانعت بعمل آید. همچنین از پرت دان به زیر رول­‌های کفی باید اجتناب شود. رول­‌هـا بایـد 25 درصـد سـطح را بپوشـاند. بــه ازای هــر 100 پرنــده یــک عــدد ســینی دانخــوری اســتفاده می‌شــود. بعــد از حـذف رول‌­هـا، از سـینی­‌های دانخـوری بیشتـری اسـتفاده می‌­شود.   انتقال جوجه‌های یک روزه به سالن با رعایت تمامی موارد ذکر شده در قسمت بالا، سالن آماده­ جوجه‌­ریزی می­‌باشد که بهتر است این کار صبح زود انجام شده و جوجه‌­ها با سرعت عمل نسبتا بالایی به مرغداری انتقال داده شوند. پس از اتمام جوجه‌­ریزی، جعبه‌­های حمل جوجه­ بایستی سوزانده و یا به نوعی از بین برده شوند. در صورت واکسیناسیون اسپری روز اول جوجه‌­ریزی، دمای سالن­‌ها کنترل شده و به هنگام عملیات اسپری، هواکش­‌ها نیز بایستی خاموش باشند.   گردآورندگان: محمدرضا قهرمانیان سرپرست تیم CRM نامدار کامرانی کارشناس CRM

بیشتر بخوانید
اهمیت آب در پرورش طیور

اهمیت آب در پرورش طیور

1402/1/15

اهمیت آب در صنعت مرغداری امروزه مرغداری یک صنعت کاملا حرفه‌ای قلمداد می‌شود، مرغداران امروز بدنبال سیستم‌ها و روش‌هایی هستند که به بازدهی مطلوب‌تر و ضریب تبدیل بهتری دست پیدا کنند. حفظ میزان آب بدن برای بقای پرنده حیاتی بوده و پرنده محروم از آب، سریعتر از حالت محرومیت از خوراک تلف خواهد شد. سیستم تأمین آب سالم یکی از پارامترهای سلامت و رشد مناسب طیور در مرغداری است. کیفیت نامطلوب آب موجب اختلال در هضم گردیده و متعاقب آن عملکرد رشد و تولید پرنده را تحت تأثیر قرار می‌دهد. مثلا افزایش سولفات در آب باعث بروز اسهال در گله می‌شود. آب در بدن بعنوان یک حلال عمل می‌کند بطوری که مواد مغذی از طریق آن در بدن منتقل شده و فراورده‌های ضایعاتی توسط آن دفع می‌گردد. بسیاری از واکنش‌های شیمیایی که توسط آنزیم‌ها انجام می‌گیرند در محیط محلول رخ داده و شامل هیدرولیز هستند. آب همچنین دارای دمای نهان تبخیر بالا بوده و تبخیر از ریه‌ها و پوست، به آن نقش مهمی در تنظیم دمای بدن می‌دهد.   منابع تأمین آب مورد نیاز حیوان آب آشامیدنی آب موجود در خوراک آب متابولیکی (آب متابولیکی در طی تجزیه آنزیمی مواد آلی مانند چربی‌ها، کربوهیدرات‌ها و پروتئین‌ها در بدن تولید می‌شود. اکسیداسیون کامل این عناصر غذایی توسط متابولیسم سلولی انجام می‌شود که در شرایط هوازی و با حضور اکسیژن صورت می‌گیرد.) عوامل تأثیر گذار بر سطح مصرف آب در گله عوامل محیطی دما: با افزایش دمای محیط سطح مصرف خوراک کاهش یافته و مصرف آب افزایش پیدا می‌کند که موجب مدفوع آبکی شده و در نتیجه وزن بدن بطور قابل توجهی افت پیدا می‌کند. با بالا رفتن دما از 21 درجه سانتیگراد حدود 5.6 درصد مصرف آب افزایش می‌یابد. در صد رطوبت نسبی هوا: رطوبت مناسب سالن در روزهای اولیه پرورش حائز اهمیت است، زیرا جوجه‌ها مستقیما از واحد جوجه‌کشی با رطوبت بالا به سالن‌های پرورش منتقل می‌شوند و بنابراین کاهش رطوبت باعث دهیدراته شدن جوجه‌ها و به مراتب افزایش مصرف آب می‌شود.   خوراک و خوراک دهی بافت دان: بافت خوراک یکی از مهمترین عوامل مؤثر در توان تولید پرنده است. تغذیه پرندگان با جیره‌های پلت و کرامبل موجب مصرف آب بیشتر شده و میزان جذب افزایش پیدا می‌کند.   ماهیت خوراک مصرفی سطح نمک جیره: میزان کشنده نمک 4 گرم در هر کیلوگرم وزن زنده بدن است. در جیره‌های غذایی جوجه‌ها علائم سمیت از 3-4 درصد نمک شروع می‌شود. مسمومیت نمک باعث افزایش مصرف آب شده و احساس تشنگی فراوان، تشنج و بالاخره مرگ حیوان را به همراه خواهد داشت.   سطح جوش شیرین جیره: افزایش جوش شیرین جیره منجر به افزایش مصرف آب و در نهایت کاهش دمای بدن در جوجه‌های گوشتی در تابستان و زمستان می‌شود.   تعادل کاتیون و آنیون: در جوجه‌های گوشتی سطوح حداقل تعادل کاتیون و آنیون جیره باعث ترشح و فعالیت آنزیم‌های گوارشی می‌شود و این امر باعث تغییرات اسموتیک در لومن روده شده و مصرف آب در طیور را تحت تأثیر قرار می‌دهد.   سطح انرژی جیره: افزایش سطح انرژی دان در مقایسه با پروتیئن‌ها و کربوهیدرات‌ها بدلیل سوخت و ساز پایین حرارت کمتری تولید می‌کند و مصرف آب را کاهش می‌دهد. استفاده از مقادیر مناسب روغن در جیره بدلیل پایین بودن حرارت دفعی به هنگام سوخت وساز باعث کاهش حرارت درونی پرنده و کاهش تقاضا برای مصرف آب و همچنین باعث کاهش تنش گرمائی در فصول گرم سال می‌شود.   سطوح پروتیئن و تعادل اسید آمینه‌های ضروری: به حداقل رساندن اسیدهای آمینه و پایین آوردن سطوح پروتیئن، مصرف مواد غذایی را بهبود می‌بخشد، بعبارتی بار متابولیکی و حرارت دفعی کمتری را به پرنده تحمیل کرده و باعث کاهش مصرف آب می‌گردد و درنتیجه شاهد عملکرد بهتری خواهیم بود.   بیماری‌های تب دار بیماری‌های تب دار مثل نیوکاسل، آنفلوانزا و برونشیت بدلیل ایجاد تب در گله طی 24-48 ساعت اولیه باعث افزایش مصرف آب در گله و بعد از گذشت چند روز با  ایجاد حالت کز کردگی در گله باعث کاهش مصرف خوراک، کاهش مصرف آب و در نهایت منجر به دهیدراته شدن بافت‌های بدن پرنده خواهد شد.   سطح تولید گله در مرغ‌های تخمگذار با افزایش تولید گله سطح نیاز حیوان به خوراک افزایش پیدا کرده و در نهایت مصرف آب نیز روند صعودی خواهد داشت.   دمای آب آب با دمای خیلی پایین و خیلی بالا برای نوشیدن پرنده مناسب نیست، دمای مناسب آب بین 10-14 درجه است با افزایش و کاهش دمای آب، خوراک مصرفی طیور تحت تأثیر قرار گرفته و باعث کاهش عملکرد پرنده می‌شود.   تراکم گله هنگامی که پرنده پراکندگی مناسبی را در سطح واحد پرورشی نداشته باشد، رقابت بر سر آب و خوراک افزایش پیدا می‌کند و در نتیجه باعث تضعیف عملکرد پرنده می‌شود.   مدیریت پخش آب در سیستم آبرسانی به پرندگان، مدیریت تعداد آبخوری، سطح آب در آبخوری و همچنین ارتفاع آبخوری حائز اهمیت است در صورت عدم مدیریت صحیح، یکنواختی در گله دچار اختلال شده و یا تعدادی از پرندگان از دسترسی به آب محروم خواهند بود. فلوچارت عوامل تأثیرگذار بر سطح مصرف آب در طیور   مهمترین اقدامات تضمین بهداشت آب در واحدهای پرورشی خطوط انتقال آب باید از جنس استیل ضد زنگ یا UPVC باشد.   خطوط انتقال آب باید عاری از هرگونه نشتی باشد.   اگر آب منطقه دارای ناخالصی باشد پیشنهاد می‌شود از فیلترهای تصفیه آب برای جلوگیری از ورود به سیستم آبخوری‌ها شود.   کیفیت آب عموما بسته به شرایط و فصول مختلف و مناطق مختلف، متفاوت است بنابراین بار میکروبی و املاح معدنی آب چاه و منابع تأمین کننده باید هر سه ماه یکبار سنجیده شود. در صورت بروز سیلاب‌های فصلی نیز آزمایش کیفی آب باید دوباره سنجیده شود.   استفاده از پاک کننده‌های بهداشتی مثل پراکسیدها، کلر و اسیدهای توصیه شده برای گندزدایی و ضدعفونی سیستم آبرسانی در طول دوره پرورش توصیه می‌گردد.   استانداردهای کیفیت آب استاندارد کیفیت آب از لحاظ بار میکروبی آب در صورتی بی خطر قلمداد می‌شود که از لحاظ جمعیت میکروبی در سطح قابل قبولی باشد. گزارش آزمایش‌های متعدد کیفیت میکروبی آب بسیاری از مزارع نشان داده است که اشرشیاکلی و سالمونلا می‌توانند براحتی وارد مخازن آب و خطوط آبخوری شوند و سطح سلامت گله را تحت تأثیر قرار دهند. استاندارد کیفیت آب از لحاظ املاح معدنی اکثر مرغداری‌ها در رابطه با سختی آب دچار تنش‌های فراوانی هستند که باعث بروز مشکلاتی از جمله کاهش حلالیت آب می‌شود. این عامل باعث می‌شود داروها بطور کامل در آب حل نشوند. سطوح بالای املاحی همچون سدیم و سولفات در آب باعث بروز مشکلات کلیوی، اسهال و دهیدراته شدن جوجه‌ها و کاهش کیفیت پوسته تخم مرغ و بهم خوردن ضریب تبدیل غذایی می‌شود.   جدول استانداردهای آب آشامیدنی طیور ترکیب حداقل سطح قابل قبول توضیحات کلی باکتریها 100 Mg/lit صفر مطلوب کلی فرمها 50 Mg/lit صفر مطلوب نیتراتها 25 Mg/lit سطح 3تا20برروی عملکرد تاثیر می‌گذارد نیتریت 14 Mg/lit - PH 5.7-8.6 Mg/lit PHکمتر از 6 مطلوب نیست سختی آب 180 در محدوده 60 مطلوب است TDS <1000 Mg/lit - کلراید 250 Mg/lit بسته به سطح سدیم جیره بالاتر از 500 باشد زیان آور است مس 0.06 Mg/lit سطوح بالاتر باعث تلخی آب می‌شود آهن 0.3 Mg/lit سطوح بالاتر باعث بو و طعم بد آب می‌شود سرب 0.02 Mg/lit سطوح بالاتر باعث بو و طعم بد آب می‌شود سدیم 50 Mg/lit به همراه سطوح بالای کلر و سولفات اثر منفی دارد منیزیم 125 Mg/lit سطوح بالا اثر ملین کننده دارد روی 1.5 Mg/lit سطوح بالاتر سمی است   تذکرات مهم در زمان نمونه‌گیری آب جهت ارسال به آزمایشگاه نمونه‌گیری آب باید از دو قسمت منبع اصلی و آخرین خروجی لوله‌های انتقال داخل سالن باشد.   ظرف نمونه‌گیری آب باید عاری از هرگونه آلودگی باشد.   نمونه گیری آب باید در ظروف و شیشه‌های مناسب بوده و سریعا به آزمایشگاه ارسال شود.   قبل از جوجه ریزی باید نمونه گیری آب صورت گرفته باشد و از سلامت کمی و کیفی آب اطلاعات کاملی کسب گردد.   رعایت اصول بهداشتی در زمینه آب رسانی سالن قبل از ورود جوجه‌ها به سالن پرورش، سیستم آبرسانی باید بدقت پاکسازی و ضدعفونی شود، کار بدین صورت است که ابتدا صافی‌ها بررسی و تمیز می‌گردد و ماده ضد عفونی کننده که معمولا کلر و پراکسیدها هستند وارد سیستم آبرسانی می‌شود. حداقل زمان ماندگاری طبق بروشورهای کارخانه سازنده ارائه می‌گردد. بعد از گند زدائی سیستم آبرسانی، شستشو با آب تمیز و فشار قوی صورت می‌گیرد. قبل از آبرسانی به جوجه‌ها، آب مصرفی باید عاری از هرگونه بار میکروبی و سختی باشد و آزمایشات دوره‌ای آب صورت پذیرفته باشد.   بهداشت آب در واکسیناسیون روش آشامیدنی معمول‌ترین روش جهت تجویز واکسن‌های زنده تعدادی از بیماری‌ها در واکسیناسیون طیور می‌باشد. در این روش چون واکسن زنده می‌باشد معمولا آبی که بکار می‌رود نباید حاوی مواد ضدعفونی کننده باشد، از این رو می‌توان از آب چاه که عاری از هرگونه سختی و بار میکروبی باشد به همراه شیر خشک مورد استفاده قرار داد. در صورت عدم دسترسی به آب چاه ذخیره آب 24 ساعت قبل از اعمال واکسن در مخازن و استفاده از محلول‌های بلوسنس و شیر خشک در زمان تجویز واکسن در آب شهری الزامی می‌باشد.   گرد آورنده: محمدرضا قهرمانیان

بیشتر بخوانید
مراسم تجلیل از کارکنان گروه صنعتی آتام

مراسم تجلیل از کارکنان گروه صنعتی آتام

1401/12/23

مراسم تجلیل از کارکنان گروه صنعتی آتام به مناسبت 21مین سالگرد تأسیس گروه در محل کاخ رستوران ایمانی برگزار گردید و با برش کیک، صرف شام و تقدیر از پرسنل، رانندگان و مشاورین گروه خاتمه یافت. در ذیل می‌توانید تصاویر منتخب این مراسم را مشاهده بفرمایید.                                             گروه صنعتی آتام پیشرو، فناور، ارزش‌آفرین  

بیشتر بخوانید
نمایشگاه دام و طیور مشهد 1401

نمایشگاه دام و طیور مشهد 1401

1401/12/23

هفدهمین نمایشگاه بین المللی دام و طیور مشهد این دوره از نمایشگاه دام و طیور مشهد در تاریخ 5 الی 8 بهمن برگزار گردید. در این نمایشگاه که با بازدید فعلان دامپروری و مرغداری، مسئولین ادارات و سازمان های خصوصی از استان های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی و سایر مناطق کشور همراه بود، گروه صنعتی آتام به ارائه محصولات خود در زمینه عرضه و فروش نهاده، دان آماده و کنسانتره طیور پرداخت. در ذیل، می‌توانید تصاویر منتخب غرفه گروه صنعتی آتام در نمایشگاه را مشاهده بفرمایید.       مذاکره با هیئت مهمان از هرات کشور افغانستان             ملاقات و گفتگو با تجار و مسئولین اقلیم کردستان عراق   گفتگو با ریاست محترم سازمان نظام دامپزشکی کشور   تصاویر دسته جمعی مدیران و کارکنان گروه صنعتی آتام در روز پایانی نمایشگاه   اهدای لوح و کتاب نمایشگاه توسط شرکت برساز رویداد پارس (برگزار کننده نمایشگاه)

بیشتر بخوانید
مراسم کلنگ زنی کارخانه خوراک طیور طلادانه آتام

مراسم کلنگ زنی کارخانه خوراک طیور طلادانه آتام

1401/10/17

مراسم کلنگ زنی کارخانه خوراک طیور طلادانه آتام مراسم کلنگ زنی کارخانه خوراک طیور اولین زنجیره یکپارچه تولید تخم مرغ با نام طلادانه آتام در روز چهارشنبه 14 دی ماه 1401 با حضور جناب آقای دکتر دماوندی نژاد، معاون محترم امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی و هیئت همراه برگزار گردید. در این مراسم علاوه بر معاونت محترم امور تولیدات دامی و هیئت همراه، سایر مسئولین ادارات و ارگانهای استان آذربایجان شرقی، شهرستان آذرشهر و بخش ممقان حضور یافته و پروژه توسط جناب آقای دکتر دماوندی نژاد، جناب آقای مهندس محمودیان فرماندار محترم شهرستان آذرشهر، جناب آقای مهندس برنو معاونت محترم بازرگانی و صنایع کشاورزی سازمان جهاد استان و جناب آقای دکتر امینی مدیر محترم دفتر طیور وزارت جهاد کشاورزی کلنگ زنی گردید. در ذیل تصاویری از این مراسم قرار داده شده است.             مشخصات کلی پروژه طلادانه آتام این پروژه در 35 کیلومتری جاده تبریز-آذرشهر (بخش ممقان) قرار گرفته است. مساحت پروژه 13150 مترمربع بوده وظرفیت اسمی آن 200 هزار تن خوراک طیور در سال می‌باشد. سرمایه گذاری ثابت برای پروژه طلادانه آتام در حدود 1250 میلیارد ریال و سرمایه در گردش مورد نیاز برای آن 3000 میلیارد ریال در نظر گرفته شده است و در صورت بهره برداری برای 130 نفر بطور مستقیم اشتغال ایجاد خواهد کرد. در تصویر ذیل حلقه‌های اصلی و فرعی مالکیتی زنجیره تولید تخم مرغ طلادانه آتام به نمایش گذاشته شده است.     بازدید از کارخانه خوراک دام و طیور مهردانه علاوه بر مراسم کلنگ زنی، کارخانه خوراک دام و طیور مهردانه نیز توسط جناب آقای دکتر دماوندی نژاد و هیئت همراه بازدید و نشست صمیمی با مدیران گروه صنعتی آتام برگزار گردید.     تیزر زنجیره تولید تخم مرغ طلادانه آتام در ادامه نظر شما را به تیزر رسمی زنجیره طلادانه آتام جلب می‌کنیم.  

بیشتر بخوانید
بیماری بوتولیسم در طیور

بیماری بوتولیسم در طیور

1401/6/1

بیماری بوتولیسم بوتولیسم در اثر بلع سم تولید شده توسط باکتری کلستریدیوم بوتولینوم ایجاد می‌شود. همه پرندگان اهلی و بیشتر پرندگان وحشی در معرض اثرات سم هستند. بسیاری از مرگ و میرهای انسانی نیز به مصرف غذا یا آب حاوی این سم نسبت داده شده است. بوتولیسم یک عفونت باکتریایی نیست، بلکه بیماریی است که توسط سم ایجاد شده از رشد باکتری ایجاد می‌شود. این باکتری در طبیعت وجود دارد و به طور گسترده در خاک پراکنده است. بلع باکتری کلستریدیوم بوتولینوم مضر نیست و تنها زمانی خطرناک می‌شود که شرایط برای رشد آن و تولید سم مساعد باشد.     شرایط رشد باکتری کلستریدیوم بوتولینوم و تولید توکسین این باکتری در رطوبت و دمای نسبتاً بالا و در محیطی حاوی مواد آلی در حال پوسیدگی (گیاهی یا حیوانی) بهترین رشد را دارد. باکتری کلستریدیوم بوتولینوم به محیطی نیاز دارد که در آن تمام اکسیژن اتمسفر از بین برود، چرا که نمی‌تواند در حضور هوا تکثیر شود. استخرهای راکد یا مناطق مرطوب با مواد پوسیده مدفون مناطق مستعد رشد و تکثیر باکتری و تولید سم هستند.   ایجاد بیماری بوتولیسم بیماری بوتولیسم پس از مصرف مواد حیوانی یا گیاهی پوسیده حاوی سم ایجاد می‌شود. لاشه‌های پوسیده منبع غنی از این سم هستند. با توجه به اینکه بسیاری از حشرات از لاشه‌های پوسیده تغذیه می‌کنند، در صورت خورده شدن توسط پرنده، سم کافی برای انتقال بیماری را خواهند داشت. از آنجایی که سم بوتولینوم، محلول در آب است، منابع آب ممکن است آلوده شده و مخزنی برای بیماری فراهم کنند.     ویژگی‌های سم بوتولینوم سم حاصل از فعالیت باکتری بوتولینوم یکی از قوی‌ترین سمومی است که دانشمندان کشف کرده اند. این سم نسبتاً در برابر حرارت پایدار است اما ممکن است با جوشاندن از بین برود. انواع مختلفی از سم وجود دارد، نوع A و C باعث ایجاد بیماری در پرندگان می‌شود در حالی که نوع B اغلب باعث ایجاد بیماری در انسان می‌شود.   علائم بیماری بوتولیسم ضعف، عموماً اولین علامت بیماری است و به دنبال آن فلجی سست پیشرونده پاها، بال‌ها و گردن از دیگر علائم است. هنگامی که عضلات گردن تحت تأثیر قرار می‌گیرند، سر سست می‌شود و در نتیجه باعث ایجاد وضعیتی می‌شود که به آن «گردن لیمبری» گفته می‌شود. پرندگان مبتلا ممکن است پرهای لرزان و شلی داشته باشند که به راحتی بیرون کشیده می‌شوند. همچنین وضعیت چشمان نیمه بسته و کسل هستند (برخی از پرندگان (بوقلمون) دارای پرهای شل یا علائم گردن لیمبری نیستند). به دلیل فلج، پرندگان قادر به قورت دادن نیستند و مخاط در دهان جمع می‌شود. پرندگان مبتلا ممکن است چندین ساعت قبل از مرگ به کمای عمیق فرو روند و بی جان به نظر برسند. معمولاً ضایعات (ضایعه بدنی) قابل توجهی در پرندگان مبتلا مشاهده نمی‌شود. بررسی محتویات گوارشی ممکن است حشرات، مواد حیوانی یا گیاهی تجزیه شده یا مواد دیگری را نشان دهد که عامل انتقال این سم به پرنده بوده‌اند.     پیشگیری از بیماری پیشگیری از بیماری بوتولیسم باید با از بین بردن منابع تولید سم بوتولینیوم و جلوگیری از دسترسی پرندگان به مواد حاوی سم باشد. این اقدامات شامل خارج کردن سریع همه حیوانات مرده از محیط نگهداری پرنده، کنترل جمعیت حشرات و جلوگیری از دسترسی به مواد آلی در حال پوسیدگی است. منابع آب آلوده نیز خطرناک هستند و باید حذف گردند.   تشخیص و درمان تشخیص آزمایشی را می‌توان از روی شرح حال، علائم و یافته‌های پس از مرگ انجام داد. به عنوان کمکی برای تشخیص، ممکن است به پرندگان بیمار آب داده شود و در یک محیط خنک نگهداری شده و به صورت داخل وریدی با آنتی توکسین درمان شود. بهبود درصد زیادی از پرندگان مبتلا می‌تواند تشخیص صحیح بیماری بوتولیسم را اثبات کند! این بیماری در فارم‌های پرورش طیور (مرغداری) چندان رایج نیست ولی در صورت شیوع بیماری با توجه به هزینه بالای آنتی توکسین درمان بیماری به غیر از پرندگانی که ارزش فردی بالایی دارند، به صرفه نخواهد بود.     ترجمه و ویرایش: رضا یزدی منبع: لطفا کلیک کنید

بیشتر بخوانید
خواص ضد کوکسیدیوز روغن پونه کوهی

خواص ضد کوکسیدیوز روغن پونه کوهی

1401/5/31

یک آزمایش جدید خواص ضد کوکسیدیوز از روغن پونه کوهی نشان می‌دهد! دکتر متیو جونز، مدیر تغذیه و دامپزشکی گروه تحقیقاتی Southern Poultry Research Group (SPRG)، نتایج یک آزمایش جدید در رابطه با خواص ضد کوکسیدیوز روغن پونه کوهی را در نشست سالانه انجمن علوم طیور در سال 2022 در سن آنتونیوی تگزاس ارائه کرد. در این آزمایش، محصول  Orego-Stim که توسط کمپانی  Anpario از روغن پونه کوهی تولید شده است، هنگامی که به جوجه‌های گوشتی آلوده به Eimeria maxima  ((ایمریا ماکسیما)) داده می‌شود، به کاهش اثرات شدید چرخه کوکسیدیا کمک می‌کند. دکتر جونز مطرح کرد: ایمریا ماکسیما یکی از سه کوکسیدیای اولیه است که جوجه‌های گوشتی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و یکی از شایع ترین علل آسیب روده ای است که منجر به آنتریت نکروز می‌شود.   کوتاه شدن چرخه کوکسیدیا با روغن پونه کوهی در این کارآزمایی جوجه‌های گوشتی تغذیه شده با جیره‌های حاوی Orego-Stim در مقایسه با سایر پرندگان آلوده که از محصول مورد نظر استفاده نکرده بودند، افزایش وزن بدن و ضریب تبدیل غذای عددی بهتری در سن 21 روزگی داشتند. علاوه بر این، بعد از گذشت مدت زمان معین، چرخه کوکسیدیا در گروه‌هایی که با مواد فیتوژنیک طبیعی (ترکیبات بدست آمده از مواد گیاهی) تغذیه شده بودند، از نظر عددی کمتر بود. دکتر جونز در این نشست اذعان کرد: اغلب همین چرخه دیرهنگام کوکسیدیا است که بیشترین تأثیر منفی را بر عملکرد جوجه‌های گوشتی دارد. در حالی که شکی نیست که رعایت مسائل بهداشتی اولیه می‌تواند منجر به عملکرد بهتر فارم مرغداری گوشتی شود، اما جوجه‌های گوشتی ظرفیت فوق العاده ای برای جبران چالش‌هایی مانند کوکسیدیوز دارند و می‌توانند از چالش‌هایی از این دست عبور و به استانداردهای نزدیک به استاندارد سویه در ضریب تبدیل نهایی برسند. هرچند چالش‌ها و بیماری‌های روده‌ای در طیور می‌توانند زیان‌های اقتصادی بالایی بر پرورش دهنده وارد سازند.     آزمایش تأثیر روغن پونه کوهی بر جوجه‌های راس در این آزمایش، 450 جوجه نر راس یک روزه در یکی از گروه‌های زیر مورد آزمایش قرار گرفتند: 1- کنترل منفی 2- کنترل چالش 3- 600 گرم Orego-Stim در تن 4- 800 گرم Orego-Stim در تن 5- 1000 گرم Orego-Stim در تن  در روز هشتم، همه پرندگان به جز گروه کنترل منفی به صورت جداگانه از طریق گاواژ خوراکی با ای ماکسیما ((E.maxima)) تغذیه و در معرض چالش قرار گرفتند (75000 اووسیست در هر پرنده با دوز 1 میلی لیتر برای هر پرنده). افزایش وزن بدن، وضعیت ضایعات روده، تعداد اووسیست و مرگ و میر تا 28 روزگی ثبت شد. دکتر جونز گفت: در گروه‌هایی که از ترکیبات بدست آمده از روغن پونه کوهی استفاده شده بود، عملکرد جوجه‌ها بهتر بود. منابع طبیعی روغن پونه کوهی دارای بسیاری از خواص، از جمله عملکردهای ضد میکروبی، آنتی اکسیدانی و تعدیل کننده سیستم ایمنی هستند.     ترجمه و ویرایش: رضا یزدی منبع: poultry news

بیشتر بخوانید
عوامل مؤثر بر کیفیت تخم مرغ

عوامل مؤثر بر کیفیت تخم مرغ

1401/5/19

تخم مرغ محلی یا تخم مرغ صنعتی وقتی صحبت از تخم مرغ با کیفیت می‌شود اکثرا تخم مرغ‌های محلی با رنگ مخصوص خودشان به ذهنمان خطور می‌کند و شروع می‌کنیم به تعریف از رنگ زرده تخم مرغ و نتیجه گیری برای ارزش غذایی و کیفیت آن! اما در واقعیت داده‌های علمی کاملا مغایر با آن چیزیست که ما فکر می‌کنیم. تخم مرغ‌هایی که به صورت صنعتی تولید می‌شوند به نسبت تخم مرغ‌های محلی از کیفیت و ارزش غذایی بالاتری برخوردارند. در این مقاله با استناد به دلایل تجربی و علمی به بررسی صحت این ادعا خواهیم پرداخت.   کیفیت تخم مرغ به چه فاکتورهایی بستگی دارد؟ یک تخم مرغ سالم در مرحله اول ایمن از بیماری‌ها و سموم قارچی است، بیماری‌های باکتریایی مانند سالمونلا در صورت آلودگی مرغ تخمگذار به بیماری به تخم مرغ منتقل خواهد شد و در صورت عدم رعایت نکات بهداشتی امکان انتقال به انسان نیز خواهد داشت. سموم قارچی (مایکوتوکسین‌ها) از دیگر عوامل تهدید کننده کیفیت تخم مرغ هستند و هرقدر یک تخم مرغ از این سموم عاری باشد از سلامت و کیفیت بالاتری برخوردار خواهد بود. مورد بعدی داروها و آنتی بیوتیک‌ها هستند. در تولید تخم مرغ با کیفیت باید از کمترین میزان آنتی بیوتیک و داروهای شیمیایی استفاده کرد. سه ویژگی دیگری که با کیفیت تخم مرغ ارتباط مستقیم دارد کیفیت پوسته، وزن تخم مرغ و اندازه آن است که باید حد نرمالی از استاندارد را داشته باشد.     وزن تخم مرغ وزن تخم مرغ به عوامل متعددی از قبیل سن مرغ، وزن بدن، دمای محیط، نوع تغذیه و زمان از تخم درآمدن جوجه‌ای که در حال حاضر مرغ تخمگذار است، بستگی دارد. طیوری که در بهار و تابستان از تخم درآمده اند، در پاییز و زمستان به سن تخمگذاری می‌رسند و تخم‌های درشت‌تری تولید می‌کنند. بالا رفتن سن مرغ تخمگذار موجب کاهش تعداد تخم مرغ‌های تولید شده می‌گردد، بطوری که با افزایش سن در مرغ‌های اصلاح نژاد شده، میزان تخمگذاری به حالت طبیعی تخمگذاری مرغ نزدیک‌تر می‌شود. وزن متوسط تخم مرغ در سال دوم نسبت به سال اول بیشتر است، افزایش وزن در سال سوم نیز ادامه پیدا می‌کند ولی از سال‌های بعد روند کاهشی پیدا می‌کند. هر چقدر وزن بدن پرنده در آغاز تولید بیشتر باشد، وزن تخم مرغ نیز بیشتر خواهد بود. تغییر دما بدلیل تغییر میزان مصرف خوراک و آب توسط مرغ، می‌تواند در وزن تخم مرغ تأثیرگذار باشد. با افزایش دمای محیط، میزان مصرف خوراک کاهش و میزان مصرف آب افزایش پیدا می‌کند، در این حالت فعالیت قلب کندتر و تعداد دفعات تنفس افزایش می‌یابد و نهایتا موجب نازک‌تر شدن پوسته و کاهش وزن تخم مرغ می‌شود. دلیل این امر له له زدن پرنده در هوای گرم و دفع مقدار بیشتری کربن دی اکسید و کاهش ذخایر کربن است. کربن یکی از عناصر تشکیل دهنده کربنات کلسیم برای تشکیل پوسته است. پس افزایش دمای محیط موجب نازک شدن پوسته تخم مرغ و در نهایت کاهش وزن آن می‌شود. بهترین دما برای تولید تخم مرغ 13 تا 15 درجه سانتی گراد است. همچنین هرقدر سن پرنده پایین باشد، تخم مرغ تولید شده کوچکتر خواهد بود و وزن کمتری خواهد داشت.     جیره غذایی تأثیر مستقیم بر کیفیت تخم مرغ می‌گذارد جیره غذایی مرغ نیز از عوامل تعیین کننده کیفیت تخم مرغ، تعداد تخم مرغ تولید شده و ترکیبات آن است. به عنوان مثال اگر یک مرغ با وزن 2.4 کیلوگرم سالانه 200 تخم بگذارد باید 1800 گرم کلسیم مصرف کند. میان میزان پروتئین جیره و راندمان تولید تخم مرغ نیز رابطه مستقیمی وجود دارد. یعنی با افزایش میزان پروتئین جیره، میزان تولید تخم مرغ نیز افزایش خواهد یافت.علاوه بر این افزایش میزان پروتئین دریافتی منجر به بزرگ شدن اندازه تخم مرغ می‌شود. بالا بردن انرژی جیره نیز به افزایش تولید تخم مرغ و اندازه آن می‌گردد.  پایین بودن انرژی جیره در گله‌هایی که به سمت اوج تولید (پیک تولید) در حال حرکت هستند، از عوامل بازدارنده اندازه تخم مرغ محسوب می‌شود. باید دقت کرد اگر سطح پروتئین جیره پایین باشد، حتی اگر انرژی جیره متعادل باشد باز اندازه تخم مرغ کوچک‌تر خواهد شد. اگر پروتئین جیره 13 درصد باشد، اندازه تخم مرغ به طرز معناداری کم می‌شود و در صورتی که پروتئین از 13 درصد کمتر شود، تعداد تولید تخم مرغ نیز کمتر خواهد شد. ذخیره ویتامینی تخم مرغ علاوه بر اینکه به جیره غذایی پرنده وابسته است، متأثر از نژاد مرغ نیز می‌باشد. به عنوان مثال نژاد لگهورن سفید با همان ترکیب جیره یکسان، نسبت به سایر طیور، ویتامین B1 (تیامین) بیشتری در تخم مرغ خود ذخیره می‌کند.     ترکیبات تخم مرغ در ارزیابی تخم مرغ، ترکیبات شیمیایی آن از اهمیت بالایی برخوردار است. در این میان زرده به دلیل غنی بودن آن از لحاظ مواد غذایی، اهمیت بیشتری دارد. ترکیبات شیمیایی زرده غیر محلول در آب بوده و حالت قلیایی دارد و نسبت به سفیده پیچیده تر و متنوع تر است. ترکیبات زرده عمدتا آب، چربی و مواد پروتئینی هستند. که هر یک از این ترکیبات، از یک سری ترکیبات دیگر تشکیل شده است.   رنگ زرده رنگ زرده تخم مرغ بیشتر از جیره غذایی پرنده تأثیر می‌پذیرد. مواد غذایی متفاوت می‌توانند تأثیرات متفاوتی در رنگ زرده ایجاد کنند. با این حال هر نژاد مرغ، رنگ زرد ویژه خود را دارد، هر چند شاید این مورد بعضا با چشم قابل رؤیت نباشد. مقادیر بالای ویتامین A، دمای بالای محیط و آلودگی خوراک با آفلاتوکسین می‌تواند موجب کمرنگی زرده گردد. همچنین ذخیره طولانی مدت تخم مرغ و دمای بالای انبار تخم مرغ موجب کاهش رنگدانه‌ها حتی تا 50 درصد نیز می‌گردد. در صورتی که جیره حاوی مقادیر کافی از ویتامین E و آنتی اکسیدان باشد، رنگ زرده افزایش پیدا می‌کند.   سفیده تخم مرغ سفیده تخم پرندگان حالت قلیایی دارد و در برابر حرارت بالای 60 درجه سانتیگراد به صورت توده شیری رنگ و سفت در می‌آید. در ترکیب شیمیایی سفیده علاوه بر آب، مواد معدنی از قبیل پتاسیم، سدیم، منیزیم، کلسیم، آهن و آنیون‌های کلر و سولفات وجود دارد.     پوسته تخم مرغ پوسته تخم مرغ در ارزیابی کیفیت و قضاوت درباره محتویات آن دخالت مستقیم دارد. 94 درصد ترکیب پوسته را کربنات کلسیم، 4 درصد آن را پروتئین‌هایی شبیه کلاژن بنام‌های اووکرآتین و اووآلبومین و 1 درصد را فسفات کلسیم تشکیل می‌دهد.  ضخامت استاندارد پوسته تخم مرغ بر اساس تحقیقات پژوهشگران آمریکایی در حدود 0.31 تا 0.34 میلی متر متغیر است.  برای اندازه گیری ضخامت پوسته، نیازی به شکستن آن نیست و با در دست داشتن وزن مخصوص یا چگالی تخم مرغ، می‌توان ضخامت آن را محاسبه نمود. از طرفی بین تعداد تخم مرغ‌های تولید شده و ضخامت پوسته یک رابطه عکس برقرار است یعنی با افزایش تولید تخم مرغ، پوسته نازک تر و مقاومت آن کمتر خواهد شد. البته این تأثیر چندان زیاد نیست و جای نگرانی ندارد. در یک سیکل تخم گذاری، اولین و آخرین تخم مرغ پوسته ضخیم‌ تری نسبت به سایر تخم‌های آن چرخه خواهد داشت.     جمع بندی تفکر غالب مردم اینست که کیفیت و ارزش غذایی تخم مرغ‌های محلی (رنگی) بالاتر از تخم مرغ‌های سفید است. در حالی که این تفاوت صرفا به رنگدانه‌هایی که توسط نژادهای متفاوت مرغ تخمگذار، تولید و باعث می‌شود که رنگ تخم تغییر پیدا کند، ارتباط دارد. بوی تخم مرغ نیز با توجه به نژاد و نوع تغذیه پرنده متفاوت است. به عنوان مثال اگر پرنده با پودر ماهی بیش از حد مجاز تغذیه گردد، باعث می‌شود تخم مرغ بوی ماهی به خود بگیرد و این باعث رویگردانی مصرف کننده خواهد شد. استفاده از ترکیباتی مانند برگ چغندر قند، به علت وجود بتائین در آن، موجب استشمام بوی ماهی از تخم مرغ خواهد شد. به همین دلیل استفاده از یک جیره متعادل برای تغذیه مرغ از اهمیت بالایی برخوردار است. عوامل دیگری مانند نژاد پرنده، محل نگهداری مرغ و انبار تخم مرغ نیز بر بوی آن مؤثر هستند. با توجه به مطالبی که مطرح گردید، عوامل دخیل در اندازه، کیفیت و میزان تولید تخم مرغ، ارتباط تنگاتنگ با تغذیه، نژاد مرغ، عوامل محیطی، مدیریتی و بهداشتی دارند. با تهیه خوراک سالم، علاوه بر حفظ و ارتقاء کیفیت تخم مرغ تولید شده، مدت زمان بیشتری را در پیک تولید بمانید.   گردآوری و ویرایش: رضا یزدی منبع: دانستنی‌های کاربردی در تغذیه دام و طیور/ دکتر سید رضا دیباور

بیشتر بخوانید
7 جایگزین سویا در خوراک دام و طیور

7 جایگزین سویا در خوراک دام و طیور

1401/5/10

7 جایگزین کنجاله سویا در خوراک دام و طیور   کنجاله خرما (پالم) در آسیا، استرالیا، آمریکای جنوبی و آفریقا، صنعت روغن نخل به سرعت توسعه یافته است، که منجر به استفاده از مقدار زیادی پودر خرما در تولید خوراک دام و طیور شده است. محتوای پروتئین خام کنجاله خرما زیاد نیست (کمتر از 18%)، اما همچنان یک ماده خام خوراکی بسیار محبوب است زیرا می‌تواند هزینه تولید دامپروری را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. کنجاله خرما متیونین و لیزین کمی دارد و قابلیت هضم آن در حد متوسط ​​است. اما حاوی سطح بالاتری از انرژی است، بنابراین می‌تواند به بخشی ایده آل از ترکیب پروتئین کل رژیم غذایی تبدیل شود. محتوای فیبر خام کنجاله خرما نیز نسبتاً بالا است (تا 20٪). کنجاله خرما از بسیاری جهات با سبوس ذرت قابل مقایسه است. حدس زده می‌شود که بسیاری از اثرات نامطلوب مشاهده شده در پرورش جوجه‌های گوشتی به دلیل شنی بودن و کیفیت فیزیکی کنجاله خرما است نه ترکیب غذایی آن. به همین دلیل کنجاله خرما را می‌توان در رده یکی از جایگزین‌های کنجاله سویا دسته بندی کرد.     کنجاله پنبه دانه کنجاله پنبه دانه یک محصول جانبی است که پس از استخراج روغن از دانه پنبه ایجاد می‌شود. کنجاله پنبه دانه حاوی حدود 40 درصد پروتئین خام با قابلیت هضم متوسط ​​است و عامل ضد تغذیه ای اصلی آن گوسیپول است. در مقایسه با مرغ‌های تخمگذار، جوجه‌های گوشتی می توانند سطوح بالاتری از گوسیپول را تحمل کنند، اما از آنجایی که کنجاله پنبه دانه حاوی سطح بالاتری از فیبر خام (15%) است، مقدار افزوده شده آن به خوراک محدود است. با توجه به وجود گوسیپول، افزودن برخی نمک‌های آهن برای خنثی سازی گوسیپول و کاهش عوارض جانبی کنجاله پنبه دانه امکان پذیر است. از ارقام پنبه دانه با محتوای گوسیپول کم یا بدون گوسیپول نیز می توان برای تولید کنجاله پنبه دانه استفاده کرد که به خوبی توسط جوجه‌های گوشتی تحمل می شود.      کنجاله بادام زمینی از دیگر جایگزین‌های کنجاله سویا، کنجاله بادام زمینی را می‌توان نام برد. کنجاله بادام زمینی به عنوان یک ماده غذایی اشتها آور برای حیوانات تک معده در نظر گرفته می‌شود، عمدتا به این دلیل که مقدار معینی روغن بادام زمینی (حدود 1٪) در آن باقی می‌ماند. کنجاله بادام زمینی حاوی 50 درصد پروتئین خام است و قابلیت هضم پروتئین بالاست. همچنین حاوی برخی از عوامل ضد تغذیه ای (عمدتاً بازدارنده فعالیت تریپسین) است که مشابه کنجاله سویا است، اما اکثر عوامل ضد تغذیه ای در طول استخراج روغن بادام زمینی خنثی شده‌اند. فاکتورهای محدود کننده اصلی کنجاله بادام زمینی به عنوان ماده غذایی، محتوای فیبر و مایکوتوکسین‌های آن است. اولی ناشی از استخراج روغن بادام زمینی است و دومی عمدتاً آفلاتوکسین است.     کنجاله کنجد محتوای پروتئین خام کنجاله کنجد بالای 45 درصد است و ترکیب اسید آمینه آن مشابه کنجاله سویا با محتوای پروتئین مشابه است. کنجاله کنجد علاوه بر سطوح بالای اسید فیتیک حاوی عوامل ضد تغذیه ای نیز می‌باشد. مقدار لیزین موجود در آن بسیار کم و محتوای متیونین زیاد است. افزودن مقدار مشخصی پوست کنجد به کنجاله کنجد بر کیفیت آن تأثیر می‌گذارد. به طور کلی حداکثر مقدار کنجاله کنجد در جیره طیور نیاز به مطالعه بیشتر دارد و باید در مقادیر مناسب استفاده شود، به ویژه کلسیم و فسفر جیره باید در نظر گرفته شود.     کنجاله تخم آفتابگردان کنجاله تخم آفتابگردان نیز یکی از جایگزین‌های پیشنهادی برای کنجاله سویا محسوب می‌شود. محتوای پروتئین خام کنجاله تخم آفتابگردان بین 30 تا 43 درصد است. ترکیب اسید آمینه کنجاله تخم آفتابگردان شامل متیونین بیشتر و میزان لیزین کمتر از کنجاله سویا است، بنابراین برای استفاده با کنجاله سویا مناسب‌تر است. تانن، اسید اروسیک و ترکیبات فنلی موجود در کنجاله آفتابگردان نیز کم است، بنابراین طعم خوبی دارد و خوراک پروتئینی خوبی در خوراک ماهی و میگو است. ارزش غذایی آن عمدتاً به درجه پوستگیری بستگی دارد. ارزش غذایی کنجاله دانه آفتابگردان کاملاً جدا شده، بسیار بالا است، اما در بازار نسبتاً کمیاب است.     کنجاله گوار گوار یک گیاه از دسته حبوبات است که به طور گسترده در هند، پاکستان، بخشهایی از ایالات متحده و سایر کشورها کشت می‌شود. کاربرد اصلی گوار تولید صمغ مانوگالاکتان است که در صنعت کاغذسازی و صنعت رنگدانه یک ماده چسب‌آور است. کنجاله باقیمانده پس از استخراج صمغ مانوگالاکتان گوار حاوی 50 درصد پروتئین خام است. عامل اصلی ضد تغذیه ای باقیمانده صمغ مانوگالاکتان است. این عامل ضد تغذیه ای را می توان با افزودن آنزیم های مناسب تجزیه کرد. نتایج کنجاله گوار در آزمایشات مزرعه ای خوراک دام بسیار متفاوت است که به احتمال زیاد به دلیل تفاوت زیاد در کیفیت آن است. بطور کلی طبق پیشنهاد متخصصین تغذیه طیور استفاده از کنجاله گوار در جیره باید با احتیاط همراه باشد.     لوپین لوپین‌ها عمدتا در استرالیا رشد می‌کنند، اما در برخی از مناطق آسیا و بریتانیا و کانادا نیز در دسترس هستند. تحت تأثیر گونه های کشت شده، محتوای پروتئین خام لوپین 32 تا 42 درصد است و ارزش غذایی آن معادل دانه سویا است. عامل محدود کننده اصلی لوپین در تغذیه حیوانات میزان آلکالوئیدهای موجود در آن است، اما در انواع لوپین شیرین به میزان قابل توجهی محتوای آلکالوئیدها را کاهش داده اند. علاوه بر این، مقدار لوپین مصرفی در خوراک جوجه‌های گوشتی به دلیل محتوای فیبر خام بالای آن (25%) کاهش می‌یابد و در نتیجه میزان انرژی پایینی ایجاد می‌شود. بخش بزرگی از فیبر خام پکتین است که می تواند ویسکوزیته روده را افزایش دهد. مشکل محتوای فیبر بالا در لوپین را می توان با حذف پوسته، آسیاب ریز و افزودن مقدار مناسب آنزیم حل کرد. برخلاف کنجاله سویا، لوپین قبل از استفاده نیازی به عملیات حرارتی ندارد.     تمامی موارد ذکر شده در حد پیشنهاد و فرضیه بوده و بهتر است هرگونه جایگزینی با کنجاله سویا و یا استفاده از موارد فوق تنها با هماهنگی متخصصین تغذیه دام و طیور و دامپزشک انجام گردد.   می‌توانید مقالات مرتبط با تغذیه طیور را با ورود به لینک‌های زیر مطالعه فرمایید: مقایسه دان آماده و دان آردی سوخت و ساز انرژی در طیور استفاده از چربی در جیره مرغ گوشتی   ترجمه و گردآوری: رضا یزدی منبع: Linkedin  

بیشتر بخوانید
نقش پروبیوتیک‌ها و پری بیوتیک‌ها در تغذیه گوساله

نقش پروبیوتیک‌ها و پری بیوتیک‌ها در تغذیه گوساله

1401/5/5

پرورش گوساله سالم با استفاده از پروبیوتیک‌ها و پری بیوتیک‌ها پرورش گوساله ای سالم با ضریب تبدیل پایین و مناسب، فقط به ژنتیک آن بستگی ندارد و محرک‌های تغذیه ای مثل پروبیوتیک‌ها و پری بیوتیک‌ها در رشد، سلامت و ایمنی گوساله در برابر انواع بیماری نقش دارند. در تغذیه گوساله هر روز با میکروفلورای شکمبه و میکروبیوتای روده سروکار داریم. از این گذشته، میکروب‌های روده نشخوارکننده‌ها، (عمدتا میکروبیوتای شکمبه) 70 درصد انرژی مورد نیاز روزانه را از طریق تخمیر فیبرهای قابل هضم ناکارآمد تأمین می‌کنند.   نقش میکرفلورای روده در تغذیه و سلامت گوساله‌ها (و بره‌ها) چیست؟  مطالعات و تحقیقات بسیاری بر روی میکروبیوتای روده گوساله‌ها و ارتباط آن عوامل بیماری زایی مانند E.coli که از عوامل بروز اسهال است به انجام رسیده است. نه تنها عوامل بیماری‌ زا بلکه عوامل دیگری نیز در مرحله پرورش میکروبیوتای روده در دام، مانند سن، شیوه تغذیه، محل نمونه برداری (دیواره روده/محتویات روده)، ناحیه روده و افزودنی‌ها تأثیر دارند. به طور کلی، هرچه یک گوساله جوانتر باشد، ساختار میکروب‌های ساکن در دستگاه گوارش بیشتر می‌تواند تغییر کند. از این رو، مکمل پروبیوتیک و پری بیوتیک‌ غالبا در تغذیه حیوانات جوان به منظور پشتیبانی از ایجاد جمعیت میکروبی سالم توصیه می‌شوند.  در مرحله از شیرگیری گوساله به نظر می‌رسد، ایجاد میکروفلورای شکمبه در گوساله یک دوره حساس و حیاتی برای گوساله باشد. میکروفلورای شکمبه در کنار رشد حجم شکمبه و بافت مخاطی آن نیز افزایش می‌یابد.   میکروبیوم به مجموعه همه میکروب‌ها (موجودات زنده میکروسکوپی) مانند باکتری‌ها و قارچ‌ها که در سطح یا داخل بافت‌ها یا مایعات بدن زندگی می‌کنند، میکروبیوم یا میکروفلورا می‌گوییم. بافت مخاطی روده می‌تواند مسیری برای ورود عوامل بیماری‌زا یا سموم آنها به درون بدن گوساله باشد. با کمک به ایجاد میکروبیوم، می‌توان بافت مخاطی روده را توسعه داده و قابلیت تنظیم سیستم ایمنی روده را افزایش داد. از این رو، استقرار مناسب میکروبیوم در دفاع در برابر عوامل بیماری‌زا نقش کلیدی دارد.     علاوه بر آن، ارتباط بسیار قوی فی مابین مشخصات میکروبی روده و رشد و سلامت حیوان وجود دارد. از یک طرف این مقوله با متابولیت‌های مختلف قابل توضیح است: به عنوان مثال،  بوتیرات دارای میزان انرژی بسیار بالایی است و در واقع توسط شکمبه و بافت مخاطی روده به عنوان یک منبع انرژی مورد استفاده قرار می‌گیرد. معمولا اهمیت میکروبیوم روده در گوساله ها مورد کم توجهی قرار می‌گیرد. شواهدی در دست است که نشان می‌دهد بهره‌وری و کارایی تغذیه گوساله‌ها با وضعیت میکروبیوتای روده نیز ارتباط دارد. البته اولین شرط لازم برای آغاز پرورش گوساله استفاده از یک تغذیه خوب و اجرای مدیریت بهداشتی مناسب است. هدف استفاده از پروبیوتیک‌ها و پری بیوتیک‌ها  ایجاد تعادل میکروبی در شکمبه و روده است که موجب بهبود سلامت و عملکرد گوساله، تقویت هضم و پیشگیری از تجمیع عوامل بیماری‌زا در روده می‌گردد. البته استفاده از این محصولات در شرایط استرس نیز توصیه می‌گردد.   پروبیوتیک پروبیوتیک، موجودات ریز، زنده و فعال میکروسکوپی (شامل باکتری‌ها و مخمرها) هستند که خوردن آن‌ها، باعث تغییر جمعیت میکروبی دستگاه گوارشی گوساله در جهت سلامتیِ بیشتر می‌شود. بیشتر اوقات به آن‌ها باکتری‌های مفید روده هم می‌گوییم که وجود این باکتری‌های خوب، از رشد و تکثیر باکتری‌های بیماری‌زا در روده گوساله جلوگیری می‌کند و باعث گوارش بهتر غذا و کمک به ایمنی بدن گوساله می‌گردد.   پری بیوتیک پری بیوتیک‌‌ها بطور تیپیکال الیگوساکاریدهایی هستند که توسط آنزیم‌های دستگاه گوارش گوساله غیر قابل هضم می‌باشند ولی همین پری بیوتیک ها می‌توانند توسط میکروب‌های روده مورد استفاده قرار بگیرند.     پروبیوتیک‌ها و پری بیوتیک‌ها از طرق  زیر به گوساله کمک می‌کنند: 1) افزایش رشد و وزن روزانه 2) بهبود ضریب تبدیل خوراک 3) بهبود قوام مدفوع و دفع مواد سمی 4) کاهش هزینه‌های درمان گوساله‌ها (کاهش مصرف آنتی بیوتیک)   افزایش رشد و وزن روزانه: به طور کلی مصرف فيبرهای نامحلول عامل مهمي براي تقويت باكتري‌هاي مفيد روده گوساله‌ها است و از این طریق به بهبود فلور میکروبی روده کمک کرده و از طریق رقابت، باکتری‌های گرم منفی بیماری‌زا حذف می‌شوند و با افزایش رشد و توسعه پرزهای شکمبه در اثر مصرف فیبرهای رژیمی، زمان از شیرگیری گوساله‌ها کمتر از دو ماه می‌گردد و گوساله به سمت نشخوار تشویق می‌شود.   بهبود ضریب تبدیل خوراک: برخی از الیگوساکاریدها رشد میکروارگانیسم‌های مفید در روده را افزایش داده و بقیه بر سر محل‌های اتصال با باکتری‌های‌ پاتوژن رقابت می‌کنند. معمولا دیواره سلولی مخمر ساکارومایسس سرویزیه به عنوان منبع الیگوساکارید استفاده می‌شود، که بتاگلوکان و مانان الیگوساکارید آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. در نتیجه عملکرد دستگاه گوارش در جذب مواد مغذی بهبود یافته و با افزایش میزان مصرف خوراک، ضریب تبدیل گوساله‌های پرواری از 3.10 به 2.88 در یک دوره پرواری کاهش می‌یابد.     بهبود در قوام مدفوع و دفع مواد سمی: سوربیتول به عنوان حامل ویتامین‌ها که تأمین کننده انرژی است و نیز به عنوان لاکساتیو اسموتیک به منظور تسهیل دفع فرآورده‌های سمی تولید شده در دستگاه گوارش عمل می‌کند. بتاگالان‌ها جاذب برخی از سموم قارچی (زیرالنون) می‌باشد و دفع آنها را تسهیل می‌نماید. فیبرهای نامحلول از دستگاه گوارش عبور می‌کنند و طی عبور در دستگاه گوارش آب را به خود جذب کرده و موجب افزایش حجم و نرم شدن مدفوع می‌گردند.  فیبرها به عنوان یک اسفنج عمل می‌کنند که میزان جذب آب را در پسماند غذای درون روده تعدیل نموده و مانع یبوست می‌گردند. در عین حال، فیبر عبوری از روده بزرگ نیز بدون تغییر دفع می‌شود. این مواد نه تنها از یبوست پیشگیری می‌کنند بلکه سرعت عبور غذا از دستگاه گوارش را می‌کاهند. فیبرهای نامحلول در دستگاه گوارش دام یک شبکه سه بعدی بوجود می‌آورند که اسیدهای صفراوی و آنزیم‌ها می‌توانند در این شبکه به خوبی بر مواد مغذی اثر کنند و باعث تحریک رشد پرزهای روده شوند. بنابراین مصرف این فیبرهای نامحلول سبب بهبود عملکرد دستگاه گوارش و جذب بهینه مواد مغذی گردد. همچنین این فیبرها به مواد غذایی نمی‌چسبند و ویسکوزیته آن را کاهش می‌دهند که این ویژگی به جذب بیشتر مواد غذایی در دستگاه گوارش کمک می‌کند. در گوساله‌ها باعث رشد شکمبه شده و با حفظ آب در بدن، از وقوع اسهال جلوگیری می‌کند.   کاهش درمان‌های انفرادی حیوان: درشرایط استرس شدید در گوساله‌ها که غالبا به دلیل تجمع یا جابجایی حیوانات اتفاق می‌افتد و بدنبال آن حیوان دچار اسهال یا بیماری‌های دیگر از جمله مشکلات تنفسی می‌شود، از مخمرهای هیدرولیزه مثل کلرورومایسس فراجیلیس استفاده می‌شود که باعث تقویت سیستم ایمنی و در نهایت تقویت گوساله می‌شود و از بروز بیماری‌های دیگری نیز پیشگیری می‌نماید. الیگوساکاریدها به گیرنده‌های باکتری‌های بیماری‌زا در سلول‌های روده ای متصل می‌شوند و با اشغال سایت مزبور از اتصال این باکتری‌ها به غشای روده جلوگیری می‌کنند. پروبیوتیک‌ها سبب افزایش ترشح ایمونوگلوبولین‌ها می‌شوند که به این طریق از اتصال باکتری‌های بیماری‌زا یا سموم آنها به اپی تلیوم روده جلوگیری می‌کند. پری بیوتیک‌ها به عنوان منبع تغذیه‌ای برای باکتری‌های فلور دستگاه گوارش به حساب می‌آیند و به این طریق تعداد باکتری‌های فلور را افزایش داده که در روند رقابت با باکتری‌های بیماری زا سبب تقویت سیستم ایمنی می‌گردند. پری بیوتیک بوسیله تحريك گزينشي، بر تقویت رشد و فعالیت تعداد محدودی از باکتری‌های موجود در روده بزرگ که عمدتا لاکتوباسیل‌ها و بیفیدوباکترها است، باعث افزایش ایمنی گوساله می‌گردد. پری بیوتیک‌ها از جذب مایکوتوکسین توسط دستگاه گوارش ممانعت می‌کنند. بتاگالان‌ها موجب افزایش تحریک تولید و فعالیت سلول‌های بیگانه خوار (ماکروفاژها و نوتروفیل‌ها) می شوند و با افزایش ترشح موکوس در روده شده که به نوبه خود از اتصال عوامل بیماری‌‌زا به غشای داخلی روده جلوگیری می‌کنند و ایمنی را افزایش می‌دهند.     پری بیوتیک‌ها شامل گروه‌های زیر می‌شوند: 1) كربوهيدارت‌هاي غيرقابل هضم دستگاه گوارش مانند: اليگوساكاريدها، فروکتوالیگوساکارید، ترانس-گالاکتو الیگوساکارید، گلوکو الیگوساکارید، اینولین، لاکتولوز، پیرودکسترین، لاکتیتول، الیگوساکاریدهای سویا، زایلو الیگوساکارید 2) قندهاي الكلي: مانند سوربيتول و گزيتيول و … 3) نشاسته مقاوم 4) فيبرهاي غیر قابل هضم     اثرات سومند پری بیوتیک‌ها در گوساله‌ها: 1) پیشگیری و درمان عفونت‌ها 2) کاهش بیماری‌های تنفسی 3) کاهش استرس‌ها 4) تولید اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه 5) انتقال اسیدهای صفراوی 6) کاهش تعداد سلو‌ل‌های سوماتیک 7) بهبود سنتز ویتامین‌ها به خصوص ویتامین‌های گروه B و تنظیم سیستم ایمنی بدن 8) رشد باکتری‌های سودمند در جایی که باکتری‌های مضر مستقر هستند و اصلاح جمعیت میکروبی روده 9) کاهش  LDL یا لیپو پروتئین‌هایی با دانسیته کم جهت پیشگیری از تصلب شراین 10) افزایش جذب کلسیم، منیزیم، آهن، روی و بهبود جذب مینرال 11) کاهش واکنش‌های التهابی 12) پیشگیری از کلونیزاسیون پاتوژن 13) افزایش عملکرد دام 14) کاهش آلودگی لاشه 15) کاهش آمونیاک و دفع اوره 16) بازسازی فلور روده پس از درمان آنتی بیوتیک 17) کاهش یبوست و اسهال عفونی     همچنین می‌توانید مقالات مرتبط با تغذیه و خوراک دام را با ورود به لینک‌های زیر مطالعه فرمایید: اهمیت ریز مغذی‌ها در دوره انتقال گاو انواع خوراک دام در تغذیه گاو شیری ساختار معده در نشخوارکنندگان عوامل مؤثر بر میزان تولید شیر   گردآوری: بابک ضیایی - کارشناس ارشد تغذیه دام منبع: biochem

بیشتر بخوانید
اهمیت ریز مغذی‌ها در دوره انتقال گاو

اهمیت ریز مغذی‌ها در دوره انتقال گاو

1401/5/5

ریز مغذی چیست؟ اصولا تمامی ویتامین‌ها و مواد معدنی و آلی که مقادیر کمی از آن‌ها برای بدن مورد نیاز است ولی برای سوخت و ساز ضروری هستند، ریز مغذی نامیده می‌شود. دسته بندی‌‌ ریز مغذی‌ها ویتامین‌ها) مصرف ويتامين‌ها براي حیوانات ضروري بوده و رشد بدن حیوانات را تنظيم مي‌كنند و به‌ دو دسته محلول‌ در آب‌ مانند ويتامين‌هاي گروه B و C و محلول‌ در چربي یعنی ويتامين‌ D, E, K, A ‌تقسيم‌ مي‌شوند. مواد معدني) که به دو گروه کلي تقسيم می‌گردد: الف) مواد معدني اصلي یا پرمصرف: شامل کلسيم،  فسفر، کلر، منيزيم، پتاسيم، سديم و سولفور می‌باشد. ب) مواد معدني کمیاب یا کم صرف: شامل يد، آهن، روي، سلنيوم، فلورايد مس، منگنز و کبالت است. استخوان‌ها، دندان‌ها، سم، پوست، مو و شیر براي ساخته شدن نياز به مواد معدني داشته و در ضمن اين گونه مواد با تأثير بر عملکرد بدن، سيستم‌هاي بدن را کنترل کرده و انرژي توليد مي‌کنند. در بدن 60 ماده معدني گوناگون مورد نياز است تا فعاليت‌ها طبيعي و متعادل باشد.   3 بخش دوره انتقال در گاو شیری 1) دوره اول خشکی(Far-off) 2) دوره خشک آبستن سنگین (Close-up) 3) گاوهای تازه زا (Fresh) احتیاجات هر بخش به ریز مغذی‌ها با بخش‌های دیگر متفاوت است.   احتیاجات دوره اول خشکی (Far-off): این دوره که 45 تا 60 روز است از زمان خشکی  شیرتا 21 روز پیش از زایش ادامه پیدا می‌کند و حداقل احتیاجات گاو شیری در این دوره می‌باشد. در جیره گاوهای خشک حداقل 1 و حداکثر 3 کیلوگرم کنسانتره، غلات آسیاب شده و یا خوراک‌های فرعی (مثل سبوس) به عنوان حامل ریزمغذی‌ها  استفاده می‌گردد. احتیاجات دوره خشک پا به ماه (Close-up): این دوره از 21 روز قبل از زایمان تا زایش می‌باشد و مهمترین دوره گاو شیری برای بازسازی بدن و آمادگی جهت تولید دوباره شیر محسوب می‌شود. میزان مصرف کنسانتره در این دوره 5 تا 7 کیلوگرم در روز به ازای هر رأس گاو شیری (12.4 الی 14% CP  و 2.3 تا 3.6 کیلوگرم غلات) و به صورت آنیونی می‌باشد که هدف از استفاده آن پیشگیری از هیپوکلسیما و تب شیر در گاوهای شیری است. گاوهای تازه زا (Fresh): این دوره شامل 1 تا 14 روز پس از زایمان گاو بوده و جیره این گروه شامل 8 الی 12 کیلوگرم کنسانتره در روز به ازای هر رأس گاو شیری می‌باشد.   همچنین می‌توانید مقالات مرتبط با تغذیه، خوراک دام و دوره انتقال را با ورود به لینک‌های زیر مطالعه فرمایید: انواع خوراک دام در تغذیه گاو شیری ساختار معده در نشخوارکنندگان دوره انتقال گاو شیری عوامل مؤثر بر میزان تولید شیر   گردآوری: بابک ضیایی - کارشناس ارشد تغذیه دام منبع: مراقبت از گاوها در دوره انتقال تالیف مایک هاتجنس و ارل آلست - ترجمه حمید امانلو و طاهره امیر آبادی

بیشتر بخوانید
3 تکنولوژی متحول کننده صنعت مرغداری

3 تکنولوژی متحول کننده صنعت مرغداری

1401/4/26

3 تکنولوژی جدید که صنعت مرغداری را متحول خواهند کرد فناوری‌های جدیدی که قرار است در آینده صنعت مرغداری را تحت تأثیر قرار داده و متحول کنند، شامل دوربین‌های سه بعدی، بینایی ماشین و روبات‌های هوشمند هستند. این سه فناوری جدید در طی یک سری وبینارهای علمی پرورش طیور که مورد حمایت شرکت‌های مطرح جهانی مانند Aviagen بوده، ارائه شده و مورد بررسی قرار گرفته است.   دوربین‌های سه بعدی دوربین‌های سه بعدی یکی از سه تکنولوژی متحول کننده صنعت مرغداری محسوب ‌می‌شوند. این دوربین‌ها با ضبط شکل و حجم بدن پرنده به تخمین وزن پرنده با دقت بالاتری از دستگاه‌های وزن گیری سنتی خواهند پرداخت. دوربین‌های سه بعدی تمامی پرندگانی که در میدان دید دوربین قرار می‌گیرند را وزن می‌کنند. همچنین نور مادون قرمز تعبیه شده در داخل دوربین این امکان را می‌دهد که عملیات ضبط و نگهداری شکل و حجم مرغ گوشتی حتی در تاریکی شب نیز امکان پذیر باشد. این دوربین‌ها با وزن‌گیری تمامی جوجه‌های سبک و سنگین، تخمین بهتری از میانگین وزن و یکنواختی گله ارائه می‌دهند.     مدیریت فارم تخمگذار با ربات‌های هوشمند این سیستم رباتیک با قرار گرفتن در کف (زمین) فارم، بدون آسیب رساندن به پرنده، گله را مدیریت خواهد کرد. الگوریتم‌ها طوری طراحی و برنامه ریزی شده‌اند که ربات به جستجوی کف زمین در فارم به دنبال یافتن تخم مرغ و لاشه مرغ‌های تلف شده می‌پردازد. سیستم رباتیک مجهز به حسگرهای محیطی، دوربین‌های دو بعدی و سه بعدی و همچنین بازوهای کوچک خواهد بود.     نظارت بر توزیع گله مرغ گوشتی با بینایی ماشین در فارم‌هایی که توزیع گله فقط در کف فارم بوده و به صورت طبقاتی نیست، مدیریت الگوی توزیع از پارامترهای مهم در سلامت گله و عملکرد بهتر پرورش می‌باشد. در حال حاضر مدیریت الگوی توزیع توسط نیروی انسانی صورت گرفته و مستلزم صرف زمان می‌باشد. استفاده از فناوری بینایی ماشین می‌تواند بر توزیع گله مرغ گوشتی هنگام مصرف آب و خوراک، نواحی استراحت و فعالیت پرنده، نظارت دقیقی داشته باشد.     در صورت بهره‌برداری و ساخت تجهیزات با محوریت این سه فناوری شاهد تحول صنعت مرغداری در آینده خواهیم بود.   گردآوری و ترجمه: رضا یزدی – کارشناس ICT منبع: لطفا کلیک کنید  

بیشتر بخوانید
اهمیت لیزین در جیره طیور

اهمیت لیزین در جیره طیور

1401/4/22

چرا وجود لیزین در جیره طیور مهم است؟ با توجه به اینکه اسید آمینه لیزین در بدن پرنده تولید نمی‌شود، وجود آن در جیره طیور (خصوصا مرغ گوشتی) از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. عدم بالانس صحیح لیزین در جیره طیور گوشتی موجب برخی مشکلات مانند افزایش ضریب تبدیل و کاهش وزن و... خواهد شد.   ما در این پادکست در رابطه با عملکرد لیزین و اهمیت آن در جیره طیور اطلاعات مفیدی برای پرورش دهندگان مرغ گوشتی ارائه خواهیم داد.

بیشتر بخوانید
اهمیت آغوز در سلامت گوساله

اهمیت آغوز در سلامت گوساله

1401/4/21

اهمیت استفاده از آغوز در تغذیه گوساله آغوز یا کلستروم گاو، شیری زرد رنگ، غلیظ و خامه ای شکل است که در پستان گاوها و سایر پستانداران بلافاصله بعد از زایمان تولید می‌شود. آغوز گاو حاوی مواد مغذی بیشتری نسبت به شیر معمولی است و همچنین حاوی مقادیر بالایی از آنتی بادی‌ها و پروتئین‌هایی مانند لاکتوفرین هست که با عفونت و باکتری‌های مهاجم در بخش‌های مختلف بدن (ریه ، دستگاه گوارش و کبد) گوساله مبارزه کرده و با افزایش توان ایمنی گوساله از عفونت و بیماری‌هایی مانند اسهال ویروسی یا باکتریایی و پنومونی جلوگیری می‌کند و در واقع اولین واکسن طبیعی گوساله، آغوز می‌باشد.     آغوز از چند طریق به  سلامت گوساله کمک می‌کند: انتقال ایمنی غیر فعال از طریق آغوز صورت می‌گیرد. آغوز پیشرفت و ترمیم سلول‌های روده را بهبود می بخشد. آغوز اثر ملینی دارد و به دفع مکونیوم کمک می‌کند.   انتقال ایمنی غیر فعال گوساله‌ها، بزغاله‌ها، بره‌ها و کره‌ها با سیستم ایمنی ناقص متولد می‌شوند. در نتیجه نوزاد این حیوانات پس از تولد مستعد ابتلا به بیماری‌های عفونی (مانند بیماری های تنفسی و اسهال) هستند. جفت مانند یک سد نیمه نفوذ پذیر، از انتقال ایمونوگلوبولین‌های مادری  به جنین جلوگیری می‌کند. بنابراین، دریافت ایمونوگلوبولین‌ها از طریق آغوز، به نام ایمن سازی غیر فعال، برای محافظت از نوزادان در برابر پاتوژن‌های مهاجم تا زمانی که سیستم ایمنی بدن آن ها فعال شود، ضروری است. آغوز بایستی تا ۲۴ ساعت اولیه و حداقل  به میزان ۱۰ درصد وزن گوساله خورانده شود و حتی در مواقعی که گوساله تمایلی به مصرف آغوز ندارد توصیه می‌شود، توسط سوند مری خورانده شود. آغوز حاوی سلول‌های خونی سفید، آنتی بادی یا همان ایمونوگلوبولین‌ها است که سیستم ایمنی گوساله را در بر می‌گیرد. یکی از این آنتی بادی‌ها، ایمونوگلوبولین A است، این آنتی بادی، گوساله نوزاد را در برابر عفونت گلو، ریه و روده محافظت می‌کند.     ترمیم سلول‌های روده گوساله برای ادامه حیات خود و تغییر رژیم غذایی از رژیم داخل رحمی به رژیم خارج از رحم، به آغوز که حاوی مقادیر زیادی هورمون رشد و آنزیم‌های گوارشی، مواد معدنی (کلسیم)، چربی، کربوهیدرات، پروتئین، ویتامین‌های A، D، E، C و B  است، نیازمند می‌باشد. چربی و لاکتوز منابع انرژی اساسی برای تنظیم دمای بدن در گوساله‌های تازه متولد شده، محسوب می‌شوند. (۱۰۰ میلی لیتر آغوز حاوی: ۲۷٫۶۳ گرم پروتئین، ۱٫۷ گرم چربی، ۱۳ گرم کربوهیدرات است) آغوز ایمنی غیر فعال، مواد مغذی و بیش از 50 ماده فعال زیستی شناخته شده را برای شروع تولد فراهم می‌کند. ایمونوگلوبولین Ig به عنوان آنتی بادی شناخته می‌شود. 70 تا 80 درصد از کل پروتئین موجود در آغوز، ایمونوگلوبولین‌ها هستند  که 80 تا 90 درصد آن را  IgG و حدود 10 در صد IgM و IgA تشکیل می‌دهند. در 24-36 ساعت اول پس از تولد، ایمونوگلوبولین‌ها از طریق سلول‌های روده از مجرای روده به جریان خون منتقل می‌شوند. مقدار و همچنین زمان دریافت آغوز به شدت با غلظت IgG سرم و به تبع آن با حساسیت بیماری ارتباط دارد. هرچه سطح IgG سرم بالاتر باشد، میزان بروز بیماری، عوارض و میزان مرگ و میر نیز پایین می‌آید. در مقایسه با شیر حیوانات بالغ، آغوز نه تنها ایمنی غیر فعال را فراهم می‌کند، بلکه مواد تشکیل دهنده بسیار غلیظی را نیز برای رشد ارگان‌های مختلف از جمله سیستم ایمنی و دستگاه گوارش فراهم می‌کند. علاوه بر عوامل ایمنی ذکر شده (به عنوان مثال ایمونوگلوبولین‌ها، لکوسیت‌ها) مواد ضد میکروبی مانند لاکتوفرین، لاکتوپراکسیداز و لیزوزیم اولین خط دفاع در برابر عوامل بیماری زا و مهاجم هستند. این آنزیم‌ها رشد گونه‌های میکروبی (مانند باکتری‌ها، ویروس‌ها) و سلول‌های آلوده را مهار کرده و آن‌ها را از بین می‌برند. علاوه بر این، فاکتورهای رشد مهمتر از همه IGF-I، IGF-II و EGF و اجزای فعال پروبیوتیک (به عنوان مثال الیگوساکاریدهای شیر) از تکثیر سلولی، تمایز و سنتز پروتئین در روده حمایت می‌کنند. تأمین کافی و زودرس آغوز باعث جذب مواد مغذی، در نتیجه ویلی طولانی‌تر و سرعت ترمیم بهتر سلول‌های روده آسیب دیده می‌شوند.     اثر ملینی و دفع مکونیوم: اولین حرکت روده گوساله که منجر به تولید مدفوع قیرگون، ضخیم و سبز تره رنگی می‌شود را مکونیوم می‌نامند، مصرف آغوز توسط گوساله به دفع مکونیوم کمک زیادی می‌کند. این کار هم چنین از یرقان جلوگیری می‌کند، زیرا آغوز بیلی روبین اضافی را دفع می‌کند.   مدیریت و مصرف خوب آغوز یک سرمایه گذاری سودآور در آینده گوساله‌ها است.   گردآوری و ترجمه: مهندس بابک ضیایی – کارشناس ارشد تغذیه دام منبع: http://biochem.net

بیشتر بخوانید
استرس گرمایی در طیور

استرس گرمایی در طیور

1401/4/18

استرس گرمایی در طیور چیست؟ استرس گرمایی در طیور، شوک گرمایی یا سستی و ضعف حاصل از گرمای بیش از اندازه می‌باشد، استرس گرمایی وضعیتی است که در آن دمای بدن به حدی زیاد می‌شود که با عملکرد طبیعی بدن تداخل پیدا می‌کند و در صورت تداوم، منجر به ضعف، خستگی شدید و حتی مرگ پرنده می‌شود. تنش گرمایی، عامل مهم مرگ و میر طیور در بسیاری از مناطق ایران در ماه‌های گرم سال می‌باشد. افزایش درجه حرارت محیط در تابستان منجر به استرس گرمایی در طیور می‌شود همچنین اگر همراه با افزایش رطوبت، بیش از نیاز باشد، در همه رده‌های طیور اختلال گرمازدگی ایجاد می‌کند. پرندگان برخلاف پستانداران، غدد عرق ندارند و زمانی که درجه حرارت محیط بین 28 تا 35  درجه سانتی گراد می‌رسد از روش‌های خنک کردن غیر تبخیری به منزله مهم‌ترین راه کاهش درجه حرارت استفاده می‌کنند. دو روش اصلی خنک کردن غیر تبخیری پرندگان عبارت است از: افزایش سطح با شل و آویزان کردن بالها از دو طرف افزایش جریان خون محیطی اما زمانی که درجه حرارت بدن پرنده به 41 درجه سانتی گراد می‌رسد تعداد تنفس زیاد می‌شود و پرنده شروع به تنفس با دهان باز می‌کند تا خنک کردن تبخیری یا تبخیر آب را افزایش دهد. اگر تنفس با دهان باز نتواند از افزایش دمای بدن جلوگیری کند پرنده بی حال و دچار کاهش سطح هوشیاری می‌شود و در اثر اختلال تنفسی، قلبی و عروقی یا الکترولیتی می‌میرد.     دلایل بروز استرس گرمایی در طیور افزایش دمای محیط و یا وزش بادهای گرم و خشک در مناطق گرمسیری اختلال در تأمین آب مورد نیاز پرنده نارسایی در تهویه مناسب سالن پرورش تراکم بالای سالن عدم عایق مناسب در سقف سال پرورش فقدان درخت، مرتع یا علفزار در اطراف سالن مرغداری برای خنک کردن هوا ( البته برای پیشگیری از انتقال بیماری‌های ویروسی این روش زیاد توصیه نمی‌شود) تنش گرمایی در مناطق معتدل ممکن است در اثر خرابی تهویه سالنی رخ دهد که تعداد زیادی پرنده در آن نگهداری می‌شود. عوامل مؤثر در شدت تأثیر منفی استرس گرمایی روی طیور عبارتند از: ژنتیک پرنده: به طور کلی نژادهای گوشتی، بسیار حساس‌تر از نژادهای تخمگذار هستند. میزان متابولیسم: مرغان در حال تخمگذاری و جوجه‌های گوشتی نر که رشد سریعی دارند به تنش گرمایی بسیار حساس‌تر هستند. تراکم بالای گله باعث تشدید استرس گرمایی می‌گردد. جیره‌های حاوی انرژی و پروتئین بالا پرندگان را به تنش گرمایی حساس‌تر می‌کند. عدم تأمین آب کافی برای پرنده ممکن است واکنش آن‌ها را به دمای بالا تشدید کند. سن پرنده: جوجه‌ها تا 3 هفتگی، تحمل بیشتری نسبت به پرندگان مسن‌تر دارند. رطوبت بالا در خنک شدن پرنده تأثیر سوء زیادی دارد. نشانه‌های بالینی استرس گرمایی نشانه‌های استرس گرمایی در طیور شامل له له زدن (یعنی افزایش تعداد تنفس به صورت نفس‌های کوتاه و سریع و با سختی)، تشنگی، کاهش اشتها، کاهش تولید و اندازه تخم مرغ، نازک شدن پوسته، کاهش رشد در جوجه‌های گوشتی، ایستادن پرنده‌ها با بال‌های باز و آویزان و در نهایت زمین گیری و مرگ و میر می‌باشد به طوریکه تلفات به دلیل استرس حرارتی از 5-50% و گاهی تا 100% متغیر است.     آثار سوء تنش گرمایی افزایش تعداد تنفس، تعادل اسید و باز را به هم می‌ریزد زیرا غلظت دی اکسید کربن در خون کاهش پیدا می‌کند. pH بالای خون، کاهش کلسیم خون را در پی دارد که برای شکل گیری پوسته تخم مرغ به آن نیاز است. در نتیجه در گله تخمگذار، شاهد افزایش تعداد تخم مرغ‌ها با پوسته نازک خواهیم بود. له له زدن یا تنفس با دهان باز در پرندگان دچار تنش گرمایی، سبب شیوع عفونت‌های تنفسی می‌شود زیرا فیلترهای طبیعی بینی از مسیر عبور هوا خارج شده اند. نشانه دیگر تنش گرمایی در گله، کاهش مصرف غذاست. در پرندگان در حال رشد، غذا نخوردن سبب کاهش رشد می‌شود. در گله‌های تخمگذار کاهش مصرف غذا باعث کاهش اندازه، تولید و کیفیت تخم مرغ می‌شود. آثار کالبد گشایی  لاشه پرنده تلف شده به ویژه در عضلات سینه، دهیدراته و پر خون است. عضله، رنگ قرمز طبیعی خود را از دست می‌دهد و رنگ پریده تا سفید می شود و ظاهر گوشت پخته را پیدا می کند که مشخصه تنش گرمایی است.در استرس گرمایی طیور، اغلب در دهان و بینی، ترشحات موکوسی حضور دارند. درمان استرس گرمایی به سرعت مقادیر کافی از آب خنک را فراهم کنید. جریان هوا (به وسیله هواکش‌ها و تهویه‌ها) یا آب پاشی یا مه پاشی، دفع حرارت را تسهیل می‌کند. مقادیر ویتامین‌ها به ویژه ویتامین C را افزایش دهید. تنش گرمایی باعث کاهش مصرف دان و افزایش دفع ویتامین در بدن می‌شود لذا نیاز به ویتامین افزایش پیدا می‌کند. اضافه کردن مکمل‌های الکترولیت و ویتامین در آب آشامیدنی به حفظ مواد معدنی در بدن پرندگان و در نتیجه تصحیح تعادل اسید و باز کمک می‌کند. به تازگی اثر چند رژیم غذایی در تنش گرمایی آزمایش شده است. افزودن ویتامین E در جیره، اثر مفیدی در پرندگان تخمگذار داشته است. اما پاسخ به افزایش ویتامین C، از نداشتن تأثیر مثبت تا کاهش معنی دار آثار سوء تنش گرمایی بسیار متغیر بوده است. خنک کردن هوای داخل سالن با کمک آب پاشی یا اسپری کردن آب سرد روی کف، دیوارها، سقف و پشت بام از بیرون در ساعات اوج گرما می‌تواند مفید باشد. در برخی موارد با رعایت شرط احتیاط، برای خنک کردن پرنده می‌توان روی آنها آب پاشی کرد. می‌توان با خیس کردن سقف، دیوارها و پشت بام امکان خنک کردن هوا را فراهم کرد.     کنترل استرس گرمایی در طیور کنترل باید به منظور فراهم کردن بهترین محیط برای ابقاء، تولید و کاهش متابولیسم انجام گیرد. جهت اطمینان از فراهم شدن بهترین محیط، سالن‌ها باید با ارتفاع و عرض مناسب جهت تهویه صحیح بنا شود. سقف باید عایق‌ بندی شود و سطح خارجی آن با آلومینیوم یا رنگ سفید پوشیده شود تا اثر تابش گرما روی آن به حداقل برسد. می‌توان امکان آب پاشی پشت بام و زمین‌های اطراف سالن‌ها را فراهم کرد. می‌توان از مه پاش برای خنک کردن داخل سالن، ترجیحا بدون اینکه پرنده خیس شود استفاده کرد. خنک کننده‌های تبخیری که هوا از طریق آنها وارد سالن می‌شود برای خنک سازی بسیار مؤثر هستند. جریان هوا نیز بسیار مهم است. مقادیر کافی از آب خنک در تابستان فراهم شود و نسبت پروتئین به انرژی کم شود. آب باعث افزایش مقاومت پرنده به تنش گرمایی می‌شود. تراکم گله باید بر حسب فصل تنظیم شود به طوری که در بستر و قفس تراکم پرنده به هنگام استرس گرمایی به حدود 80% آن در فصول خنک‌تر کاهش پیدا کند. به بیان دیگر از تراکم بالا در فصول گرم اجتناب شود.     گردآوری: مهندس سعید ایمان پور - کارشناس ارشد تغذیه طیور دکتر امید خسروی فر - فوق تخصص تغذیه طیور منبع: راهنمای بیماری های طیور- دکتر محمد حسن بزرگمهری فرد، دکتر ریما مرشد، دکتر حسین حسینی  

بیشتر بخوانید
ساختار معده و تکامل آن در نشخوار کنندگان

ساختار معده و تکامل آن در نشخوار کنندگان

1401/4/7

ساختار معده در نشخوار کنندگان ساختار معده در نشخوار کنندگان به ۴ بخش شکمبه، نگاری، هزارلا و شیردان تقسیم می‌گردد که به همدیگر راه دارند. ۳ بخش اول که فاقد مخاط غددی بوده را پیش معده می‌نامند که از توسعه لوله مری به وجود آمده‌اند. شکمبه نشخوارکنندگان: شکمبه که بزرگترین بخش معده را تشکیل می‌دهد دارای مخاطی با کرکهای نوک تیز و توسط ناودان مری با نگاری مرتبط می‌شود. نگاری: مخاط آن ساختمان مخصوصی دارد که شبیه لانه زنبور است و این قسمت در گاو بیشتر توسعه پیدا کرده است. هزارلا: ساختمانی شبیه به اوراق کتاب دارد به همین دلیل به آن هزارلا گفته می‌شود. شیردان: گلابی شکل و طویل است، جدار نازک و مخاط آن زرد و پر از غدد ترشحی است.     تکامل معده نشخوار کنندگان مراحل تکامل ساختار معده در نشخوار کنندگان طی سه بازه زمانی اتفاق می‌افتد که هر کدام نیازهای تغذیه‌ای خاص خود را دارد. ۱) از بدو تولد تا ۳ هفتگی: در این مرحله نگاری و شکمبه عملا غیر فعال بوده و وظیفه هضم غذا بر عهده شیردان می‌باشد و عملا حیوان تک معده‌ای محسوب می‌شود و کاملا وابسته به شیر است  و در هنگام خوردن شیر از شیردان آنزیمی ترشح می‌شود که باعث تجزیه اولیه پروتئین‌های شیر می‌شود. در ۵ روزگی نشانه‌هایی از نشخوار در حیوان بروز می‌یابد و در ۳  هفتگی، ۳ ساعت در روز از غذای خشبی تغذیه می‌کنند. ۲) از ۳ تا ۸ هفتگی: با شروع تغذیه علوفه خشبی (برگ و گل یونجه) نگاری و شکمبه رشد حجمی و توسعه در لایه‌های عضلانی پیدا کرده و دراثر تخمیر کربوهیدرات‌ها در شکمبه سطح قند خون کاهش و اسیدهای چرب فرار، اسید استئاریک و نیز تری گلیسیریدهای بافت چربی خون افزایش می‌یابد و توانایی بافت‌های غیر کبدی برای جذب گلوکز و تجزیه چربی کاهش می‌یابد. ۳) از هفته هشتم به بعد: شکمبه و نگاری کاملا فعال می‌باشند ودر این مرحله نشخوارکننده می‌تواند دانه  کامل جو، ذرت و گندم را هضم کند.     همچنین می‌توانید مقالات مرتبط با تغذیه و بیماری‌های دام در وبسایت را مطالعه کنید: انواع خوراک دام در تغذیه گاو شیری عوامل مؤثر بر میزان تولید شیر بیماری لنگش و چالش‌های اقتصادی دامداری‌ها بیماری ورم پستان در گاوهای شیری   گردآوری: مهندس بابک ضیایی - کارشناس ارشد تغذیه دام  

بیشتر بخوانید
نقش متیونین در حفظ بافت روده طیور

نقش متیونین در حفظ بافت روده طیور

1401/4/4

اسید آمینه متیونین و نقش آن در سلامت روده طیور در جیره‌های بر پایه ذرت و سویا، اولین اسید آمینه محدود کننده، اسید آمینه متیونین است. متیونین نقش مهمی در حفاظت از بافت روده طیور بر عهده دارد. با توجه به اینکه از دیدگاه متخصصین تغذیه، گله‌ای سالم‌تر و کارآمدتر است که روده سالم‌تری داشته باشد، تنظیم متیونین جیره از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.   ما در این پادکست در رابطه با عملکرد متیونین در حفظ بافت روده و سلامت گله طیور صحبت خواهیم کرد.  

بیشتر بخوانید
واکسیناسیون طیور

واکسیناسیون طیور

1401/4/2

انواع واکسیناسیون طیور در این مقاله به پرسش‌های زیر پاسخ خواهیم داد: واکسیناسیون در طیور چگونه صورت می‌گیرد؟ آیا در طیور از واکسن‌های زنده و کشته استفاده می‌شود؟ مزایا و معایب واکسن‌های زنده و کشته در برنامه‌های امنیت زیستی طیور چیست؟ برای اینکه برنامه واکسن موفقی داشته باشیم بهتر است که در ابتدا شناخت کافی از انواع واکسن‌های طیور داشته باشیم. واکسن‌های طیور دو دسته هستند: واکسن زنده (واکسن قابل تکثیر) واکسن کشته ( واکسن غیر فعال) هریک از واکسن‌های فوق، مزایا و موارد مصرف خود را دارند. در برنامه واکسیناسیون طیور، واکسن‌ بیماری‌های گوناگون، معمولا با هم ترکیب می‌شوند تا در برابر تعدادی از بیماری‌های باکتریایی و ویروسی محافظت ایجاد کنند.   واکسن زنده و کشته چه تفاوت‌هایی دارند؟ واکسن زنده طیور معمولا فقط حاوی ویروس یا باکتری زنده تخفیف حدت یافته یا سویه غیر بیماری‌زا است. بنابراین واکسن زنده، آنتی ژن زنده است که به بدن طیور وارد می‌شود، آنتی ژن ماده‌ای است که به بدن یا سیستم ایمنی معرفی می‌شود و تولید آنتی بادی‌ها را القا می‌کند. همان طور که گفته شد در این روش،  واکسن استفاده شده،  ویروس یا باکتری زنده است که عمدا تخفیف حدت یافته یعنی با روش‌های مناسب، بسیار کم خطر شده است مانند سویه H120 ویروس برونشیت عفونی یا ممکن است به صورت طبیعی یک سویه غیربیماری‌زا باشد، مانند سویه B1 ویروس در بیماری نیوکاسل. این در حالی است که واکسن‌های کشته، حاوی آنتی ژن تغلیظ شده در ترکیب با امولوسیون روغنی یا ادجوان هیدروکسید آلومینیوم هستند. (ادجوان ماده ای است که در تجویز با آنتی ژن، پاسخ های ایمنی آن را افزایش می‌دهد) می‌توان آنتی ژن‌های دو یا سه ارگانیسم بیماری‌زای گوناگون را دریک واکسن ترکیب کرد.   روش‌های مصرف واکسن‌ در برنامه واکسیناسیون طیور واکسن زنده را می‌توان به روش‌های اسپری (آئروسل)، قطره بینی، داخل آب آشامیدنی یا قطره چشمی مصرف کرد. البته یک استثنا در مورد واکسن مارک وجود دارد که باید تزریق شود اما واکسن کشته را همیشه باید تزریق کرد. در واکسن زنده به میزان کمتری از آنتی ژن نیاز است زیرا ویروس به سرعت در اندام‌های هدف تکثیر می‌شود. این اندام برای ویروس‌هایی مانند ویروس بیماری نیوکاسل و برونشیت عفونی، مجاری تنفسی است و برای ویروس هایی مانند ویروس گامبورو و آنسفالومیلیت طیور (لرزش همه گیر)، مجاری گوارشی است. واکسن زنده می‌تواند علاوه بر ایمنی عمومی، تولید ایمنی موضعی یا مخاطی را هم تحریک کند. تکثیر ویروس واکسن در پرندگان واکسینه اهمیت زیادی دارد و ترشح و دفع ویروس برای تولید ایمنی خوب در گله مفید خواهد بود. برای مثال، چرخش ویروس واکسن برای دستیابی به ایمنی خوب در گله برای بیماری‌های نیوکاسل، گامبورو و برونشیت عفونی ضروری است اما در گله‌های چند سنی، انتقال افقی ویروس واکسن، نامطلوب است. برای مثال، اگر ویروس واکسن آنسفالومیلیت طیور و سویه H52 برونشیت عفونی به پرندگان تخم گذار سنین بالاتر و غیر واکسینه انتشار پیدا کند، خود واکسن می‌تواند بیماری ایجاد کند و در پرندگان بروز واکنش بعد از تجویز واکسن زنده بسیار معمول است. نشانه‌هایی مانند سرفه خفیف یا پخ پخ بعد از واکسیناسیون بیماری نیوکاسل یا برونشیت عفونی دیده می‌شود. واکسن کشته به میزان بیشتری از آنتی ژن نیاز دارد زیرا بعد از تجویز، تکثیر نمی‌شود.   تفاوت ایمنی ایجاد شده توسط واکسن زنده و کشته معمولا ایمنی که واکسن‌های زنده ایجاد می‌کنند به ویژه بعد از اولین تجویز، بسیار کوتاه است به غیر از چند استثنا که شامل بیماری مارک، آبله ماکیان و لارنگوتراکئیت عفونی است. برای ایجاد ایمنی طولانی مدت برای بعضی از عوامل عفونی، تکرار واکسیناسیون لازم است. باید دقت شود که در استفاده از واکسن‌های زنده، واکسن‌های مناسب با دوز صحیح به کار گرفته شود. در صورت استفاده از سویه‌های واکسینال با حدت بالا در پرندگان جوان یا تجویز دوزهای بالا، احتمال واکنش شدید وجود دارد که ممکن است به ابتلا و تلفات هم منجر شود. اما واکسن‌های کشته که در مورد باکتری‌ها (باکترین) نامیده می‌شود، معمولا ایمنی طولانی مدت ایجاد می‌کنند. واکسن‌های کشته معمولا ویروس آماده شده یا باکتری در ترکیب با ادجوانی هستند که برای تزریق داخل عضلانی طراحی شده‌اند.  در صورتی که واکسن کشته روغنی، بعد از یک واکسن ویروسی زنده یا تحریک اولیه تجویز شود (پس از اولین واکسیناسیون به منظور تحریک دستگاه ایمنی و آماده‌سازی آن)، سطح بالایی از ایمنی به مدت طولانی به وجود خواهد آورد. از این روش می‌توان به جای تکرار واکسن‌های ویروسی زنده درطول دوره تخم گذاری استفاده کرد. واکسن‌ها باید به صورت تزریق زیرجلدی یا داخل عضلانی تجویز شوند. در بعضی موارد، واکسن‌های کشته، آخرین واکسن بعد از یک یا چند بار واکسیناسیون با واکسن زنده هستند. واکسن‌های کشته با توجه به هزینه و نیروی کار لازم، بیشتر در گله‌های تخم گذار و مادر که خواهان ایمنی طولانی مدت در برابر بیماری‌ها و یا بهبود کاهش تولید تخم مرغ هستند عملی است. تحریک اولیه دستگاه ایمنی یا پرایمینگ برای القاء ایمنی طولانی مدت واکسن کشته لازم است یعنی فقط در صورتی که دستگاه ایمنی پرنده ابتدا با واکسن زنده تحریک شده باشد چنین ایمنی را تولید می کند. پرایم Prime  از کلمه لاتین پریموس Primus به معنی اولین گرفته شده است. شروع ایمنی با واکسن های زنده، سریع است اما با واکسن های کشته  عموما آهسته تر است. واکسن‌های زنده نسبت به آنتی بادی‌های موجود در بدن پرنده حساس هستند اما در مقایسه، واکسن‌های کشته قادرند پاسخ ایمنی بهتری را در حضور آنتی‌بادی‌های بدن پرنده تولید کنند. واکسن‌های زنده، ایمنی موضعی در نای یا روده را تحریک می‌کنند. اما واکسن‌های کشته در صورتی که به منزله واکسن یادآور تجویز شوند، ایمنی موضعی را تحریک می‌کنند و اگر به صورت ثانویه استفاده نشوند باعث ایجاد ایمنی موضعی ضعیفی می‌شوند. در صورت استفاده از واکسن‌های زنده، خطر آلودگی وجود دارد که می‌توان آلودگی با ویروس سندرم کاهش تولید تخم مرغ و ویروس رتیکولواندوتلیوز را مثال زد که در مورد واکسن‌های کشته، صادق نیست. احتمال واکنش‌های بافتی در استفاده از واکسن زنده وجود دارد ولی در مورد واکسن‌های کشته به علت عدم توانایی تکثیر ارگانیسم مرده، واکنش بافتی دیده نمی‌شود به غیر از موارد استثنا که وابسته به ادجوان است. ترکیب چند واکسن با هم و تجویز آنها در یک زمان در مورد واکسن‌های زنده به علت تداخل ارگانیسم‌های زنده، محدودیت دارد مانند ویروس برونشیت عفونی، نیوکاسل و لارنگوتراکئیت عفونی، در حالی که در ترکیب واکسن‌های کشته، احتمال تداخل کمتری وجود دارد.   گردآورندگان: مهندس سعید ایمانپور - کارشناس ارشد تغذیه طیور دکتر امید خسروی‌فر - فوق تخصص تغذیه طیور   منبع: راهنمای بیماری های طیور- دکتر محمد حسن بزرگمهری فرد، دکتر ریما مرشد، دکتر حسین حسینی

بیشتر بخوانید
نقش الیگوساکارید در تغذیه جوجه گوشتی

نقش الیگوساکارید در تغذیه جوجه گوشتی

1401/3/23

الیگوساکارید چیست؟ الیگو کلمه‌ای یونانی است که  معنای لغوی آن "کم یا اندک" می باشد. بنابراین الیگوساکارید یک کربوهیدرات است که از تعداد کمی واحدهای مونوساکاریدی مانند مانوز، فروکتوز یا گالاکتوز ساخته شده است. در گذشته الیگوساکاریدها به عنوان فیبر جیره طبقه بندی می‌شدند اما با پیشرفت روش‌های تجزیه‌ای، آنها را جزء اعضای پلی ساکاریدهای غیرنشاسته‌ای طبقه بندی می‌کنند. البته میکروارگانیسم‌های مفید روده می‌توانند الیگوساکاریدها را تخمیر کنند و به علت وجود همین تفاوت، حضور الیگوساکاریدها در جیره، بهتر از پلی ساکاریدهای غیر نشاسته‌ای غیر قابل تخمیر است. انواع الیگوساکارید الیگوساکارید دو نوع هست: الیگوساکاریدهای طبیعی الیگوساکاریدهای مصنوعی پاسخ پرنده به این دو نوع الیگوساکارید، متفاوت است. در حالی که الیگوساکاریدهای طبیعی آثار مضری روی سلامت پرنده دارند، اما الیگوساکاریدهای مصنوعی به علت غلظت کمی که در دان دارند مفید هستند. الیگوساکاریدهای طبیعی معمول‌ترین منابع طبیعی الیگوساکارید، دانه‌های غلات هستند. غلظت الیگوساکارید در دانه‌های سویا و دانه‌های غلات مشابه هم است. در بسیاری از دانه‌های غلات، متداول‌ترین الیگوساکاریدها به ترتیب استاکیوز، رافینوز و رباسکوز هستند. الیگوساکاریدهای مصنوعی الیگوساکاریدهای ساخته شده به صورت تجاری هستند. زمانی که مشخص شد اکثر الیگوساکاریدهای مصنوعی در مقایسه با الیگوساکاریدهای طبیعی آثار مفیدی دارند، تولید آنها شروع شد. بعضی از الیگوساکاریدهای مصنوعی که معمولا از آنها استفاده می‌شود، فروکتو الیگوساکارید، مانان الیگوساکارید و گالاکتو الیگوساکارید هستند. خواص الیگوساکاریدها الیگوساکاریدها چندین خاصیت دارند. آنها در مقابل درجه حرارت بالا در مرحله پلت کردن و همچنین نسبت به شرایط فیزیکی و شیمیایی مجرای گوارشی مقاوم هستند. آنزیم‌های پرنده نمی‌توانند الیگوساکارید ها را هضم کنند ولی این مواد بعد از تخمیر توسط میکروب‌های موجود در روده، اسیدهای چرب فراری تولید می‌کنند که حرکات پریستالتیک دستگاه گوارش را افزایش و زمان عبور مواد غذایی از روده را کاهش می‌دهند.  الیگوساکارید در تغذیه جوجه گوشتی امروزه پیداکردن جایگزین برای آنتی بیوتیک‌ها بسیار حیاتی است به طوری که این جاگیزین‌ها بتوانند تأثیرات مشابهی با آنتی بیوتیک‌ها داشته باشند در حالی که خاصیت آلایندگی برای محیط نداشته باشند و برای سلامت عمومی ایجاد مشکل نکنند. الیگوساکاریدهای کارآمد، دارای اجزای طبیعی و چندین کاربرد بوده و غیر سمی هستند که به عنوان یک افزودنی خوراکی جدید می‌توانند جایگزین آنتی بیوتیک شوند. مطالعات نشان می‌دهند که الیگوساکاریدها می توانند باعث بهبود عملکرد پرنده، بهبود میکروفلور روده، بهبود ضریب تبدیل غذایی، تنظیم و تعدیل سیستم ایمنی و کاهش کلسترل شوند و همچنین دارای تأثیرات آنتی اکسیدانی، ضد میکروبی و ضد التهابی می‌باشند.   گردآوری: مهندس سعید ایمان پور   منابع: راهنمای بیماری‌های طیور- دکتر محمد حسن بزرگمهری فرد - دکتر ریما مرشد - دکتر حسین حسینی Effects of Different Oligosaccharides on Growth Performance and Intestinal Function in Broilers- Frontiers in Veterinary Science- 01 April 2022-  Ling Chang,Yanan Ding ,Yushi Wang , Zehe Song , Fei Li , Xi He and Haihan Zhang. Oligosaccharides Affect Performance and Gut Development of Broiler Chickens- Asian Australasian Journal of Animal Sciences- January 2013- Zhigang Ao , Mingan Choct.        

بیشتر بخوانید
رابطه آنتاگونیستی متیونین و مس

رابطه آنتاگونیستی متیونین و مس

1401/3/22

رابطه آنتاگونیستی متیونین و مس در تغذیه جوجه‌های گوشتی و در جیره‌های بر پایه ذرت و کنجاله سویا، اسید آمینه متیونین اولین اسید آمینه محدود کننده می‌باشد که جیره نویسی می‌بایستی در متعادل سازی آن دقت بسیار زیادی داشته باشد. نکته مهم این است که متیونین با عنصر مس خاصیت آنتاگونیستی دارد به طوری که افزایش سطح مس در جیره می‌تواند باعث کاهش جذب و فعالیت اسید آمینه متیونین شود. ما در این پادکست بطور خلاصه رابطه آنتاگونیستی متیونین و مس را بررسی کرده‌ایم.  

بیشتر بخوانید
کولین کلراید و اهمیت آن در خوراک طیور

کولین کلراید و اهمیت آن در خوراک طیور

1401/3/18

کولین کلراید و اهمیت آن در تغذیه دام وطیور   ویژگی‌های کولین: کولین کلراید یک ماده محلول در آب و بی رنگ است که ویژگی‌های شبیه ویتامین دارد اما نقش کاتالیزوری در واکنش‌های بیوشیمیایی ایفا نمی‌کند. کولین این توانایی را دارد که با بسیاری از اسیدهای آلی و معدنی ایجاد نمک کند، کولین خاصیت قلیایی دارد و به شدت جاذب رطوبت است. کولین از نظر ساختاری یک آمینو اتیل الکل می‌باشد و دارای سه گروه متیل است که به یک اتم کربن متصل شده است، بنابراین از نظر شیمیایی تری متیل آمونیوم خوانده می‌شود. این ماده دارای وزن مولکولی 139.63 بوده و نقطه ذوب آن 247 درجه سلسیوس است. کولین در کجا یافت می‌شود؟ کولین را می‌توان در سلول‌های تمامی گیاهان و حیوانات پیدا کرد که اغلب به شکل فسفولیپید، فسفاتیدیل کولین(لسیتین)، لیزو فسفا تیدیل کولین، کولین پلاسمالوژن و اسفنگومیلین می‌باشد. کولین در خوراک اغلب به صورت لسیتین یافت می‌شود و 10 درصد نیز به شکل اسفنگومیلین یا آزاد مشاهده می‌شود. عملکرد کولین در خوراک دام و طیور: عملکرد کولین شامل ساخت و نگه‌داری غشای سلولی، متابولیسم چربی در کبد، ساخت استیل کولین و دهنده گروه متیل با واسطه بتائین است. کولین یک ماده بیوشیمیایی ضروری برای ساخت و نگه‌داری غشای سلولی است. لسیتین یک بخش مهم از غشای سلولی ست و همچنین در حمل و نقل چربی در غشای سلولی نقش دارد. همچنین کولین به عنوان بخشی از ساختار فسفولیپیدها در بلوغ ماتریکس غضروف استخوان نقش دارد. کولین به عنوان یک فاکتور لیپوتروپیک ((Lipotropic)) در کاهش رسوب چربی در کبد پرندگان نقش دارد چرا که نقش مهمی در متابولیسم چربی در کبد پرنده بازی می‌کند. همچنین کولین در ساخت لیپو پروتئین‌ها که چربی را از کبد خارج می‌کند، نقش بازی می‌کند. کولین به عنوان یک عامل متیل دهنده در ساخت متیونین از هموسیستئین و ساخت کراتین از گوانیدو استیک اسید نقش بازی می‌کند. در ساخت متیونین از هموسیستئین، بتائین به عنوان یک متابولیت کولین به عنوان دهنده متیل ایفای نقش می‌کند، بنابراین برای اینکه کولین به عنوان یک عامل متیل دهنده وارد عمل می‌شود باید تبدیل به بتائین شود. از سوی دیگر چون کولین در ساخت متیونین نقش دارد بنابراین استفاده از کولین می‌تواند اندکی باعث صرفه‌جویی در مصرف مکمل متیونین شود.

بیشتر بخوانید
اهمیت ویتامین B8 در خوراک دام و طیور

اهمیت ویتامین B8 در خوراک دام و طیور

1401/3/18

اسامی مرسوم ویتامین B8 و ویژگی های آن   اسامی مرسوم بیوتین یا ویتامین B8 با نامهای Vitamin H، کوآنزیمR  و فاکتور W شناخته می شود.   ویژگی های بیوتین یا ویتامین B8 بیوتین در برخی منابع به عنوان شبه ویتامین معرفی شده است. ترکیب بیوتین حاوی گوگرد و اسید آلی می باشد و به صورت محلول در آب است. زیست فراهمی ویتامین B8 در دامنه 50 تا 75 درصد (در گندم) متغیر است. اهمیت بیوتین در خوراک دام و طیور این ویتامین در آزاد سازی انرژی، رشد و توسعه استخوان ها و تولید مثل نقش اساسی ایفا می کند. از ویتامین B8  به عنوان ویتامین کلیدی پوست یاد می شود و در حفظ سلامت بافت های اپیدرمی و تولید مو و سم از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بیوتین در فعالیت غدد تیروئید و بهبود عملکرد سیستم عصبی تاثیر بسزایی دارد و با تنظیم متابولیسم در بدن دام و طیور در حفظ سطح قند خون هنگام پایین بودن کربوهیدرات جیره نقش اساسی ایفا می کند.   کمبود بیوتین در پرورش مرغ گوشتی و تخمگذار کمبود ویتامین B8  در پرورش مرغ گوشتی موجب ضعف در پاها و اختلال در مفصل خرگوشی می شود و در مرغ تخمگذار باعث کاهش تولید تخم مرغ و جوجه درآوری و سندرم کبد و کلیه چرب موسوم به FLKS می گردد.     آنتاگونیست های بیوتین در تغذیه دام و طیور آفلاتوکسین ها و یا مایکوتوکسین ها نیاز به بیوتین را در دام های بزرگ و تک معده ای افزایش می دهد. استفاده طولانی مدت از آنتی بیوتیک ها و سولفانامیدها به علت مهار یا تخریب باکتری های روده نیاز به بیوتین را افزایش می دهد.   حساسیت های ویتامین B8 فساد خوراک دام و طیور نیاز به ویتامین B8 و یا بیوتین را افزایش می دهد. بیوتین در برابر اکسیژن، حرارت بالا، شرایط اسیدی و یا قلیایی بالا و اشعه فرابنفش ناپایدار است و استفاده از آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامین C و E پایداری ویتامین B8 را حفظ می کند.     دلایل کاهش معمول فعاd